Beeldschermwerk toegenomen tot ruim 4 uur per dag in 2019
In 2019 werkte 83 procent van alle werknemers ten minste een deel van hun werkdag met een beeldscherm, zoals een desktop, laptop, notebook, tablet of smartphone. In 2005 was dit nog 77 procent.
Bijna 4 op 10 werknemers doen langdurig beeldschermwerk
Steeds meer werknemers zijn langdurig met een beeldscherm aan de slag: in 2019 deed 39 procent dat 6 uur of langer per werkdag, tegen 31 procent in 2005. Langdurig beeldschermwerk komt vooral voor onder werknemers van 25 tot 45 jaar, bijna de helft van hen werkte ten minste 6 uur per dag met een beeldscherm. Werknemers die dagelijks langdurig beeldschermwerk verrichten hebben een verhoogde kans op gezondheidsklachten.
| 0 uur per werkdag (% werknemers van 15 tot 75 jaar) | 6 uur of meer per werkdag (% werknemers van 15 tot 75 jaar) | |
|---|---|---|
| Totaal | 17,1 | 39,3 |
| Man | 18,7 | 39,7 |
| Vrouw | 15,4 | 38,9 |
| 15 tot 25 jaar | 45,9 | 15,8 |
| 25 tot 45 jaar | 9,6 | 48,9 |
| 45 tot 75 jaar | 13,7 | 38,8 |
| Laagopgeleid | 41,6 | 18 |
| Middelbaar opgeleid | 17,4 | 34,6 |
| Hoogopgeleid | 2,8 | 56,3 |
| Bron: CBS, TNO | ||
Vooral jonge en laagopgeleide werknemers doen werk zonder beeldscherm
Het percentage werknemers dat nooit een beeldscherm voor het werk gebruikt, is afgenomen van 23 procent in 2005 naar 17 procent in 2019. Jongeren van 15 tot 25 jaar doen naar verhouding vaak werk waarbij geen beeldscherm wordt gebruikt: 46 procent, tegen 10 procent van de 25- tot 45-jarige werknemers. Jongeren werken veelal als verkoopmedewerker in de detailhandel, kelner of vakkenvuller. Ook relatief veel laagopgeleiden gebruiken voor het werk nooit een beeldscherm (42 procent). Van de hoogopgeleiden was dat 3 procent.
Databank- en netwerkspecialisten langst achter beeldscherm
In ICT-beroepen en in bedrijfseconomische en administratieve beroepen worden de meeste uren achter een beeldscherm gemaakt. Databank- en netwerkspecialisten doen dit het langst, gemiddeld werkten zij in 2019 ruim 7 uur per dag met een beeldscherm. Juristen en software- en applicatieontwikkelaars maken de top-3 compleet.
| Beroepsgroep | Uren beeldschermwerk ( uren per werkdag) |
|---|---|
| Top 10 beroepsgroepen | |
| Databank- en netwerkspecialisten | 7,2 |
| Juristen | 7,2 |
| Software- en applicatieontwikkelaars | 7 |
| Journalisten | 6,9 |
| Boekhouders | 6,9 |
| Accountants | 6,8 |
| Secretaresses | 6,8 |
| Boekhoudkundig medewerkers | 6,8 |
| Financieel specialisten en economen | 6,8 |
| Directiesecretaresses | 6,7 |
| Bron: CBS, TNO | |
Grootste toename beeldschermwerk bij hoogopgeleiden
Hoogopgeleiden waren in 2019 de meeste tijd kwijt aan werkzaamheden met een beeldscherm: gemiddeld bijna 5,5 uur per werkdag. Dat is ruim twee keer zo veel als laagopgeleiden. Onder hoogopgeleiden was de afgelopen jaren ook de grootste stijging te zien. Vergeleken met 2005 waren zij in 2019 ruim een half uur per dag langer voor een beeldscherm te vinden. Bij werknemers met een laag of middelbaar onderwijsniveau nam het aantal uren beeldschermwerk nauwelijks toe. Hoogopgeleiden geven vaker dan opgeleiden aan dat zij in hun werk te maken hebben met veranderingen in technologie en ICT.
| Jaar | Laag (uren per werkdag) | Middelbaar (uren per werkdag) | Hoog (uren per werkdag) |
|---|---|---|---|
| 2005 | 2,2 | 3,5 | 4,6 |
| 2006 | 2,2 | 3,6 | 4,8 |
| 2007 | 2,2 | 3,7 | 4,9 |
| 2008 | 2,4 | 3,8 | 5 |
| 2009 | 2,3 | 3,8 | 5,1 |
| 2010 | 2,2 | 3,7 | 5,2 |
| 2011 | 2,3 | 3,7 | 5,3 |
| 2012 | 2,2 | 3,6 | 5,3 |
| 2013 | 2,1 | 3,5 | 5,3 |
| 2014 | 2 | 3,8 | 5,2 |
| 2015 | 2,2 | 3,7 | 5,2 |
| 2016 | 2,2 | 3,7 | 5,3 |
| 2017 | 2,2 | 3,8 | 5,4 |
| 2018 | 2,2 | 3,7 | 5,4 |
| 2019 | 2,3 | 3,7 | 5,4 |
| Bron: CBS, TNO | |||
| 2005-2013: werknemers van 15 tot 65 jaar. Vanaf 2014: werknemers van 15 tot 75 jaar | |||
15 jaar Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden
De Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) van TNO en het CBS onderzoekt sinds 2005 de arbeidssituatie van werknemers in Nederland. De NEA volgt daarmee al vijftien jaar de veranderingen in werk en arbeidsomstandigheden, en de gevolgen daarvan voor de gezondheid, duurzame inzetbaarheid, productiviteit, en innovatiekracht van werknemers. De NEA signaleert trends en brengt risicogroepen in kaart.
Bronnen
- StatLine – Fysieke arbeidsbelasting werknemers (leeftijd en geslacht)
- StatLine – Fysieke arbeidsbelasting werknemers (migratieachtergrond, arbeidsbelemmeringen)
- StatLine – Fysieke arbeidsbelasting werknemers (bedrijfstak)
- Tabel - Maatwerk - Beeldschermwerk werknemers 2019
Relevante links
- Onderzoeksbeschrijving - Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (2019)
- Onderzoeksbeschrijving – Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden