Robuuste groei toegevoegde waarde in het mkb
De toegevoegde waarde van het mkb in het niet-financiële bedrijfsleven, de business economy, was 241 miljard euro in 2018. De toegevoegde waarde nam in het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) en bij de zzp’ers (1 werkzame persoon) met circa 8 procent het sterkst toe. In het klein- en microbedrijf (2 tot 50 werkzame personen) groeide de toegevoegde waarde in 2018 minder dan in 2017. Bij het grootbedrijf was de groei met ruim 6 procent wel groter dan in 2017.
| Bedrijf | 2018 (% verandering t.o.v. een jaar eerder) | 2017 (% verandering t.o.v. een jaar eerder) |
|---|---|---|
| Zzp (1 werkzame persoon) | 7,8 | 6,9 |
| Micro exclusief zzp (2 tot 10) | 3,3 | 4,2 |
| Klein (10 tot 50) | 1,9 | 5,6 |
| Midden (50 tot 250) | 8,1 | 4,5 |
| Groot (250 of meer werkzame personen) | 6,3 | 4,5 |
Groeiversnelling middenbedrijf vooral door verbetering arbeidsproductiviteit
De toename van de toegevoegde waarde is deels toe te schrijven aan een verbeterde arbeidsproductiviteit. De toegevoegde waarde per vte nam binnen het mkb toe met 2,4 procent in 2018. De arbeidsproductiviteit van het middenbedrijf nam in 2018 met 4,6 procent toe, waar deze in 2017 nog met 0,9 procent daalde. In het kleinbedrijf nam de arbeidsproductiviteit in 2018 juist af met 0,8 procent. In het microbedrijf groeide de arbeidsproductiviteit met 3,1 procent.
| Bedrijf | 2018 (x 1 000 euro) | 2017 (x 1 000 euro) |
|---|---|---|
| Zzp (1 werkzame persoon) | 43,2 | 42,2 |
| Micro exclusief zzp (2 tot 10) | 54,9 | 53,3 |
| Klein (10 tot 50) | 72,3 | 72,9 |
| Midden (50 tot 250) | 95,9 | 91,6 |
| Groot (250 of meer werkzame personen) | 103,6 | 102,9 |
| 1 uitgedrukt in toegevoegde waarde per vte | ||
Personeelstekort belemmert activiteiten
Het arbeidsvolume van het mkb in de business economy is in 2018 met 2,9 procent toegenomen tot ruim 3,5 miljoen vte. Daarbij nam het aantal openstaande vacatures aanzienlijk toe. Deze toename zette door in 2019. Aan het eind van het tweede kwartaal van 2019 stonden er 161 duizend vacatures open bij midden- en kleinbedrijven met personeel, ruim 9 procent meer dan een jaar eerder. 54,8 procent van alle openstaande vacatures in Nederland zijn in het mkb.
De openstaande vacatures blijken steeds moeilijker in te vullen. Bedrijven geven namelijk steeds vaker aan dat een tekort aan gekwalificeerd personeel hen belemmert bij hun zakelijke activiteiten. Aan het begin van het derde kwartaal 2019 gaf een kwart van de ondernemers dit aan. Met 27,2 procent was het tekort het grootst bij het grootbedrijf en het kleinst bij het kleinbedrijf (22,3 procent).
| Jaar | Kwartaal | Aantal openstaande vacatures MKB (x 1 000) | Klein bedrijf (5 tot 50) (x 1 000) | Middenbedrijf (50 tot 250) (x 1 000) |
|---|---|---|---|---|
| 2015 | eerste kwartaal | 70,5 | 3,1 | 3,0 |
| 2015 | tweede kwartaal | 74,7 | 3,2 | 4,0 |
| 2015 | derde kwartaal | 70,6 | 4,2 | 5,2 |
| 2015 | vierde kwartaal | 73,8 | 5,7 | 6,5 |
| 2016 | eerste kwartaal | 84,8 | 5,1 | 5,2 |
| 2016 | tweede kwartaal | 89,6 | 6,1 | 5,4 |
| 2016 | derde kwartaal | 88,6 | 6,8 | 7,9 |
| 2016 | vierde kwartaal | 90,1 | 9,0 | 9,4 |
| 2017 | eerste kwartaal | 105,7 | 9,0 | 10,6 |
| 2017 | tweede kwartaal | 120,5 | 11,9 | 11,9 |
| 2017 | derde kwartaal | 118,0 | 15,1 | 19,6 |
| 2017 | vierde kwartaal | 123,7 | 15,0 | 17,9 |
| 2018 | eerste kwartaal | 133,0 | 15,5 | 22,2 |
| 2018 | tweede kwartaal | 147,4 | 17,5 | 20,4 |
| 2018 | derde kwartaal | 142,1 | 21,3 | 28,7 |
| 2018 | vierde kwartaal | 136,1 | 22,1 | 28,8 |
| 2019 | eerste kwartaal | 156,5 | 22,2 | 25,0 |
| 2019 | tweede kwartaal | 161,0 | 21,1 | 25,6 |
| 2019 | derde kwartaal | 22,3 | 26,3 | |
| 1)Percentage mkb-bedrijven dat wordt belemmerd door een tekort aan personeel. (Kleinbedrijf=lichtblauw, middenbedrijf=donkerblauw) | ||||
De Staat van het MKB
Het samenstellen van deze macro-economische cijfers over het mkb is verricht in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat voor de Staat van het MKB van het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Het Comité brengt eens per jaar in een jaarbericht al het relevante materiaal samen, maakt de balans op en blikt vooruit. Bij de duiding van de gegevens is gebruik gemaakt van de input van ondernemers, branches en wetenschappers. Het Comité voor Ondernemerschap heeft het Jaarbericht Staat van het MKB 2019 aan staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat aangeboden. Het jaarbericht is beschikbaar op de website StaatvanhetMKB.nl.
Bronnen
- Jaarbericht - Staat van het MKB 2019