Verschil levensverwachting hoog- en laagopgeleid groeit

In 2020 heeft het CBS in overleg met het RIVM de methode voor de berekening van de (gezonde) levensverwachting naar onderwijsniveau herzien. De cijfers na deze revisie zijn anders dan in dit nieuwsbericht, en staan in de tabel Gezonde levensverwachting; onderwijsniveau

De levensverwachting van hoogopgeleide vrouwen was in de periode 2015 tot en met 2018 op 65-jarige leeftijd gemiddeld bijna 25 jaar, ruim 4 jaar meer dan die van hun laagopgeleide leeftijdgenoten. In de periode 2011 tot en met 2014 was dit verschil nog kleiner dan 3 jaar. Voor 65-jarige, hoogopgeleide mannen was de levensverwachting in 2015/2018 ruim 22 jaar en het verschil tussen hoog- en laagopgeleiden ruim 5 jaar, tegen ruim 4 jaar in 2011/2014.

In 2015/2018 was 62 procent van de vrouwen van 65 jaar of ouder laagopgeleid, 12 procent was hoogopgeleid. Bij mannen was dit respectievelijk 39 en 25 procent.
De gemiddelde pensioenleeftijd in 2018 van werknemers in Nederland was 65 jaar. Hoogopgeleide werknemers gingen gemiddeld 8 maanden jonger met pensioen dan laagopgeleiden. Personen vanaf 66 jaar kregen in 2018 een AOW-uitkering.

Ook verschil in jaren zonder beperkingen toegenomen bij mannen

Laagopgeleiden hebben vaker dan hoogopgeleiden beperkingen aan het gehoor, het zicht of het bewegingsapparaat. Dat geldt zowel voor vrouwen als mannen. Het verschil in levensverwachting zonder lichamelijke beperkingen was in 2015/2018 voor 65-jarigen ruim 6 jaar.

Bij mannen nam dit verschil in levensverwachting zonder lichamelijke beperkingen tussen 2011/2014 en 2015/2018 toe, met 2 jaar. Die stijging is toe te schrijven aan hoogopgeleide 65-jarige mannen. Bij laagopgeleide mannen bleef de beperkingsvrije levensverwachting nagenoeg gelijk. Laagopgeleide mannen van 65 jaar hadden in 2011/2014 en 2015/2018 gemiddeld nog 12 levensjaren zonder beperkingen. Voor hoogopgeleide mannen was dit ruim 18 jaar in 2015/2018 en bijna 17 jaar in 2011/2014.

Hoog- en laagopgeleide vrouwen van 65 jaar hadden in 2015/2018 respectievelijk gemiddeld nog 18 en 12 levensjaren zonder beperkingen. Bij vrouwen was er geen statistisch significante toename in het verschil tussen hoog- en laagopgeleiden.

Hoogopgeleiden langer gezond

Ook het aantal levensjaren met een als goed ervaren gezondheid hangt samen met opleidingsniveau. Hoogopgeleide vrouwen van 65 jaar hadden in 2015/2018 gemiddeld nog 17 gezonde levensjaren, laagopgeleide vrouwen 11. Van de bijna 25 jaar die hoogopgeleide vrouwen gemiddeld nog leven na hun 65e, hebben ze gemiddeld dus nog 17 gezonde jaren. Dat is 69 procent. Laagopgeleide vrouwen zijn gemiddeld zo’n 11 van de ruim 20 jaren gezond (55 procent).

Hoogopgeleide 65-jarige mannen hadden in 2015/2018 gemiddeld nog bijna 16 levensjaren met een als goed ervaren gezondheid, laagopgeleide mannen 10 jaar. Bij mannen ligt het aandeel als gezond ervaren levensjaren voor 65-jarige hoogopgeleiden op 70 procent van hun totale levensverwachting. Voor laagopgeleiden is dat 58 procent.

Tussen 2011/2014 en 2015/2018 zijn de verschillen in de levensverwachting in als goed ervaren gezondheid tussen hoog- en laagopgeleiden gelijk gebleven.