Sterfte neemt verder toe

Over dit onderwerp zijn nieuwere cijfers beschikbaar. Bekijk de laatste cijfers.
Mensen staan langs de weg in Uden, om afscheid te nemen van hun geliefde.
© Hollandse Hoogte / Nederlandse Freelancers
De sterfte in de afgelopen weken valt hoger uit dan gemiddeld voor deze periode. Voor week 14 (30 maart tot en met 5 april) wordt het aantal overledenen geschat op ongeveer 5 100 personen. Dat zijn er in deze week ongeveer 2 duizend meer dan het weekgemiddelde gedurende de eerste tien weken van 2020. Deze schatting is gebaseerd op het aantal overlijdensberichten dat het CBS tot nu toe ontvangen heeft voor week 14. In week 13 (23 tot en met 29 maart) overleden 4 425 personen. Dat melden het CBS en het RIVM op basis van de voorlopige sterftecijfers per week.

In 2020 overleden er tot en met week 10 (tot en met 8 maart) gemiddeld 3 132 mensen per week, net iets minder dan in 2019 toen er in de eerste tien weken gemiddeld 3 170 mensen overleden.

Overledenen per week
 201720182019*2020*
13568334330643099
23637335932613364
33487336431533151
43626332231793040
53574340331443157
63446351331853188
73417366032533195
83328369132232953
93152393730663087
103054409231723088
112843373332283209
122778343030433586
132850322530144425
142764304029005098
15281028602901
16271327603040
17277826632959
18276926452808
19280226412773
20280126062821
21277226742873
22270127762732
23262426792736
24264325572649
25262726012694
26269126192836
27269727262726
28252026712762
29267427042585
30257127673007
31251027602732
32265727452629
33254026052612
34254526122616
35257625272785
36257026132556
37270725392643
38271527062582
39266926962753
40264128062717
41276327602912
42270627392879
43267626712869
44272628152856
45279727983016
46291627613062
47291728593025
48288629073041
49302729683016
50321830173164
51307930413247
52318729013019
2020: laatste week is een schatting.

De hogere sterfte valt samen met het begin van de corona-epidemie in Nederland. Op 27 februari 2020 werd de eerste positief geteste patiënt gemeld in Nederland en op 6 maart het eerste sterfgeval door het nieuwe coronavirus (COVID-19). Op 11 maart heeft de Wereldgezondheidsorganisatie de COVID-19-uitbraak tot pandemie verklaard. 
In week 13 zijn 752 overleden COVID-19-patiënten aan het RIVM gemeld en 1016 overledenen in week 14 (stand donderdag 9 april 2020). Omdat niet alle overledenen in Nederland getest zijn op COVID-19 zullen de werkelijke aantallen aan corona overleden personen hoger zijn. Door naar het totaal aantal overledenen per week te kijken zoals gemeld aan het CBS—dus ongeacht de doodsoorzaak—ontstaat een completer beeld.

Toename vooral bij ouderen

In de afgelopen weken stierven vooral meer ouderen. Geschat op basis van de informatie die tot nu toe is binnengekomen, neemt de sterfte onder ouderen in week 14 verder toe, met name bij 80-plussers. Naar schatting overleden bijna 1 900 personen (een toename van 68 procent) van 65 jaar en ouder meer dan in een gemiddelde week in de eerste tien weken van 2020. In week 13 lag de sterfte onder ouderen 44 procent hoger.

Ook bij de leeftijdsgroep 0 tot 65 jaar is een toename te zien vanaf week 11. De toename is zichtbaar in de leeftijden boven de 50 jaar. Beneden de leeftijd van 50 jaar is het aantal overledenen nagenoeg gelijk aan het gemiddelde van de eerste tien weken van 2020.

Overledenen per week, 2020
 Gemiddelde week 1 tot en met 10* Week 11*Week 12*Week 13*Week 14 (ontvangen)Week 14 (bijgeschat)Week 14 (totaal)*
0 tot 65 jaar39640544249139892490
65 tot 80 jaar9209461072138812622611523
80 jaar of ouder181618582072254626913943085
* voorlopige cijfers

Meer mannen dan vrouwen overleden

In de afgelopen weken is de sterfte onder mannen meer toegenomen dan onder vrouwen. In week 14 neemt, op basis van een eerste schatting, de sterfte van zowel mannen als vrouwen verder toe, maar lijkt het verschil kleiner te worden vergeleken met de week ervoor. Volgens deze schatting overlijden in week 14 bijna drie kwart meer mannen (1 100) en ruim de helft meer vrouwen (850) dan in een gemiddelde week in de eerste tien weken van 2020. In week 13 was de sterfte onder mannen ruim de helft hoger en onder vrouwen bijna een derde.

