Economisch beeld fractie minder gunstig
De Conjunctuurklok is een hulpmiddel voor het bepalen van de stand en het verloop van de Nederlandse conjunctuur. In de Conjunctuurklok komt vrijwel alle belangrijke economische informatie samen die het CBS tijdens de afgelopen maand c.q. het afgelopen kwartaal heeft gepubliceerd. Het conjunctuurbeeld volgens de Conjunctuurklok betreft een macro-economisch beeld en het gaat niet in gelijke mate op voor alle huishoudens, bedrijven of regio’s.
jaar | maand | cyclus (afwijking van de langetermijntrend (=0)) |
---|---|---|
2011 | januari | 0,11 |
2011 | februari | 0,21 |
2011 | maart | 0,27 |
2011 | april | 0,32 |
2011 | mei | 0,38 |
2011 | juni | 0,4 |
2011 | juli | 0,39 |
2011 | augustus | 0,36 |
2011 | september | 0,28 |
2011 | oktober | 0,19 |
2011 | november | 0,1 |
2011 | december | 0,01 |
2012 | januari | -0,04 |
2012 | februari | -0,09 |
2012 | maart | -0,13 |
2012 | april | -0,16 |
2012 | mei | -0,23 |
2012 | juni | -0,29 |
2012 | juli | -0,35 |
2012 | augustus | -0,46 |
2012 | september | -0,54 |
2012 | oktober | -0,62 |
2012 | november | -0,74 |
2012 | december | -0,85 |
2013 | januari | -0,93 |
2013 | februari | -1,06 |
2013 | maart | -1,14 |
2013 | april | -1,2 |
2013 | mei | -1,27 |
2013 | juni | -1,3 |
2013 | juli | -1,3 |
2013 | augustus | -1,29 |
2013 | september | -1,23 |
2013 | oktober | -1,16 |
2013 | november | -1,07 |
2013 | december | -0,99 |
2014 | januari | -0,93 |
2014 | februari | -0,87 |
2014 | maart | -0,85 |
2014 | april | -0,84 |
2014 | mei | -0,82 |
2014 | juni | -0,82 |
2014 | juli | -0,81 |
2014 | augustus | -0,79 |
2014 | september | -0,78 |
2014 | oktober | -0,77 |
2014 | november | -0,74 |
2014 | december | -0,7 |
2015 | januari | -0,65 |
2015 | februari | -0,6 |
2015 | maart | -0,54 |
2015 | april | -0,49 |
2015 | mei | -0,43 |
2015 | juni | -0,38 |
2015 | juli | -0,34 |
2015 | augustus | -0,3 |
2015 | september | -0,27 |
2015 | oktober | -0,26 |
2015 | november | -0,24 |
2015 | december | -0,23 |
2016 | januari | -0,23 |
2016 | februari | -0,21 |
2016 | maart | -0,21 |
2016 | april | -0,2 |
2016 | mei | -0,16 |
2016 | juni | -0,14 |
2016 | juli | -0,11 |
2016 | augustus | -0,05 |
2016 | september | -0,02 |
2016 | oktober | 0,02 |
2016 | november | 0,08 |
2016 | december | 0,12 |
2017 | januari | 0,16 |
2017 | februari | 0,22 |
2017 | maart | 0,27 |
2017 | april | 0,31 |
2017 | mei | 0,36 |
2017 | juni | 0,39 |
2017 | juli | 0,42 |
2017 | augustus | 0,48 |
2017 | september | 0,51 |
2017 | oktober | 0,55 |
2017 | november | 0,6 |
2017 | december | 0,64 |
2018 | januari | 0,67 |
2018 | februari | 0,73 |
2018 | maart | 0,77 |
2018 | april | 0,79 |
2018 | mei | 0,81 |
2018 | juni | 0,82 |
2018 | juli | 0,81 |
2018 | augustus | 0,81 |
2018 | september | 0,8 |
2018 | oktober | 0,77 |
2018 | november | 0,75 |
2018 | december | 0,71 |
2019 | januari | 0,65 |
2019 | februari | 0,61 |
2019 | maart | 0,56 |
2019 | april | 0,52 |
2019 | mei | 0,5 |
2019 | juni | 0,48 |
2019 | juli | 0,45 |
2019 | augustus | 0,41 |
2019 | september | 0,37 |
2019 | oktober | 0,34 |
2019 | november | 0,3 |
2019 | december | 0,28 |
2020 | januari | 0,27 |
Consumentenvertrouwen gelijk, producentenvertrouwen nagenoeg gelijk
Het consumentenvertrouwen was in december hetzelfde als in november. Ook het producentenvertrouwen was in december nagenoeg hetzelfde als in november. Het vertrouwen van producenten en consumenten ligt boven het langjarige gemiddelde.
