CO2-uitstoot in 2017 gelijk aan die in 1990
Totaal broeikasgassen (mld CO2-equivalenten) | Koolstofdioxide (mld CO2-equivalenten) | Overig (methaan, lachgas en F-gassen) (mld CO2-equivalenten) | |
---|---|---|---|
1990 | 221 | 163 | 58 |
1991 | 229 | 172 | 57 |
1992 | 230 | 171 | 58 |
1993 | 230 | 171 | 59 |
1994 | 231 | 172 | 59 |
1995 | 231 | 174 | 58 |
1996 | 242 | 183 | 59 |
1997 | 235 | 176 | 59 |
1998 | 235 | 177 | 58 |
1999 | 221 | 171 | 50 |
2000 | 219 | 172 | 47 |
2001 | 220 | 177 | 43 |
2002 | 218 | 177 | 42 |
2003 | 219 | 180 | 39 |
2004 | 220 | 182 | 38 |
2005 | 214 | 178 | 37 |
2006 | 209 | 173 | 36 |
2007 | 208 | 173 | 35 |
2008 | 207 | 176 | 31 |
2009 | 201 | 170 | 31 |
2010 | 213 | 182 | 31 |
2011 | 199 | 169 | 30 |
2012 | 195 | 165 | 29 |
2013 | 195 | 165 | 30 |
2014 | 187 | 158 | 29 |
2015 | 195 | 165 | 30 |
2016 | 195 | 166 | 30 |
2017 | 193 | 163 | 29 |
Bron: CBS, RIVM/Emissieregistratie |
Koolstofdioxide is het belangrijkste broeikasgas dat door menselijke activiteiten wordt geproduceerd. Het aandeel CO2 in de totale uitstoot van broeikasgassen is gestegen van 74 procent in 1990 naar 85 procent in 2017. De uitstoot van CO2 was in 2017 net zo hoog als in 1990. De uitstoot van de andere broeikasgassen (methaan, lachgas en F-gassen) is gehalveerd ten opzichte van 1990. In 2017 was de totale uitstoot uitgedrukt in CO2-equivalenten 13 procent lager dan in 1990, het referentiejaar waarop de reductie-doelstellingen voor broeikasgasuitstoot gebaseerd zijn.
Hoger rendement elektriciteitscentrales
In 2017 stootten de energiebedrijven 22 procent (9 miljard kilogram) meer CO2 uit dan in 1990, de elektriciteits¬productie was 54 procent hoger. Onder meer door het hogere rendement van de huidige elektriciteitscentrales is de CO2-uitstoot minder gestegen dan de productie. Ook produceren energiebedrijven steeds meer elektriciteit uit wind.
De chemische-, aardolie- en basismetaalindustrie hebben in 2017 14 procent (6 miljard kilogram) minder CO2 uitgestoten dan in 1990, terwijl de productie grofweg de helft hoger was. De afname van de CO2-uitstoot hangt onder andere samen met maatregelen die bedrijven hebben genomen om energie te besparen.
Minder CO2 per kilometer
In 2017 was de CO2-uitstoot door het wegverkeer 12 procent (3 miljard kilogram) hoger dan in 1990. Motorvoertuigen reden in 2017 42 procent meer kilometers op de Nederlandse wegen dan in 1990. Per afgelegde kilometer wordt dus minder fossiele brandstof verbruikt. Vooral de laatste tien jaar zijn personenauto’s zuiniger geworden. De autofabrikanten hebben aan steeds strengere Europese normen voor de CO2-uitstoot moeten voldoen. Daarnaast hebben belastingvoordelen de aanschaf van zuinige auto’s gestimuleerd.
Minder aardgas verstookt
Door een betere isolatie en een grotere inzet van hoogrendementsketels kost het verwarmen van woningen en bedrijfsgebouwen minder energie dan voorheen. In 2017 werd door de sector gebouwde omgeving 17 procent (5 miljard kilogram) minder CO2 uitgestoten dan in 1990, ondanks de toename van het aantal woningen in deze periode van 5,8 miljoen naar 7,7 miljoen (32 procent).
2017 (mld kg) | 1990 (mld kg) | |
---|---|---|
Energiebedrijven | 48,5 | 39,8 |
Grote industrieën | 35,3 | 41,1 |
Wegverkeer | 29,7 | 26,6 |
Gebouwde omgeving | 24,1 | 29,1 |
Overig | 16,8 | 17,7 |
Landbouw | 8,9 | 8,8 |
Bron: CBS, RIVM/Emissieregistratie |
Hoogste CO2-uitstoot in Velsen
In Nederland zijn grote regionale verschillen in de jaarlijkse uitstoot van CO2, waarbij vooral de gemeenten opvallen waar elektriciteitscentrales en grote industrieën gevestigd zijn. De hoogste CO2-uitstoot per vierkante meter is in Velsen (198 kilogram per vierkante meter in 2016). Daar zitten staalfabrikant Tata Steel en een elektriciteitscentrale die restgassen uit de hoogovens benut. Geertruidenberg staat met de Amercentrale op de tweede plek (125 kilogram per vierkante meter). De raffinaderijen, chemische industrie en elektriciteitscentrales op en nabij de Maasvlakte zetten Rotterdam op de derde plaats (108 kilogram per vierkante meter).
Andere gemeenten in de top tien van gemeenten met de hoogste CO2-uitstoot per vierkante meter zijn Diemen (79 kilogram), Sittard-Geleen (66 kilogram), Amsterdam (39 kilogram), Moerdijk (30 kilogram), Terneuzen (26 kilogram), Eemsmond (22 kilogram) en Utrecht (21 kilogram). De gemiddelde CO2-uitstoot voor Nederland is 4,4 kilogram per vierkante meter.
Gemeentenaam | Statcode |
---|---|
Velsen | 198,4 |
Geertruidenberg | 124,5 |
Rotterdam | 108,1 |
Diemen | 78,7 |
Sittard-Geleen | 66,0 |
Amsterdam | 38,9 |
Moerdijk | 30,4 |
Terneuzen | 25,7 |
Eemsmond | 22,0 |
Utrecht (gemeente) | 21,5 |
Leiden | 20,7 |
Maastricht | 19,4 |
Duiven | 19,3 |
Delft | 16,2 |
's-Gravenhage (gemeente) | 15,7 |
Schiedam | 15,2 |
Alkmaar | 14,7 |
Westland | 14,4 |
Rijswijk (ZH.) | 12,5 |
Haarlem | 11,9 |
Gouda | 11,8 |
Beuningen | 11,5 |
Capelle aan den IJssel | 11,2 |
Papendrecht | 11,1 |
Gorinchem | 10,9 |
Alblasserdam | 10,8 |
Eindhoven | 10,8 |
Zwijndrecht | 10,3 |
Nieuwegein | 10,2 |
Hengelo (O.) | 10,2 |
Nijmegen | 10,1 |
Enschede | 10,1 |
Dordrecht | 10,0 |
Ridderkerk | 10,0 |
Lansingerland | 9,9 |
Zoetermeer | 9,8 |
Groningen (gemeente) | 9,8 |
Delfzijl | 9,5 |
Barendrecht | 9,4 |
Amersfoort | 9,3 |
Borsele | 8,9 |
Oegstgeest | 8,8 |
Haarlemmermeer | 8,7 |
Veenendaal | 8,6 |
Beverwijk | 8,4 |