Twee derde van de overleden COVID-19-patiënten, gemeld aan het RIVM, was man. Dat er meer mannen overlijden, is in de totale sterfte ook zichtbaar.

Overledenen per week, 2020
 MannenVrouwenMannen (ontvangen)Mannen (bijgeschat)Mannen (totaal)Vrouwen (ontvangen)Vrouwen (bijgeschat)Vrouwen (totaal)
Gemiddelde week 1 tot en met 10* 15321600
Week 11*15921617
Week 12*18541732
Week 13*23422083
Week 14*2237407264421143402454
* voorlopige cijfers

Aantal overledenen in Noord-Brabant en Limburg neemt minder hard toe

In week 14 (30 maart tot en met 5 april) lijkt het aantal overledenen minder toe te nemen in Noord-Brabant en Limburg dan in de week ervoor. In deze twee provincies is de totale weeksterfte voor week 14, geschat op basis van de informatie die tot nu toe is binnengekomen, meer dan verdubbeld ten opzichte van een gemiddelde week in de eerste tien weken van 2020. In week 13 was het aantal overledenen ook al (bijna) verdubbeld in Noord-Brabant en Limburg. In deze provincies is al sinds week 11 een stijging in het aantal overledenen zichtbaar.

Op basis van een eerste schatting neemt in week 14 het aantal overledenen vooral in Zuid-Holland toe ten opzichte van week 13. Hier is het aantal overledenen in week 14 bijna de helft hoger dan gemiddeld in de eerste tien weken. Daarnaast stijgt met name in Noord-Holland en Gelderland het aantal overledenen.

In week 13 was, naast een hogere sterfte in Noord-Brabant en Limburg, in Gelderland en Overijssel bijna de helft meer sterfte dan in een gemiddelde week in de eerste tien weken van 2020. In Noord-Holland en Utrecht was er een derde meer sterfte.

Overledenen per week, 2020
 Week 14 (ontvangen)Week 14 (bijgeschat)Week 14 (totaal)*Week 13*Week 12*Week 11*Gemiddelde week 1 tot en met 10*
Noord-Brabant9321671099964703540481
Zuid-Holland779134913694614615624
Noord-Holland577144721629522456472
Gelderland55477631562450392394
Limburg47462536484330279250
Overijssel28927316303246230216
Utrecht27935314275212211211
Groningen10441145120122116115
Friesland12025145151141123129
Drenthe10511116113105104107
Zeeland86139987938884
Flevoland52116343485551
 

Spreiding over gemeentes

In sommige gemeentes in Noord-Brabant, Limburg en rondom Zwolle is het aantal overledenen in week 13 meer dan verdubbeld ten opzichte van een gemiddelde week in de eerste tien weken van 2020. In acht gemeentes, waaronder Boekel, Uden en Peel en Maas, is het aantal overledenen zelfs meer dan 4 keer zo hoog.

Het aantal overledenen op gemeenteniveau kan sterk fluctueren, met name voor kleine gemeentes. Een (sterke) verhoging in een bepaalde week kan daarom toeval zijn en hoeft niet het gevolg te zijn van de coronacrisis.

