Oogstraming 2019
De voorlopige oogstramingen worden gemaakt op basis van statistieken over het voorlopige beteelde areaal van de Landbouwtelling en de verwachte hectare-opbrengsten van een selectie landbouwgebieden van Delphy. Deze vormen een van de grondslagen voor de Landbouwrekeningen, die het CBS in december levert aan het Europese statistiekbureau Eurostat. Ieder jaar in oktober publiceert het CBS uitkomsten over de verwachte bruto opbrengst en hectare-opbrengst van aardappelen, uien en suikerbieten. De definitieve oogstcijfers van 2019 worden eind januari 2020 bekendgemaakt.
Uitgaande van de verwachte opbrengst per hectare en het ingezaaide aantal hectaren zoals gemeten in de landbouwtelling, is de bruto-opbrengst van consumptieaardappelen naar verwachting 24 procent hoger dan wat in 2018 is geoogst (de definitieve oogstraming). De bruto-opbrengst zaaiuien is naar verwachting 65 procent hoger dan in 2018 en is daarmee ongeveer gelijk aan de bruto-opbrengst in 2017.
| Jaartal | Suikerbieten (mln ton) | Consumptieaardappelen (mln ton) | Zaai-uien (mln ton) |
|---|---|---|---|
| 2000 | 6,7 | 4,5 | 0,8 |
| 2001 | 5,9 | 3,6 | 0,8 |
| 2002 | 6,3 | 3,9 | 0,8 |
| 2003 | 6,2 | 3,2 | 0,8 |
| 2004 | 6,3 | 3,8 | 1,2 |
| 2005 | 5,9 | 3,2 | 1,0 |
| 2006 | 5,4 | 3,1 | 0,9 |
| 2007 | 5,5 | 3,6 | 1,1 |
| 2008 | 5,2 | 3,6 | 1,2 |
| 2009 | 5,7 | 3,6 | 1,2 |
| 2010 | 5,3 | 3,5 | 1,3 |
| 2011 | 5,9 | 3,9 | 1,6 |
| 2012 | 5,7 | 3,4 | 1,3 |
| 2013 | 5,7 | 3,5 | 1,2 |
| 2014 | 6,8 | 3,9 | 1,2 |
| 2015 | 4,9 | 3,3 | 1,4 |
| 2016 | 5,5 | 3,2 | 1,3 |
| 2017 | 8,0 | 4,0 | 1,5 |
| 2018 | 6,5 | 3,1 | 0,9 |
| 2019* | 6,5 | 3,9 | 1,5 |
| *voorlopige cijfers | |||
Volgens de voorlopige oogstramingen akkerbouw wordt er in 2019 voor 1,5 miljoen ton aan zaai-uien geoogst. Dat is 65 procent meer dan de 0,9 miljoen ton die in 2018 van het land werd gehaald en ongeveer gelijk aan de bruto-opbrengst in 2017.
De bruto-opbrengst consumptieaardappelen stijgt in 2019 ten opzichte van een jaar eerder naar verwachting met 24 procent naar 3,9 miljoen ton. Vergeleken met twee jaar eerder wordt er dit jaar 0,1 miljoen ton minder geproduceerd.
Voor suikerbieten wordt in 2019 ongeveer een zelfde oogst verwacht als een jaar eerder, namelijk 6,5 miljoen ton. Dat is lager dan in 2017 toen de suikerbietenoogst 1,5 miljoen ton meer bedroeg.
Beteelde oppervlakte zaai-uien toegenomen
In 2019 werd op 27,6 duizend hectare zaai-uien geteeld, 9 procent meer dan een jaar eerder toen dat nog 25,4 duizend hectare was.
Het areaal consumptieaardappelen steeg in 2019 met 3 procent naar 78,9 duizend hectare, terwijl het areaal suikerbieten met 7 procent afnam tot 79,2 duizend hectare.
| Jaartal | Suikerbieten (1 000 ha) | Consumptieaardappelen (1 000 ha) | Zaai-uien (1 000 ha) |
|---|---|---|---|
| 2000 | 111,00 | 87,44 | 13,99 |
| 2001 | 109,13 | 75,91 | 14,21 |
| 2002 | 108,89 | 77,21 | 14,92 |
| 2003 | 102,79 | 70,56 | 16,38 |
| 2004 | 97,74 | 72,67 | 19,89 |
| 2005 | 91,31 | 65,83 | 16,78 |
| 2006 | 82,78 | 69,48 | 18,49 |
| 2007 | 82,03 | 72,47 | 20,15 |
| 2008 | 72,23 | 69,30 | 20,30 |
| 2009 | 72,70 | 70,52 | 19,53 |
| 2010 | 70,56 | 72,97 | 22,21 |
| 2011 | 73,33 | 72,61 | 23,30 |
| 2012 | 72,72 | 67,45 | 20,99 |
| 2013 | 73,19 | 71,57 | 21,98 |
| 2014 | 75,09 | 74,07 | 22,35 |
| 2015 | 58,43 | 71,74 | 23,89 |
| 2016 | 70,72 | 73,32 | 25,08 |
| 2017 | 85,35 | 76,30 | 26,68 |
| 2018 | 85,20 | 76,35 | 25,36 |
| 2019* | 79,21 | 78,90 | 27,60 |
| *voorlopige cijfers | |||
Hectare-opbrengsten lager dan in 2017
De opbrengst per hectare zaai-uien wordt dit jaar met iets meer dan 53 ton 50 procent hoger geraamd dan de definitieve hectare-opbrengst in 2018. Samen met de groei van de beteelde oppervlakte zorgt dit voor een stijging in de verwachte totale bruto-opbrengst van zaai-uien. In 2017 lag de opbrengst per hectare voor dit gewas nog 2,6 ton boven het niveau dat nu wordt verwacht. De verwachte hectare-opbrengst in 2019 ligt tevens onder het gemiddelde van de periode 2000-2017 (57,2 ton per hectare).