Roermond | 8,1 |
Heerlen | 8,0 |
Hendrik-Ido-Ambacht | 7,9 |
Leidschendam-Voorburg | 7,6 |
Zaanstad | 7,6 |
Bergen op Zoom | 7,5 |
Sliedrecht | 7,5 |
Heemstede | 7,3 |
Leiderdorp | 7,2 |
Kerkrade | 7,1 |
Krimpen aan den IJssel | 7,1 |
Arnhem | 7,1 |
Vlaardingen | 7,1 |
Son en Breugel | 7,1 |
Tilburg | 6,9 |
Amstelveen | 6,8 |
Helmond | 6,8 |
Dongen | 6,8 |
Breda | 6,7 |
Renkum | 6,7 |
Pijnacker-Nootdorp | 6,7 |
Tiel | 6,6 |
Maassluis | 6,5 |
Hilversum | 6,4 |
Roosendaal | 6,3 |
Uithoorn | 6,3 |
's-Hertogenbosch | 6,2 |
Ouder-Amstel | 6,1 |
Laren (NH.) | 6,1 |
Brunssum | 6,0 |
Waddinxveen | 5,9 |
Hardinxveld-Giessendam | 5,9 |
Cuijk | 5,6 |
Vlissingen | 5,4 |
Beek (L.) | 5,3 |
Oldenzaal | 5,2 |
Veldhoven | 5,1 |
Midden-Delfland | 5,1 |
Zoeterwoude | 5,1 |
Almelo | 5,0 |
Landgraaf | 5,0 |
Vianen | 5,0 |
Geldrop-Mierlo | 5,0 |
Venlo | 5,0 |
Leerdam | 5,0 |
Huizen | 5,0 |
Purmerend | 5,0 |
Katwijk | 4,9 |
Zeist | 4,9 |
Hattem | 4,8 |
Heerhugowaard | 4,8 |
Zuidplas | 4,7 |
Haarlemmerliede en Spaarnwoude | 4,7 |
Best | 4,7 |
Zutphen | 4,5 |
Voorschoten | 4,5 |
Etten-Leur | 4,5 |
Uitgeest | 4,4 |
Gooise Meren | 4,4 |
Harderwijk | 4,4 |
Aalsmeer | 4,4 |
Zwolle | 4,4 |
Brummen | 4,2 |
Oosterhout | 4,2 |
Stichtse Vecht | 4,0 |
IJsselstein | 4,0 |
Woerden | 4,0 |
Hillegom | 4,0 |
Teylingen | 4,0 |
Neder-Betuwe | 3,9 |
Middelburg (Z.) | 3,9 |
Heiloo | 3,9 |
Lingewaard | 3,8 |
Westervoort | 3,8 |
Baarn | 3,8 |
Albrandswaard | 3,7 |
Stein (L.) | 3,7 |
Soest | 3,6 |
Weert | 3,6 |
Lisse | 3,5 |
Borne | 3,5 |
Vught | 3,5 |
Nuenen, Gerwen en Nederwetten | 3,5 |
Waalwijk | 3,4 |
Zaltbommel | 3,4 |
Doetinchem | 3,3 |
Blaricum | 3,3 |
Hoorn | 3,3 |
Heemskerk | 3,3 |
Oud-Beijerland | 3,3 |
Waalre | 3,3 |
Wageningen | 3,2 |
Brielle | 3,2 |
De Bilt | 3,2 |
Deventer | 3,2 |
Stede Broec | 3,1 |
Uden | 3,1 |
Oostzaan | 3,1 |
Meerssen | 3,1 |
Heusden | 3,0 |
Bunnik | 3,0 |
Meppel | 3,0 |
Culemborg | 3,0 |
Langedijk | 3,0 |
Assen | 3,0 |
Maasdriel | 3,0 |
Asten | 2,9 |
Boxtel | 2,9 |
Laarbeek | 2,9 |
Kapelle | 2,9 |
Nijkerk | 2,9 |
Houten | 2,9 |
Peel en Maas | 2,9 |
Hellevoetsluis | 2,9 |
Meierijstad | 2,9 |
Overbetuwe | 2,9 |
Lingewaal | 2,8 |
Veendam | 2,8 |
Barneveld | 2,8 |
Schinnen | 2,8 |
Bodegraven-Reeuwijk | 2,8 |