Ontwikkeling aantal overledenen per week, ten opzichte van het gemiddelde in week 1 tot en met 101)
 Week 11Week 12Week 13
Appingedam1,041,390,35
Delfzijl0,611,060,61
Groningen (gemeente)0,931,131,02
Loppersum1,290,430,00
Almere1,281,060,80
Stadskanaal1,431,240,76
Veendam0,951,220,95
Zeewolde0,420,830,83
Achtkarspelen0,221,091,09
Ameland1,250,000,00
Harlingen0,600,601,50
Heerenveen1,200,601,54
Leeuwarden0,980,981,11
Ooststellingwerf0,681,690,34
Opsterland1,060,910,76
Schiermonnikoog0,001,330,00
Smallingerland1,361,021,14
Terschelling1,400,003,50
Vlieland3,000,000,00
Weststellingwerf0,741,031,03
Assen1,710,891,38
Coevorden0,830,520,73
Emmen1,111,110,95
Hoogeveen0,361,180,73
Meppel0,610,911,52
Almelo1,011,011,58
Borne1,281,541,79
Dalfsen0,960,960,58
Deventer1,151,152,42
Enschede1,260,951,53
Haaksbergen1,021,840,82
Hardenberg0,890,890,45
Hellendoorn0,960,680,96
Hengelo (O.)1,030,980,69
Kampen1,071,312,26
Losser1,090,870,43
Noordoostpolder0,810,810,70
Oldenzaal1,191,341,79
Ommen0,561,411,41
Raalte1,180,791,58
Staphorst1,501,001,00
Tubbergen0,650,870,87
Urk1,130,001,13
Wierden0,771,350,96
Zwolle1,312,002,34
Aalten1,360,851,36
Apeldoorn1,021,491,65
Arnhem1,221,331,10
Barneveld0,941,290,94
Beuningen0,590,880,59
Brummen1,622,701,62
Buren0,650,431,30
Culemborg1,400,931,86
Doesburg0,431,301,30
Doetinchem1,080,920,58
Druten0,311,251,56
Duiven1,630,700,70
Ede0,741,421,16
Elburg0,850,851,06
Epe0,721,451,74
Ermelo1,050,881,40
Harderwijk1,621,621,22
Hattem0,361,441,44
Heerde0,981,954,63
Heumen1,431,792,50
Lochem1,340,850,85
Maasdriel1,621,081,35
Nijkerk1,071,251,61
Nijmegen0,810,841,86
Oldebroek1,361,141,82
Putten0,890,000,67
Renkum0,631,250,88
Rheden1,180,941,42
Rozendaal0,001,000,00
Scherpenzeel1,890,951,42
Tiel0,851,101,22
Voorst0,960,001,15
Wageningen0,961,061,38
Westervoort1,820,001,36
Winterswijk0,591,620,88
Wijchen1,110,831,67
Zaltbommel1,060,211,49
Zevenaar0,971,291,61
Zutphen0,650,931,20
Nunspeet1,581,752,11
Dronten1,211,381,03
Amersfoort0,751,001,34
Baarn1,151,310,98
De Bilt0,481,050,89
Bunnik0,871,740,00
Bunschoten0,650,321,29
Eemnes1,291,291,29
Houten1,461,460,63
Leusden1,712,441,46
Lopik0,530,001,06
Montfoort1,800,600,00
Renswoude0,000,710,71
Rhenen0,240,981,22
Soest1,210,911,52
Utrecht (gemeente)1,220,971,77
Veenendaal0,501,501,50
Woudenberg0,000,451,35
Wijk bij Duurstede0,610,001,43
IJsselstein0,681,362,95
Zeist1,270,570,96
Nieuwegein0,710,710,95
Aalsmeer0,670,671,33
Alkmaar1,061,331,83
Amstelveen1,321,131,26
Amsterdam0,911,091,53
Beemster0,531,071,07
Bergen (NH.)2,050,261,28
Beverwijk0,881,501,63
Blaricum0,880,001,75
Bloemendaal0,982,351,18
Castricum1,011,011,45
Diemen0,910,910,68
Edam-Volendam0,761,770,51
Enkhuizen1,381,381,72
Haarlem1,100,951,59
Haarlemmermeer1,171,031,13
Heemskerk0,781,110,78
Heemstede0,971,612,90
Heerhugowaard1,172,081,69
Heiloo1,001,800,60
Den Helder0,940,870,79
Hilversum0,900,621,40
Hoorn0,750,681,58
Huizen1,770,211,56
Landsmeer0,000,002,00
Langedijk1,091,961,52
Laren (NH.)0,381,921,15
Medemblik0,901,100,80
Oostzaan0,860,000,86
Opmeer1,502,001,50
Ouder-Amstel0,391,171,57
Purmerend1,121,261,68
Schagen0,790,890,50
Texel0,940,941,25
Uitgeest0,530,001,59
Uithoorn1,432,380,24
Velsen0,661,231,23
Weesp0,671,111,56
Zandvoort1,331,332,22
Zaanstad0,801,000,86
Alblasserdam0,291,140,57
Alphen aan den Rijn1,121,010,73
Barendrecht1,011,010,89
Drechterland1,041,381,38
Brielle1,231,641,23
Capelle aan den IJssel1,111,111,11
Delft0,881,011,07
Dordrecht0,910,821,16
Gorinchem1,611,290,81
Gouda0,880,951,46
's-Gravenhage (gemeente)0,811,001,01
Hardinxveld-Giessendam1,280,770,77
Hellevoetsluis0,781,561,09
Hendrik-Ido-Ambacht0,770,380,19
Stede Broec2,121,521,21
Hillegom0,910,910,68
Katwijk0,760,910,98
Krimpen aan den IJssel0,961,731,73
Leiden0,820,871,22
Leiderdorp1,220,821,43
Lisse0,310,940,94
Maassluis0,721,010,43
Nieuwkoop1,521,091,09
Noordwijk0,950,241,43
Oegstgeest1,060,210,85
Oudewater3,502,332,33
Papendrecht1,360,681,69
Ridderkerk0,972,581,51
Rotterdam1,001,091,20
Rijswijk (ZH.)0,881,141,23
Schiedam1,260,960,72
Sliedrecht0,310,781,56
Albrandswaard1,111,391,39
Westvoorne0,640,210,64
Vlaardingen1,250,881,00
Voorschoten0,790,790,95
Waddinxveen1,460,421,04
Wassenaar2,151,690,77
Woerden1,971,051,18
Zoetermeer1,170,891,23
Zoeterwoude0,440,441,31
Zwijndrecht0,780,950,78
Borsele1,130,381,50
Goes0,562,700,90
West Maas en Waal0,541,352,97
Hulst1,130,811,13
Kapelle1,390,701,04
Middelburg (Z.)0,921,121,02
Reimerswaal1,671,390,83
Terneuzen0,930,530,79
Tholen0,911,450,73
Veere1,320,791,32
Vlissingen1,031,031,12
De Ronde Venen1,301,011,01
Tytsjerksteradiel2,182,731,27
Asten1,961,571,96
Baarle-Nassau1,202,401,80
Bergen op Zoom0,961,100,81
Best0,920,771,54
Boekel2,121,067,41
Boxmeer0,781,961,76
Boxtel1,451,943,06
Breda1,331,331,47
Deurne0,452,091,49
Pekela0,330,330,33
Dongen1,110,892,22
Eersel1,581,050,79
Eindhoven1,101,151,69
Etten-Leur1,460,852,32
Geertruidenberg0,431,301,30
Gilze en Rijen0,650,431,52
Goirle0,570,752,64
Grave1,670,832,08
Haaren1,611,612,26
Helmond0,971,701,82
's-Hertogenbosch1,571,571,97
Heusden0,711,432,02
Hilvarenbeek1,350,901,35
Loon op Zand0,871,521,09
Mill en Sint Hubert1,400,470,00
Nuenen, Gerwen en Nederwetten0,750,502,50
Oirschot0,930,701,63
Oisterwijk0,681,021,86
Oosterhout0,730,651,30
Oss0,911,462,74
Rucphen0,850,851,91
Sint-Michielsgestel1,232,462,28
Someren1,781,560,89
Son en Breugel1,861,160,47
Steenbergen0,430,851,06
Waterland1,581,050,79
Tilburg1,002,222,68
Uden2,102,906,77
Valkenswaard1,080,951,62
Veldhoven0,672,172,17
Vught1,341,641,04
Waalre0,931,630,70
Waalwijk0,781,172,72
Woensdrecht0,920,921,38
Zundert1,960,981,76
Wormerland0,900,901,20
Landgraaf1,141,141,70
Beek (L.)0,630,211,25
Beesel1,040,702,09
Bergen (L.)1,581,050,53
Brunssum1,030,901,92
Gennep1,090,822,45
Heerlen1,461,422,17
Kerkrade1,291,082,45
Maastricht1,171,341,62
Meerssen0,752,451,13
Mook en Middelaar0,780,783,11
Nederweert0,931,553,41
Roermond0,970,971,49
Simpelveld0,950,480,48
Stein (L.)0,460,621,38
Vaals1,110,741,11
Venlo1,291,802,08
Venray1,710,921,45
Voerendaal1,162,032,03
Weert1,080,831,50
Valkenburg aan de Geul1,280,850,43
Lelystad0,990,840,84
Horst aan de Maas1,041,953,51
Oude IJsselstreek1,061,280,64
Teylingen0,700,560,85
Utrechtse Heuvelrug0,631,170,63
Oost Gelre0,491,641,31
Koggenland0,240,950,71
Lansingerland0,510,640,90
Leudal1,691,452,89
Maasgouw1,151,311,97
Gemert-Bakel2,132,554,26
Halderberge1,271,591,27
Heeze-Leende0,601,400,60
Laarbeek1,251,004,25
Reusel-De Mierden0,001,360,45
Roerdalen0,480,951,90
Roosendaal1,101,161,03
Schouwen-Duiveland1,390,761,14
Aa en Hunze1,251,251,04
Borger-Odoorn1,150,771,15
Cuijk0,391,761,96
Landerd1,801,203,00
De Wolden1,040,631,46
Noord-Beveland2,000,501,00
Wijdemeren1,021,220,82
Noordenveld1,231,081,08
Twenterand0,630,511,39
Westerveld0,381,350,77
Sint Anthonis2,181,092,55
Lingewaard1,572,002,14
Cranendonck0,831,882,50
Steenwijkerland1,031,131,24
Moerdijk1,101,230,96
Echt-Susteren1,071,431,61
Sluis0,681,361,36
Drimmelen0,751,511,32
Bernheze1,552,244,31
Alphen-Chaam0,480,483,81
Bergeijk0,792,111,32
Bladel1,520,431,30
Gulpen-Wittem0,380,771,15
Tynaarlo0,741,050,95
Midden-Drenthe0,830,831,39
Overbetuwe0,631,001,75
Hof van Twente0,931,400,58
Neder-Betuwe0,260,771,03
Rijssen-Holten1,130,700,85
Geldrop-Mierlo1,171,041,04
Olst-Wijhe1,111,112,00
Dinkelland1,131,130,97
Westland1,011,190,89
Midden-Delfland0,771,151,54
Berkelland0,711,311,31
Bronckhorst1,290,861,71
Sittard-Geleen0,791,311,35
Kaag en Braassem2,061,470,88
Dantumadiel0,001,281,03
Zuidplas0,290,590,74
Peel en Maas1,143,925,70
Oldambt1,410,301,52
Zwartewaterland0,582,032,61
Súdwest-Fryslân1,031,271,52
Bodegraven-Reeuwijk0,820,822,86
Eijsden-Margraten0,630,631,67
Stichtse Vecht0,910,831,40
Hollands Kroon0,471,180,94
Leidschendam-Voorburg0,750,621,30
Goeree-Overflakkee1,860,931,24
Pijnacker-Nootdorp0,750,751,31
Nissewaard1,560,961,56
Krimpenerwaard0,840,841,58
De Fryske Marren0,181,360,82
Gooise Meren0,391,091,33
Berg en Dal0,790,792,18
Meierijstad1,203,664,58
Waadhoeke1,011,241,35
Westerwolde1,430,950,63
Midden-Groningen1,200,931,67
Beekdaelen1,491,351,35
Montferland1,140,911,14
Altena1,100,331,10
West Betuwe1,001,001,44
Vijfheerenlanden1,050,971,45
Hoeksche Waard1,131,191,07
Het Hogeland0,711,431,22
Westerkwartier0,611,221,22
Noardeast-Fryslân1,000,401,10
Molenlanden1,130,190,94