jaar | maand | Consumentenvertrouwen (gemiddelde van de deelvragen) | Producentenvertrouwen (gemiddelde van de deelvragen) |
---|---|---|---|
2014 | januari | -6 | 0,7 |
2014 | februari | -2 | -0,1 |
2014 | maart | 1 | 1,1 |
2014 | april | 4 | 0,3 |
2014 | mei | 6 | 0,7 |
2014 | juni | 6 | 0,7 |
2014 | juli | 6 | 1,2 |
2014 | augustus | 2 | 0 |
2014 | september | -2 | -0,2 |
2014 | oktober | 1 | 2 |
2014 | november | -2 | 2,4 |
2014 | december | -4 | 3,4 |
2015 | januari | -2 | 2,8 |
2015 | februari | -1 | 2 |
2015 | maart | 7 | 1,4 |
2015 | april | 10 | 3,3 |
2015 | mei | 11 | 4,1 |
2015 | juni | 14 | 4,6 |
2015 | juli | 13 | 3,7 |
2015 | augustus | 13 | 3,5 |
2015 | september | 11 | 3,8 |
2015 | oktober | 12 | 2,4 |
2015 | november | 14 | 4 |
2015 | december | 13 | 3 |
2016 | januari | 11 | 3,2 |
2016 | februari | 7 | 3,1 |
2016 | maart | 2 | 3,9 |
2016 | april | 6 | 4,7 |
2016 | mei | 7 | 4,4 |
2016 | juni | 11 | 5,4 |
2016 | juli | 9 | 5,1 |
2016 | augustus | 9 | 1,2 |
2016 | september | 12 | 3,4 |
2016 | oktober | 17 | 4,3 |
2016 | november | 21 | 3,4 |
2016 | december | 21 | 4,7 |
2017 | januari | 21 | 6 |
2017 | februari | 22 | 7 |
2017 | maart | 24 | 7,8 |
2017 | april | 26 | 8,3 |
2017 | mei | 23 | 6,1 |
2017 | juni | 23 | 7,2 |
2017 | juli | 25 | 6,6 |
2017 | augustus | 26 | 5,4 |
2017 | september | 23 | 8,5 |
2017 | oktober | 23 | 8,2 |
2017 | november | 22 | 9,1 |
2017 | december | 25 | 8,9 |
2018 | januari | 24 | 10,3 |
2018 | februari | 23 | 10,9 |
2018 | maart | 24 | 9,5 |
2018 | april | 25 | 8,2 |
2018 | mei | 23 | 9,8 |
2018 | juni | 23 | 7,7 |
2018 | juli | 23 | 6,3 |
2018 | augustus | 21 | 5,9 |
2018 | september | 19 | 5,7 |
2018 | oktober | 15 | 5,9 |
2018 | november | 13 | 7,2 |
2018 | december | 9 | 7,5 |
2019 | januari | 1 | 5,8 |
2019 | februari | -2 | 6,3 |
2019 | maart | -4 | 6,1 |
2019 | april | -3 | 6,7 |
2019 | mei | -3 | 4,7 |
2019 | juni | 0 | 3,3 |
2019 | juli | 2 | 3,9 |
2019 | augustus | 0 | 3,9 |
2019 | september | -2 | 3,3 |
2019 | oktober | -1 | 3,6 |
2019 | november | -2 | 2,8 |
2019 | december | -2 | 2,9 |
Investeringen, export en consumptie huishoudens groeien
Het volume van de goederenexport was in november 4,1 procent groter dan in november 2018. De groei is lager dan in de voorgaande maand. In november 2019 groeide vooral de export van aardolieproducten en machines.
In oktober was het volume van de investeringen in materiële vaste activa 5,6 procent groter dan in oktober 2018. Dat is vooral te danken aan hogere investeringen in vliegtuigen, machines en personenauto’s.
Consumenten hebben in oktober 1,7 procent meer besteed dan in oktober 2018. De groei is kleiner dan in de voorgaande maand.
Productie industrie ruim 1 procent lager in november
De gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie was in november 1,3 procent lager dan in november 2018. De daling volgt op twee maanden met een bescheiden productiestijging op jaarbasis.
Aantal faillissementen neemt af
In december 2019 zijn er voor zittingsdagen gecorrigeerd 46 bedrijven minder failliet verklaard dan in november. De trend is de afgelopen jaren redelijk vlak.
Aantal banen blijft stijgen
Het totale aantal banen van werknemers en zelfstandigen nam in het derde kwartaal met 20 duizend toe tot 10 684 duizend. De groei van het aantal banen ten opzichte van het voorgaande kwartaal komt daarmee op 0,2 procent. In een jaar tijd kwamen er 126 duizend banen bij, een stijging van 1,2 procent.
Het aantal banen groeit al ruim vijf jaar achter elkaar. Vanaf het tweede kwartaal van 2014 zijn er 956 duizend banen bijgekomen. De groei piekte in het derde kwartaal van 2017 met 74 duizend.
Werknemers en zelfstandigen werkten in het derde kwartaal van 2019 in totaal 3,4 miljard uur. Dat is, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, 0,5 procent minder dan een kwartaal eerder.
Eind september was het aantal openstaande vacatures opgelopen tot 288 duizend. Dat is een toename van 4 duizend vergeleken met een kwartaal eerder. Er zijn nu ruim driemaal zo veel vacatures als op het dieptepunt in 2013.
Het aantal werklozen (ILO-definitie) steeg in de afgelopen drie maanden licht met gemiddeld 1 duizend per maand naar 324 duizend in november. Hiermee was 3,5 procent van de beroepsbevolking werkloos.
Door de toename van de werkloosheid is de spanning op de arbeidsmarkt in het derde kwartaal iets afgenomen naar gemiddeld 90 vacatures per 100 werklozen. In het tweede kwartaal waren dat nog 93 vacatures per 100 werklozen.
jaar | kwartaal | index (2010=100) |
---|---|---|
2012 | 1e kwartaal | 100,8 |
2012 | 2e kwartaal | 100,9 |
2012 | 3e kwartaal | 100,5 |
2012 | 4e kwartaal | 99,8 |
2013 | 1e kwartaal | 100,1 |
2013 | 2e kwartaal | 99,9 |
2013 | 3e kwartaal | 100,5 |
2013 | 4e kwartaal | 101,1 |
2014 | 1e kwartaal | 101 |
2014 | 2e kwartaal | 101,6 |
2014 | 3e kwartaal | 101,9 |
2014 | 4e kwartaal | 102,8 |
2015 | 1e kwartaal | 103,4 |
2015 | 2e kwartaal | 103,7 |
2015 | 3e kwartaal | 104,1 |
2015 | 4e kwartaal | 104,1 |
2016 | 1e kwartaal | 105,1 |
2016 | 2e kwartaal | 105,3 |
2016 | 3e kwartaal | 106,5 |
2016 | 4e kwartaal | 107,4 |
2017 | 1e kwartaal | 107,9 |
2017 | 2e kwartaal | 108,9 |
2017 | 3e kwartaal | 109,7 |
2017 | 4e kwartaal | 110,5 |
2018 | 1e kwartaal | 111,2 |
2018 | 2e kwartaal | 111,9 |
2018 | 3e kwartaal | 112,2 |
2018 | 4e kwartaal | 112,8 |
2019 | 1e kwartaal | 113,3 |
2019 | 2e kwartaal | 113,7 |
2019 | 3e kwartaal | 114,2 |
Bbp groeit met 0,4 procent in derde kwartaal 2019
Volgens de tweede berekening van het CBS is het bruto binnenlands product (bbp) in het derde kwartaal van 2019 met 0,4 procent gegroeid ten opzichte van een kwartaal eerder. De groei is vooral te danken aan het handelssaldo en de overheidsconsumptie. Ten opzichte van het derde kwartaal 2018 was de omvang van het bbp 1,9 procent groter.
Donderdag 13 februari 2020 komt het CBS met de eerste berekening van het bbp en het aantal banen in het vierde kwartaal van 2019. Hiermee worden ook de eerste cijfers van het jaar 2019 gepubliceerd.
Relevante links
- Dossier - Conjunctuur