Voor consumptieaardappelen geldt dat de opbrengst per hectare dit jaar zo’n 20 procent hoger wordt ingeschat dan vorig jaar. De hectare-opbrengst komt daarmee naar verwachting op 49,3 ton, terwijl verwacht wordt dat de opbrengst per hectare bij suikerbieten met 8 procent stijgt naar gemiddeld 82,4 ton.
In 2017 waren de hectare-opbrengsten voor zowel consumptieaardappelen als suikerbieten hoger dan de verwachtingen voor dit jaar.
| Jaartal | Suikerbieten (ton) | Consumptieaardappelen (ton) | Zaai-uien (ton) |
|---|---|---|---|
| 2000 | 61,3 | 53,1 | 62,0 |
| 2001 | 55,4 | 47,9 | 54,2 |
| 2002 | 58,2 | 51,3 | 55,1 |
| 2003 | 60,7 | 46,0 | 49,4 |
| 2004 | 64,6 | 52,6 | 62,0 |
| 2005 | 65,3 | 49,0 | 58,6 |
| 2006 | 66,0 | 44,5 | 46,4 |
| 2007 | 67,1 | 49,9 | 54,2 |
| 2008 | 72,2 | 52,4 | 60,7 |
| 2009 | 78,9 | 51,8 | 62,6 |
| 2010 | 74,8 | 49,4 | 57,5 |
| 2011 | 79,9 | 53,4 | 68,2 |
| 2012 | 78,9 | 50,2 | 63,8 |
| 2013 | 78,2 | 48,6 | 54,6 |
| 2014 | 90,8 | 52,3 | 54,6 |
| 2015 | 83,3 | 46,4 | 57,4 |
| 2016 | 77,8 | 44,4 | 52,0 |
| 2017 | 93,3 | 52,8 | 55,7 |
| 2018 | 76,4 | 41,2 | 35,5 |
| 2019* | 82,4 | 49,3 | 53,1 |
| *voorlopige cijfers | |||
Totstandkoming voorlopige oogstramingen
De voorlopige oogstramingen worden geschat op basis van het voorlopige beteelde areaal van de Landbouwtelling en de verwachte hectare-opbrengsten van geselecteerde landbouwgebieden van Delphy. De totale bruto opbrengst van de gewassen kan uiteindelijk hoger of lager uitvallen. Door bijvoorbeeld weersomstandigheden is het mogelijk dat een gedeelte van het beteelde areaal niet geoogst zal worden of dat de uiteindelijke hectare-opbrengsten hoger of lager uitvallen. Daarnaast kan er bij zaai-uien sprake zijn van uitval (uien, die niet geschikt zijn voor consumptie), waardoor de uiteindelijke opbrengst lager zal zijn.
Opbrengsten per hectare: het verschil tussen voorlopige en definitieve cijfers
De definitieve oogstraming (de bruto-opbrengst en de opbrengst per hectare) van 2019 wordt in januari 2020 gepubliceerd en is gebaseerd op een enquête onder 5 duizend boeren. Op basis van deze enquête wordt vastgesteld wat uiteindelijk de opbrengst per hectare is en welk deel van de beteelde grond daadwerkelijk tot opbrengst heeft geleid (de geoogste oppervlakte).
In de jaren 2010-2018 was de definitieve opbrengst per hectare voor consumptieaardappelen drie jaren lager dan de voorlopige (geschatte) opbrengst per hectare. Het grootste verschil was in 2015, toen de uiteindelijke opbrengst bijna 9 procent lager was dan aanvankelijk geschat. De overige zes jaren was de definitieve opbrengst per hectare hoger dan voorlopig geschat. In 2018 was de opbrengst 3 procent hoger dan geschat. Voor zaai-uien was in diezelfde periode de definitieve opbrengst per hectare vier jaren lager dan de geschatte opbrengst en vijf jaren hoger. Het verschil varieerde van -6,5 procent (2014) tot +10,9 procent (2018).
Voor suikerbieten gold dat vanaf 2010 de definitieve opbrengst per hectare drie jaren lager dan de geschatte opbrengst was en zes jaren hoger. Het verschil varieerde bij dit gewas van -5,8 procent (2018) tot +5,2 procent (2017).