Economisch beeld vrijwel onveranderd
De Conjunctuurklok is een hulpmiddel voor het bepalen van de stand en het verloop van de Nederlandse conjunctuur. In de Conjunctuurklok komt vrijwel alle belangrijke economische informatie samen die het CBS tijdens de afgelopen maand c.q. het afgelopen kwartaal heeft gepubliceerd. Het conjunctuurbeeld volgens de Conjunctuurklok betreft een macro-economisch beeld en het gaat niet in gelijke mate op voor alle huishoudens, bedrijven of regio’s.
cyclus (afwijking van de langetermijntrend (=0)) | ||
---|---|---|
2011 | januari | 0,12 |
2011 | februari | 0,21 |
2011 | maart | 0,27 |
2011 | april | 0,3 |
2011 | mei | 0,35 |
2011 | juni | 0,36 |
2011 | juli | 0,35 |
2011 | augustus | 0,32 |
2011 | september | 0,25 |
2011 | oktober | 0,17 |
2011 | november | 0,08 |
2011 | december | 0 |
2012 | januari | -0,05 |
2012 | februari | -0,1 |
2012 | maart | -0,13 |
2012 | april | -0,17 |
2012 | mei | -0,24 |
2012 | juni | -0,3 |
2012 | juli | -0,37 |
2012 | augustus | -0,47 |
2012 | september | -0,55 |
2012 | oktober | -0,62 |
2012 | november | -0,73 |
2012 | december | -0,83 |
2013 | januari | -0,91 |
2013 | februari | -1,03 |
2013 | maart | -1,11 |
2013 | april | -1,17 |
2013 | mei | -1,25 |
2013 | juni | -1,27 |
2013 | juli | -1,28 |
2013 | augustus | -1,27 |
2013 | september | -1,22 |
2013 | oktober | -1,16 |
2013 | november | -1,08 |
2013 | december | -1 |
2014 | januari | -0,94 |
2014 | februari | -0,88 |
2014 | maart | -0,86 |
2014 | april | -0,84 |
2014 | mei | -0,82 |
2014 | juni | -0,8 |
2014 | juli | -0,78 |
2014 | augustus | -0,76 |
2014 | september | -0,76 |
2014 | oktober | -0,75 |
2014 | november | -0,72 |
2014 | december | -0,69 |
2015 | januari | -0,66 |
2015 | februari | -0,6 |
2015 | maart | -0,54 |
2015 | april | -0,48 |
2015 | mei | -0,41 |
2015 | juni | -0,35 |
2015 | juli | -0,31 |
2015 | augustus | -0,26 |
2015 | september | -0,23 |
2015 | oktober | -0,22 |
2015 | november | -0,21 |
2015 | december | -0,2 |
2016 | januari | -0,21 |
2016 | februari | -0,19 |
2016 | maart | -0,18 |
2016 | april | -0,16 |
2016 | mei | -0,11 |
2016 | juni | -0,08 |
2016 | juli | -0,04 |
2016 | augustus | 0,02 |
2016 | september | 0,06 |
2016 | oktober | 0,11 |
2016 | november | 0,17 |
2016 | december | 0,22 |
2017 | januari | 0,27 |
2017 | februari | 0,34 |
2017 | maart | 0,4 |
2017 | april | 0,43 |
2017 | mei | 0,5 |
2017 | juni | 0,53 |
2017 | juli | 0,56 |
2017 | augustus | 0,63 |
2017 | september | 0,68 |
2017 | oktober | 0,72 |
2017 | november | 0,8 |
2017 | december | 0,85 |
2018 | januari | 0,88 |
2018 | februari | 0,93 |
2018 | maart | 0,96 |
2018 | april | 0,97 |
2018 | mei | 1,01 |
2018 | juni | 1,03 |
2018 | juli | 1,03 |
2018 | augustus | 1,05 |
2018 | september | 1,06 |
2018 | oktober | 1,05 |
2018 | november | 1,06 |
2018 | december | 1,05 |
Consumenten minder positief, producenten positiever
De stemming onder consumenten is in december opnieuw minder positief dan een maand eerder. Het producentenvertrouwen nam in november toe. Zowel het vertrouwen van consumenten als van producenten ligt ruim boven het langjarig gemiddelde.
jaar | maand | Consumentenvertrouwen (gemiddelde van de deelvragen) | Producentenvertrouwen (gemiddelde van de deelvragen) |
---|---|---|---|
2011 | januari | -4 | 2,5 |
2011 | februari | 0 | 1,5 |
2011 | maart | 1 | 5,7 |
2011 | april | -2 | 4,3 |
2011 | mei | -4 | 2,7 |
2011 | juni | -7 | 1,7 |
2011 | juli | -8 | -2,2 |
2011 | augustus | -16 | -3,2 |
2011 | september | -27 | -0,5 |
2011 | oktober | -34 | -3,1 |
2011 | november | -35 | -4,8 |
2011 | december | -37 | -1,3 |
2012 | januari | -37 | -1,8 |
2012 | februari | -36 | -1,7 |
2012 | maart | -36 | -2,8 |
2012 | april | -32 | -3,4 |
2012 | mei | -34 | -4,9 |
2012 | juni | -37 | -4,8 |
2012 | juli | -33 | -5,4 |
2012 | augustus | -31 | -4,7 |
2012 | september | -28 | -6,6 |
2012 | oktober | -29 | -7,6 |
2012 | november | -33 | -6,8 |
2012 | december | -38 | -5,6 |
2013 | januari | -37 | -5,6 |
2013 | februari | -41 | -3,7 |
2013 | maart | -41 | -5,1 |
2013 | april | -37 | -5,6 |
2013 | mei | -32 | -4,1 |
2013 | juni | -33 | -3,8 |
2013 | juli | -35 | -3,1 |
2013 | augustus | -32 | -1,4 |
2013 | september | -31 | -2,4 |
2013 | oktober | -26 | -0,3 |
2013 | november | -16 | -0,3 |
2013 | december | -11 | 0,1 |
2014 | januari | -6 | 0,7 |
2014 | februari | -2 | -0,1 |
2014 | maart | 1 | 1,1 |
2014 | april | 4 | 0,3 |
2014 | mei | 6 | 0,7 |
2014 | juni | 6 | 0,7 |
2014 | juli | 6 | 1,2 |
2014 | augustus | 2 | 0 |
2014 | september | -2 | -0,2 |
2014 | oktober | 1 | 2 |
2014 | november | -2 | 2,4 |
2014 | december | -4 | 3,4 |
2015 | januari | -2 | 2,8 |
2015 | februari | -1 | 2 |
2015 | maart | 7 | 1,4 |
2015 | april | 10 | 3,3 |
2015 | mei | 11 | 4,1 |
2015 | juni | 14 | 4,6 |
2015 | juli | 13 | 3,7 |
2015 | augustus | 13 | 3,5 |
2015 | september | 11 | 3,8 |
2015 | oktober | 12 | 2,4 |
2015 | november | 14 | 4 |
2015 | december | 13 | 3 |
2016 | januari | 11 | 3,2 |
2016 | februari | 7 | 3,1 |
2016 | maart | 2 | 3,9 |
2016 | april | 6 | 4,7 |
2016 | mei | 7 | 4,4 |
2016 | juni | 11 | 5,4 |
2016 | juli | 9 | 5,1 |
2016 | augustus | 9 | 1,2 |
2016 | september | 12 | 3,4 |
2016 | oktober | 17 | 4,3 |
2016 | november | 21 | 3,4 |
2016 | december | 21 | 4,7 |
2017 | januari | 21 | 6 |
2017 | februari | 22 | 7 |
2017 | maart | 24 | 7,8 |
2017 | april | 26 | 8,3 |
2017 | mei | 23 | 6,1 |
2017 | juni | 23 | 7,2 |
2017 | juli | 25 | 6,6 |
2017 | augustus | 26 | 5,4 |
2017 | september | 23 | 8,5 |
2017 | oktober | 24 | 8,2 |
2017 | november | 23 | 9,1 |
2017 | december | 25 | 8,9 |
2018 | januari | 24 | 10,3 |
2018 | februari | 23 | 10,9 |
2018 | maart | 24 | 9,5 |
2018 | april | 25 | 8,2 |
2018 | mei | 23 | 9,8 |
2018 | juni | 23 | 7,7 |
2018 | juli | 23 | 6,3 |
2018 | augustus | 21 | 5,9 |
2018 | september | 19 | 5,7 |
2018 | oktober | 15 | 5,9 |
2018 | november | 13 | 7,2 |
2018 | december | 9 |
Consumptie huishoudens, investeringen en export groeien
In oktober was het volume van de investeringen in materiële vaste activa 7,4 procent groter dan in oktober 2017. In woningen, gebouwen en machines is opnieuw meer geïnvesteerd dan een jaar eerder.
Het volume van de goederenexport was in oktober 5,1 procent groter dan in oktober 2017. De stijging is groter dan in september. In oktober 2018 groeide vooral de export van transportmiddelen, metaalproducten, machines en apparaten.
Consumenten hebben in oktober 1,7 procent meer besteed dan in oktober 2017. Dat is de laagste groei tot nu toe dit jaar. In oktober 2018 hebben consumenten vooral meer uitgegeven aan diensten.
Productie industrie ruim 3 procent hoger in oktober
De gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie was in oktober 3,4 procent hoger dan in oktober 2017. De stijging is iets groter dan in september. De productie van de transportmiddelenindustrie groeide het sterkst.
Aantal faillissementen neemt opnieuw toe
Het aantal failliet verklaarde bedrijven is opnieuw toegenomen. In november 2018 zijn er 13 bedrijven meer failliet verklaard dan in oktober. In september bereikte het aantal faillissementen het laagste niveau na 2000. De trend is echter al ruim een jaar redelijk vlak.
Aantal banen blijft stijgen
Het aantal banen van werknemers en zelfstandigen is in het derde kwartaal van 2018 met 56 duizend toegenomen. Dit is het zevende kwartaal op rij dat het aantal banen met minstens 50 duizend toeneemt. In een jaar tijd zijn er 268 duizend banen bijgekomen. De afgelopen 4,5 jaar is het aantal banen vrijwel onafgebroken toegenomen, in totaal met 736 duizend. De vorige periode met langdurige banengroei was in 2004-2008. Toen kwamen er in 4,5 jaar tijd ruim 800 duizend banen bij.
Werknemers en zelfstandigen werkten in het derde kwartaal in totaal 3,4 miljard uur. Dat is, gecorrigeerd voor seizoen, 0,8 procent meer dan een kwartaal eerder.
Eind september stonden er 262 duizend vacatures open, 11 duizend meer dan een kwartaal eerder. Het aantal openstaande vacatures was groter dan ooit. De spanning op de arbeidsmarkt is in het derde kwartaal verder toegenomen. Tegenover elke vacature stonden gemiddeld 1,3 werklozen. Dat is ongeveer net zo veel als in de eerste drie kwartalen van 2008.
Het werkloosheidspercentage is in november gedaald tot 3,5 en is daarmee voor het eerst iets lager dan net voor het uitbreken van de crisis eind 2008. Het aantal werklozen daalde in de afgelopen drie maanden met gemiddeld 9 duizend per maand tot 326 duizend in november.
index (2010=100) | ||
---|---|---|
2011 | 1e kwartaal | 101,8 |
2011 | 2e kwartaal | 101,7 |
2011 | 3e kwartaal | 101,7 |
2011 | 4e kwartaal | 101 |
2012 | 1e kwartaal | 100,9 |
2012 | 2e kwartaal | 100,9 |
2012 | 3e kwartaal | 100,5 |
2012 | 4e kwartaal | 99,8 |
2013 | 1e kwartaal | 100,1 |
2013 | 2e kwartaal | 99,9 |
2013 | 3e kwartaal | 100,5 |
2013 | 4e kwartaal | 101,1 |
2014 | 1e kwartaal | 101 |
2014 | 2e kwartaal | 101,6 |
2014 | 3e kwartaal | 101,9 |
2014 | 4e kwartaal | 102,8 |
2015 | 1e kwartaal | 103,4 |
2015 | 2e kwartaal | 103,7 |
2015 | 3e kwartaal | 104,1 |
2015 | 4e kwartaal | 104,2 |
2016 | 1e kwartaal | 105,2 |
2016 | 2e kwartaal | 105,4 |
2016 | 3e kwartaal | 106,5 |
2016 | 4e kwartaal | 107,3 |
2017 | 1e kwartaal | 107,8 |
2017 | 2e kwartaal | 108,8 |
2017 | 3e kwartaal | 109,6 |
2017 | 4e kwartaal | 110,6 |
2018 | 1e kwartaal | 111,2 |
2018 | 2e kwartaal | 111,9 |
2018 | 3e kwartaal | 112,1 |
Bbp groeit met 0,2 procent in derde kwartaal 2018
Volgens de tweede berekening van het CBS is het bruto binnenlands product (bbp) in het derde kwartaal van 2018 met 0,2 procent gegroeid ten opzichte van een kwartaal eerder. Ten opzichte van het derde kwartaal 2017 was de omvang van het bbp 2,4 procent groter.
Donderdag 14 februari 2019 komt het CBS met de eerste berekening van het bbp en het aantal banen in het vierde kwartaal van 2018. Ook de jaarcijfers van 2018 worden gepubliceerd.
Relevante links
- Dossier - Conjunctuur