Ruim 220 duizend mensen werken niet vanwege zorgtaken

Vrouw wandelt met haar vader die in een rolstoel zit
© Hollandse Hoogte / Richard Brocken
Het aantal mensen dat niet deelneemt aan de arbeidsmarkt vanwege zorg voor een gezin of huishouden is vanaf 2008 met bijna een derde afgenomen. In 2018 gaven 211 duizend vrouwen en 12 duizend mannen zorgtaken als reden om niet te kunnen of willen werken. In 2008 ging het om 305 duizend vrouwen en 8 duizend mannen. De afgelopen vijf jaar bleef de omvang van deze groep vrijwel constant. Dit blijkt uit cijfers uit de Enquête beroepsbevolking (EBB) van het CBS.

Personen die niet kunnen of willen werken vanwege zorg voor gezin of huishouden
JaarMensen die niet willen of kunnen werken vanwege zorg (x 1 000)
2008313
2009290
2010275
2011252
2012238
2013223
2014232
2015232
2016217
2017221
2018223

In 2018 behoorden 3,8 miljoen mensen van 15 tot 75 jaar niet tot de beroepsbevolking. Het gaat om degenen die geen betaald werk hebben, niet op zoek zijn naar werk, en/of niet op korte termijn beschikbaar zijn om te kunnen starten. Een groot deel hiervan, 1,5 miljoen, noemt hoge leeftijd als reden om niet te werken. De 223 duizend personen die aangaven niet te kunnen of willen werken omdat ze voor een gezin of een huishouden zorgen, vormden 6 procent van de niet-beroepsbevolking.

Daarnaast zijn er ook mensen die wel willen werken, maar een zorgreden opgeven waarom ze niet werken. Zij geven aan dat de combinatie van zorg en arbeid te grote druk geeft, dat ze geen geschikte betaalde kinderopvang kunnen vinden of dat schooltijden niet goed aansluiten. Van degenen met kinderen in de leeftijd tot 13 jaar ging het in 2018 om 20 duizend personen, van wie de meesten vrouw zijn (86 procent).

Niet meer uren werken vanwege zorgtaken

De zorg voor een gezin of huishouden kan ook een reden zijn voor (deeltijd)werkenden om niet meer uren te gaan werken, terwijl ze dat wel zouden willen. Met 27 duizend personen is het echter een relatief kleine groep die dit aangeeft. Zorgredenen worden vaker genoemd door vrouwen dan door mannen (19 procent en 7 procent). Daarbij is de druk van de combinatie zorg en werk voor de meesten de grootste belemmerende factor. Voor 10 procent van de vrouwen en 4 procent van de mannen is dit de belangrijkste reden. Het feit dat ze niet meer uren of opdrachten kunnen krijgen binnen de huidige werkkring is de meest genoemde reden, zowel bij mannen (45 procent) als bij vrouwen (39 procent).

Belangrijkste reden om niet meer uren te werken, 2018
 Kan niet meer uren of meer opdrachten
krijgen binnen huidige werkkring (%)
Combinatie zorg en werk
legt te grote druk (%)
Schooltijden sluiten niet aan (%)Geen geschikte betaalde
kinderopvang of zorg (%)
Kan geen ander werk vinden
met meer uren (%)
Afronden van opleiding (%)Net begonnen met zoeken/
in afwachting sollicitatie (%)
Andere reden (%)
Mannen4542266334
Vrouwen39103564231

Redenen variëren met onderwijsniveau

De belangrijkste beweegreden om vanwege zorgtaken niet meer uren te gaan werken verschilt per onderwijsniveau. Laagopgeleiden noemen het vaakst dat de schooltijden niet aansluiten. Voor middelbaar en hoogopgeleiden is de druk om zorg en werk te combineren vaker doorslaggevend. Ook gebrek aan geschikte betaalde kinderopvang of zorg wordt vaker genoemd naarmate de opleiding hoger is.

Belangrijkste reden om niet meer uren te werken in verband met zorg, 2018
OpleidingsniveauGeen geschikte betaalde kinderopvang of zorg (%)Combinatie zorg en werk legt te grote druk (%)Schooltijden sluiten niet aan (%)
Laagopgeleid236
Middelbaar opgeleid382
Hoogopgeleid6112