Zevenaar | 2,7 |
Weesp | 2,7 |
Geldermalsen | 2,7 |
Eemnes | 2,7 |
Binnenmaas | 2,6 |
Scherpenzeel | 2,6 |
Bernheze | 2,6 |
Apeldoorn | 2,5 |
Alphen aan den Rijn | 2,5 |
Someren | 2,5 |
Neerijnen | 2,5 |
Kaag en Braassem | 2,5 |
Hoogeveen | 2,5 |
Doesburg | 2,5 |
Maasgouw | 2,4 |
Midden-Drenthe | 2,4 |
Oss | 2,4 |
Wijchen | 2,4 |
Druten | 2,4 |
Heerde | 2,4 |
Lelystad | 2,4 |
Utrechtse Heuvelrug | 2,3 |
Noordwijkerhout | 2,3 |
Emmen | 2,3 |
Beesel | 2,3 |
Rijssen-Holten | 2,2 |
Simpelveld | 2,2 |
Heumen | 2,2 |
Venray | 2,2 |
Boxmeer | 2,2 |
Bunschoten | 2,1 |
Almere | 2,1 |
Leeuwarden | 2,1 |
Nuth | 2,1 |
Echt-Susteren | 2,1 |
Leusden | 2,1 |
Gilze en Rijen | 2,1 |
Steenbergen | 2,1 |
Woudenberg | 2,1 |
Ede | 2,1 |
Renswoude | 2,0 |
Wormerland | 2,0 |
De Ronde Venen | 2,0 |
Berg en Dal | 2,0 |
Horst aan de Maas | 2,0 |
Appingedam | 2,0 |
Ermelo | 2,0 |
Leek | 2,0 |
Castricum | 2,0 |
Putten | 2,0 |
Smallingerland | 2,0 |
Valkenswaard | 1,9 |
Wassenaar | 1,9 |
Deurne | 1,9 |
Oisterwijk | 1,9 |
Nissewaard | 1,9 |
Rucphen | 1,9 |
Rheden | 1,9 |
Valkenburg aan de Geul | 1,9 |
Elburg | 1,9 |
Midden-Groningen | 1,8 |
Bedum | 1,8 |
Leudal | 1,8 |
Goes | 1,8 |
Halderberge | 1,8 |
Cranendonck | 1,8 |
Eijsden-Margraten | 1,8 |
Oirschot | 1,8 |
Loon op Zand | 1,8 |
Sint-Michielsgestel | 1,7 |
Koggenland | 1,7 |
Rhenen | 1,7 |
Werkendam | 1,7 |
Zederik | 1,7 |
Pekela | 1,7 |
Nederweert | 1,7 |
Reimerswaal | 1,7 |
Boekel | 1,7 |
Haren | 1,7 |
Voerendaal | 1,6 |
Noordwijk | 1,6 |
Gennep | 1,6 |
Marum | 1,6 |
Goirle | 1,6 |
Eersel | 1,6 |
Kampen | 1,6 |
Ten Boer | 1,6 |
Bloemendaal | 1,5 |
Beemster | 1,5 |
Bladel | 1,5 |
Montferland | 1,5 |
Oost Gelre | 1,5 |
Drimmelen | 1,5 |
Woudrichem | 1,5 |
Wierden | 1,5 |
Landerd | 1,5 |
West Maas en Waal | 1,5 |
Edam-Volendam | 1,4 |
Woensdrecht | 1,4 |
Heerenveen | 1,4 |
Oldebroek | 1,4 |
Voorst | 1,4 |
Montfoort | 1,4 |
Mook en Middelaar | 1,4 |
Wijk bij Duurstede | 1,4 |
Grave | 1,4 |
Giessenlanden | 1,4 |
Oude IJsselstreek | 1,3 |
Nieuwkoop | 1,3 |
Krimpenerwaard | 1,3 |
Nunspeet | 1,2 |
Roerdalen | 1,2 |
Gemert-Bakel | 1,2 |
Cromstrijen | 1,2 |
Opmeer | 1,2 |
Haaren | 1,2 |
Epe | 1,2 |
Tytsjerksteradiel | 1,2 |
Achtkarspelen | 1,2 |
Aalten | 1,1 |