Informatiebronnen CBS en RIVM

Het CBS krijgt dagelijks berichten over sterfte binnen uit de bevolkingsregisters van gemeenten. Het CBS heeft dan nog geen informatie over de doodsoorzaak van de overledenen. Deze informatie ontvangt het CBS via een doodsoorzakenverklaring die is ingevuld door de arts die de overledene schouwt. De publicatie van de informatie uit de doodsoorzakenverklaringen wordt regulier in het derde kwartaal van 2020 verwacht, het CBS gaat zich inspannen om dit eerder te publiceren.

Het RIVM ontvangt dagelijks meldingen van overleden COVID-19-patiënten vanuit de GGD’s.

Schatting gebaseerd op tot nu toe ontvangen berichten

Gewoonlijk zit er enige tijd tussen de feitelijke overlijdensdatum en het moment waarop deze informatie het CBS bereikt. De overlijdensberichten worden iedere week op donderdag verzameld. Meestal heeft het CBS op donderdag gegevens van iets meer dan 80 procent van alle sterfgevallen van de voorgaande week. Deze informatie geeft dus een indicatie van het te verwachten totale aantal overledenen in die week.

Uit week 12 en week 13 is op te maken dat de berichten momenteel sneller binnenkomen dan gewoonlijk (het aantal binnengekomen berichten na één week was, respectievelijk, 86 en 84 procent van het totaal). De schatting voor week 14 is gebaseerd op de aanname dat nu ook gemiddeld 85 procent is ontvangen. Dit is echter niet zeker, het werkelijk aantal overledenen in week 14 kan hoger of lager uitvallen. Het voorlopige aantal overledenen voor week 13 was 3 procent hoger (117 overledenen) dan de vorige week gemaakte schatting.