Economische groei in 2019 door toename werkgelegenheid

© Hollandse Hoogte / Robin Utrecht
De omvang van de Nederlandse economie, afgemeten aan het bbp, groeide in 2019 met 1,8 procent. Dat was wat minder sterk dan in de vier voorgaande jaren. De economische groei in 2019 is toe te schrijven aan de toegenomen werkgelegenheid, de arbeidsproductiviteit was namelijk lager dan in 2018. Net als in voorgaande jaren groeide de toegevoegde waarde van de bouw het sterkst van alle bedrijfstakken. Dit meldt het CBS in het jaaroverzicht “De Nederlandse economie in 2019”.

Het bbp kan groeien doordat er in Nederland meer uren gewerkt zijn dan een jaar eerder en/of doordat per gewerkt uur meer toegevoegde waarde wordt gecreëerd; werkenden zijn dan productiever geworden. In 2019 was de groei van de economie volledig toe te schrijven aan een stijging van het totale aantal gewerkte uren, dat groeide met 2 procent ten opzichte van 2018. De arbeidsproductiviteit, de toegevoegde waarde per gewerkt uur, was 0,2 procent lager dan in 2018. Ook in de voorgaande jaren was de groei van het totale aantal gewerkte uren veruit de belangrijkste trekker van de economische groei.

Arbeidsproductiviteit (bbp in basisprijzen per gewerkt uur)
JaarArbeidsproductiviteit (% verandering t.o.v. jaar eerder)
19960,1
19972,3
19982,4
19991,9
20003,4
20011,0
20020,7
20031,3
20041,8
20052,4
20061,4
20071,0
20080,9
2009-1,9
20102,2
20111,0
20120,1
20131,2
20140,8
20150,7
2016-0,4
20170,9
20180,4
2019-0,2

Meer mensen aan het werk dan ooit

Vorig jaar was voor de arbeidsmarkt een jaar van records. Niet alleen het aantal gewerkte uren nam weer toe, voor het zesde jaar op rij groeide het aantal banen van werknemers en zelfstandigen. In 2019 kwamen er gemiddeld 188 duizend banen bij. Dat is minder dan de groei in 2018 van 252 duizend, de grootste toename sinds 2008. Het gemiddeld aantal banen bereikte in 2019 met 10,7 miljoen opnieuw een record. Het aantal werkzame personen steeg in 2019 met 173 duizend tot boven de 9,5 miljoen. Er waren in 2019 meer mensen aan het werk dan ooit. Het verschil met het aantal banen komt doordat één werkzaam persoon meerdere (kleinere) banen kan hebben.

Toegevoegde waarde bouwnijverheid groeide het sterkst in 2019

De toegevoegde waarde van het bedrijfsleven groeide in 2019 met 1,8 procent. De bouw was de afgelopen jaren steeds de sterkst groeiende bedrijfstak in Nederland. Dat was onder meer toe te schrijven aan de aantrekkende woningbouw. Ook in 2019 noteerde de bouwnijverheid van alle bedrijfstakken de grootste groei, maar die was wel een stuk lager dan in de vier voorgaande jaren. In de loop van 2019 nam de stijging van de toegevoegde waarde steeds verder af en sloeg in het vierde kwartaal om in een lichte krimp.

Toegevoegde waarde bouwnijverheid
JaarKwartaalToegevoegde waarde (% volumeverandering t.o.v. jaar eerder)
20121e kwartaal-10,9
20122e kwartaal-7,2
20123e kwartaal-6,0
20124e kwartaal-7,8
20131e kwartaal-10,8
20132e kwartaal-7,6
20133e kwartaal-5,0
20134e kwartaal1,0
20141e kwartaal5,6
20142e kwartaal0,1
20143e kwartaal-1,2
20144e kwartaal8,2
20151e kwartaal7,6
20152e kwartaal11,5
20153e kwartaal7,9
20154e kwartaal1,0
20161e kwartaal9,1
20162e kwartaal6,3
20163e kwartaal10,7
20164e kwartaal8,8
20171e kwartaal7,2
20172e kwartaal8,2
20173e kwartaal6,6
20174e kwartaal8,0
20181e kwartaal5,9
20182e kwartaal10,4
20183e kwartaal6,8
20184e kwartaal7,6
20191e kwartaal9,7
20192e kwartaal3,9
20193e kwartaal6,3
20194e kwartaal-0,4

Door personeelstekort en de kwesties rondom stikstof en PFAS lagen bouwprojecten stil. Ook voor de stikstofuitspraak in mei 2019, waardoor het moeilijker werd om vergunningen rond te krijgen voor nieuwe bouwprojecten, daalde het aantal afgegeven vergunningen voor nieuwe woningen al. In 2019 werd voor ruim 57 duizend nieuw te bouwen woningen een vergunning afgegeven, 18 procent minder dan in 2018. Het aantal verleende vergunningen voor nieuwbouwwoningen is een indicator voor wat er in de nabije toekomst aan woningen gebouwd zal worden. De gemiddelde doorlooptijd vanaf vergunningverlening tot oplevering is circa twee jaar.

Vergunde nieuwbouwwoningen
JaarVergunde nieuwbouwwoningen (x 1 000)
201239,4
201327,2
201441,3
201555,6
201653,6
201769,7
201870,0
201957,4

Nederlandse economie groeide opnieuw harder dan in buurlanden

De Nederlandse economie groeide in 2019 voor het zesde jaar op rij. In die jaren was de groei sterker dan in de ons omringende landen (België, Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk) en ook sterker dan gemiddeld in de Europese Unie. Nederland had echter een behoorlijke inhaalslag te maken. De Nederlandse economie zakte in de crisisjaren 2009-2013 verder weg dan de economieën van de ons omringende landen.

Economische groei, 2019
LandGroei (%)
China6,1
Verenigde Staten2,3
EU-281,5
Ierland5,5
Hongarije4,9
Malta4,4
Estland4,3
Polen4,1
Roemenië4,1
Litouwen3,9
Bulgarije3,4
Cyprus3,2
Kroatië2,9
Tsjechië2,4
Slovenië2,4
Luxemburg2,3
Slowakije2,3
Denemarken2,2
Letland2,2
Portugal2,2
Spanje2
Griekenland1,9
Nederland1,8
Oostenrijk1,6
België1,4
Verenigd Koninkrijk1,4
Frankrijk1,3
Zweden1,2
Finland1
Duitsland0,6
Italië0,3
Bron: CBS, Eurostat