Kerkgangers vaak maatschappelijk actief

Vrouw en vluchteling in gesprek met elkaar in Noorderkerk
© Hollandse Hoogte / Olaf Kraak Fotografie
Nederlanders die zich rekenen tot een religieuze stroming of groepering en regelmatig religieuze diensten bijwonen, zijn vaker maatschappelijk actief dan niet-kerkgangers. Ook hebben ze vaker een groter vertrouwen in de medemens en maatschappelijke organisaties. Dit blijkt uit het onderzoek Sociale samenhang en Welzijn van het CBS.

[video: https://www.cbs.nl/nl-nl/video/e0675e792e2746278a661fd77869a74c]
In de periode 2012–2017 rekende iets meer dan de helft (51,3 procent) van de Nederlandse bevolking van 15 jaar of ouder zich tot een kerkelijke gezindte of levensbeschouwelijke groepering. Een op de zes (16,3 procent) bezocht regelmatig een religieuze dienst. Een kwart rekende zich tot de Rooms-katholieke kerk. Verder was 16 procent protestants waarvan 6,9 procent Nederlands hervormd, 3,3 procent gereformeerd en 5,7 procent behoorde tot de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Daarnaast was 4,6 procent moslim en behoorde 5,9 procent tot een andere gezindte.

Deelname aan verenigingsactiviteiten, 2012/2017
BetrokkenheidBezoekt religieuze dienstenDeelname verenigingsactiviteiten (% personen van 15 jaar of ouder)
Totaal62,6
Geen
religieuze
betrokkenheid
46,2
Rooms-
katholiek
Wel 61,4
Rooms-
katholiek
Geen48,4
Nederlands
hervormd
Wel67,7
Nederlands
hervormd
Geen45,9
Gereformeerd Wel75,4
Gereformeerd Geen45,2
PKNWel79,1
PKNGeen54,1
IslamWel46,4
IslamGeen33,9
AndereWel73,7
AndereGeen41,0
Wel = bezoekt regelmatig religieuze dienst Geen = bezoekt niet regelmatig religieuze dienst

Meer vrijwilligerswerk onder praktiserende protestanten

Van de Nederlanders van 15 jaar en ouder was 62,6 procent minstens een keer in de maand actief in het verenigingsleven en had 49,1 procent zich minimaal één keer in een jaar ingezet als vrijwilliger. Vooral de mensen die zeggen tot de PKN te behoren èn regelmatig een dienst bijwonen, zijn actief in de samenleving. Zo was bijna 80 procent van deze groep in een periode van een maand voorafgaand aan het onderzoek actief geweest in een vereniging. Ook waren ze vaker dan gemiddeld actief met vrijwilligerswerk: 56 procent had zich minstens een keer in een jaar ingezet als vrijwilliger. Ook bij de rooms-katholieken is de participatie groter onder de regelmatige bezoekers van een kerkdienst: 61 procent was actief in verenigingen, 58 procent deed vrijwilligerswerk.

De scheiding tussen de groep die wel en niet regelmatig een bijeenkomst bezoekt, is ook bij moslims duidelijk te zien. Van de moslims die regelmatig de moskee bezocht, deed 46 procent in de periode van 2012 tot en met 2017 aan verenigingsactiviteiten, tegenover 34 procent van de moslims die minder vaak naar de moskee gingen. 

Het aandeel vrijwilligers was met 35 procent ook groter onder de moskeegangers dan onder moslims die minder vaak een moskee bezochten (20 procent).

Vrijwilligerswerk, 2012/2017
BetrokkenheidBezoekt religieuze dienstenVrijwilligerswerk (% personen van 15 jaar of ouder)
Totaal49,1
Geen
religieuze
betrokkenheid
43,7
Rooms-
katholiek
Wel 58,1
Rooms-
katholiek
Geen47,6
Nederlands
hervormd
Wel49,8
Nederlands
hervormd
Geen42,9
Gereformeerd Wel47,9
Gereformeerd Geen36,9
PKN Wel55,5
PKN Geen45,5
Islam Wel34,9
Islam Geen20,4
Andere religie Wel35,9
Andere religie Geen32,4
Wel = bezoekt regelmatig religieuze dienst Geen = bezoekt niet regelmatig religieuze dienst

Meer vertrouwen bij vaste bezoeker religieuze bijeenkomsten

Van de Nederlandse bevolking van 15 jaar en ouder zei 59 procent dat ze andere mensen vertrouwen, tegenover 41 procent die van mening waren dat je niet voorzichtig genoeg kunt zijn in de omgang met anderen. Bij vrijwel alle geloofsgroepen heeft een meerderheid vertrouwen in anderen. Van de PKN’ers die regelmatig naar de kerk gaan zei 74 procent vertrouwen in de medemens te hebben. Onder de PKN’ers die niet of zelden naar de kerk gaan is dat 66 procent. Moslims vormen een uitzondering. Nog geen vier op de tien hadden vertrouwen in de medemens.

Vertrouwen in medemens, 2012/2017
BetrokkenheidBezoekt religieuze dienstenVertrouwen in de medemens (% personen van 15 jaar of ouder)
Totaal59,4
Geen
religieuze
betrokkenheid
65,2
Rooms-
katholiek
Wel 51,4
Rooms-
katholiek
Geen54,8
Nederlands
hervormd
Wel59,1
Nederlands
hervormd
Geen51,9
GereformeerdWel64,6
GereformeerdGeen53,3
PKNWel74,1
PKNGeen66,2
IslamWel40,5
IslamGeen37,1
Andere religieWel57,5
Andere religieGeen54,5
Wel = bezoekt regelmatig religieuze dienst Geen = bezoekt niet regelmatig religieuze dienst