Molenwaard | 1,1 |
Vaals | 1,1 |
Twenterand | 1,1 |
Mill en Sint Hubert | 1,1 |
Landsmeer | 1,1 |
Schagen | 1,1 |
Wijdemeren | 1,1 |
Waadhoeke | 1,1 |
Hardenberg | 1,1 |
Strijen | 1,1 |
Onderbanken | 1,1 |
Staphorst | 1,1 |
Den Helder | 1,1 |
Hof van Twente | 1,1 |
Westvoorne | 1,1 |
Stadskanaal | 1,1 |
Lochem | 1,1 |
Zwartewaterland | 1,1 |
Lopik | 1,0 |
Zundert | 1,0 |
Heeze-Leende | 1,0 |
Berkelland | 1,0 |
Raalte | 1,0 |
Hellendoorn | 1,0 |
Drechterland | 1,0 |
Losser | 1,0 |
Tynaarlo | 1,0 |
Medemblik | 1,0 |
Winterswijk | 1,0 |
Oldambt | 1,0 |
Bergen (L.) | 1,0 |
Aalburg | 0,9 |
Bergeijk | 0,9 |
Haaksbergen | 0,9 |
Sint Anthonis | 0,9 |
Zandvoort | 0,9 |
Bronckhorst | 0,9 |
Oudewater | 0,9 |
Westerwolde | 0,8 |
Buren | 0,8 |
Bergen (NH.) | 0,8 |
Reusel-De Mierden | 0,8 |
Harlingen | 0,8 |
Aa en Hunze | 0,8 |
Dalfsen | 0,8 |
Gulpen-Wittem | 0,8 |
Dantumadiel | 0,8 |
Hulst | 0,8 |
Tubbergen | 0,8 |
Dinkelland | 0,8 |
Coevorden | 0,8 |
De Wolden | 0,8 |
Hilvarenbeek | 0,8 |
Noordoostpolder | 0,7 |
Opsterland | 0,7 |
Grootegast | 0,7 |
Ommen | 0,7 |
Alphen-Chaam | 0,7 |
Olst-Wijhe | 0,7 |
Dronten | 0,7 |
Waterland | 0,7 |
Loppersum | 0,7 |
Noordenveld | 0,7 |
Steenwijkerland | 0,6 |
Tholen | 0,6 |
Zuidhorn | 0,6 |
Goeree-Overflakkee | 0,6 |
De Fryske Marren | 0,6 |
Weststellingwerf | 0,6 |
Ooststellingwerf | 0,6 |
Urk | 0,6 |
Borger-Odoorn | 0,6 |
Baarle-Nassau | 0,6 |
Zeewolde | 0,5 |
Súdwest-Fryslân | 0,5 |
Hollands Kroon | 0,5 |
Winsum | 0,5 |
Sluis | 0,5 |
Enkhuizen | 0,4 |
Veere | 0,4 |
Schouwen-Duiveland | 0,4 |
Kollumerland en Nieuwkruisland | 0,4 |
Westerveld | 0,4 |
Ferwerderadiel | 0,4 |
Dongeradeel | 0,4 |
Noord-Beveland | 0,4 |
Korendijk | 0,3 |
Rozendaal | 0,2 |
De Marne | 0,2 |
Texel | 0,2 |
Ameland | 0,1 |
Terschelling | 0,0 |
Schiermonnikoog | 0,0 |
Vlieland | 0,0 |
Bron: CBS, RIVM/Emissieregistratie |
Bronnen
- StatLine - Emissies van broeikasgassen
- Emissieregistratie De Nederlandse emissies naar lucht, water en bodem
Relevante links
- Nieuwsbericht - Uitstoot broeikasgassen in 2017 licht afgenomen
- Achtergrond - Compendium voor de Leefomgeving
- RIVM - CO2-uitstoot in 2017 gelijk aan die in 1990
- Nederlandse emissieautoriteit - Analyse 2017: emissiehandel ligt op koers