Biologische landbouw groeit

Varken buiten in de modder
© ANP
De biologische landbouw liet in 2017 over het algemeen een duidelijke groei zien ten opzichte van een jaar eerder. Onder andere de omvang van de biologische varkensstapel (+ 24,2 procent) en de productie van biologisch varkensvlees groeide (+26,3 procent). In de biologische akkerbouw is de aardappelproductie toegenomen. Dat blijkt uit laatste cijfers van het CBS over de biologische landbouw in 2017.

Biologische landbouwgrond
 Grasland en groenvoedergewassen (x 1 000 ha)Akkerbouw (x 1 000 ha)Tuinbouw (x 1 000 ha)
201236,2610,112,06
201336,3610,842,19
201436,6210,262,38
201537,4610,312,61
201639,1010,482,83
201742,4310,873,08

De oppervlakte landbouwgrond voor biologische landbouw is tussen 2016 en 2017 met 7,6 procent toegenomen tot circa 56,4 duizend hectare. De groei van de biologische melkveehouderij is goed merkbaar in de toename van het areaal biologisch grasland dat onder andere beschikbaar is voor de melkveehouderij. Dat groeide met 8,8 procent naar 40,1 duizend hectare. In 2017 was 19,3 procent van het biologische landbouwareaal, zo’n 10,9 duizend hectare, in gebruik voor de akkerbouw. Dit areaal nam in een jaar tijd met 3,8 procent toe.

In totaal werd in 2017 op 3,2 procent van het Nederlandse landbouwareaal aan biologische landbouw gedaan.

Veestapel op bedrijven met biologische landbouw
 Rundvee, totaal (Index 2012 = 100)Melk- en kalfkoeien (Index 2012 = 100)Schapen (Index 2012 = 100)Geiten (Index 2012 = 100)Varkens (Index 2012 = 100)Kippen (Index 2012 = 100)
2012100100100100100100
201310510795117105101
201410410873113114109
201511511665123115125
201613614766139122138
201715217170170151150

Groei biologische veestapel

De biologische veestapel groeide met 8,9 procent naar ruim 3,5 miljoen dieren. Vooral het aantal geiten en varkens nam tussen 2016 en 2017 toe. Van de totale veestapel in Nederland was vorig jaar 2,9 procent biologisch. In 2016 was dat nog 2,6 procent.

Meer biologische melk

In 2017 werd ruim 223 miljoen kilogram onbewerkte biologische koemelk naar de zuivelfabrieken aangevoerd. Dit is 12,4 procent meer dan een jaar eerder en 1,6 procent van de totale melkproductie van dat jaar. Bedrijven met biologische melkkoeien hielden vorig jaar samen ruim 32 duizend melkkoeien, 12,4 procent meer dan in 2016.

Na het afschaffen van het melkquotum in 2015 daalde de melkprijs voor gangbare melk. Onder andere de stabielere melkprijs voor biologische melk is voor melkveehouders een extra stimulans geweest om over te stappen op een biologische productiewijze.

Kwart meer biologisch varkensvlees

De productie van biologisch varkensvlees steeg met 26,3 procent van 6,5 miljoen kilogram karkasgewicht in 2016 naar 8,2 miljoen kilogram karkasgewicht een jaar later. Het aantal biologische vleesvarkens nam tegelijkertijd met ruim 10 duizend (+ 27,9 procent) dieren toe naar bijna 47,5 duizend.

Het totaal aantal biologisch gehouden varkens was in 2017 vergeleken met een jaar eerder met bijna een kwart gegroeid tot ruim 91 duizend.

Meer biologische eieren

Het aantal biologische eieren voor consumptie nam ten opzichte van 2016 met 14,2 procent toe naar 883 miljoen stuks een jaar later. Het aantal biologisch gehouden kippen groeide met 8,3 procent naar ruim 3,3 miljoen in 2017. Alleen het aantal biologische leghennen groeide in deze periode. Vorig jaar telde Nederland 3,2 miljoen biologische leghennen.

Areaal biologische akkerbouw
 Akkerbouw, totaal (Index 2012 = 100)Aardappelen, totaal (Index 2012 = 100)Consumptieaardappelen (Index 2012 = 100)Akkerbouwgroenten, totaal (Index 2012 = 100)Rode bieten (Index 2012 = 100)
2012100100100100100
2013107112111114121
2014102117112112145
2015102114108116184
2016104115109126208
2017108122112134282

Biologische aardappel in opkomst

De opbrengst van biologische consumptieaardappelen was in 2017 ruim verdubbeld ten opzichte van een jaar eerder. Dit heeft vooral te maken met het matige groeiseizoen in 2016 en problemen met phytophthora (aardappelziekte). In 2017 werd bijna 60 miljoen kilogram biologische consumptieaardappelen geproduceerd tegenover ruim 27 miljoen kilogram het jaar daarvoor. Dit is een toename van 118,8 procent. De hectareopbrengst voor biologische consumptieaardappelen was vorig jaar 51,3 ton per hectare, in 2016 was dit 24,2 ton per hectare. In de gangbare landbouw waren de hectareopbrengsten in 2017 en 2016 respectievelijk 52,9 en 44,8 ton/ha. Over het algemeen zijn opbrengsten in de biologische landbouw meer onderhevig aan schommelingen dan in de gangbare landbouw.

Het areaal biologische consumptieaardappelen is tussen 2016 en 2017 met bijna 35 hectare gegroeid naar 1 166 hectare, een stijging van 3,1 procent. Van het totale areaal consumptieaardappelen in Nederland is 1,5 procent biologisch.

Helft rode bieten biologisch

In 2017 was bijna de helft van de totale productie van rode bieten biologisch. De opbrengst van biologische rode bieten bedroeg ruim 26 miljoen kilogram, bijna 11 miljoen kilogram meer dan het jaar daarvoor. In 2017 bestond bijna de helft van het Nederlandse rode bietenareaal uit biologische rode bieten. Het biologische areaal groeide van 327 hectare in 2016 naar 443 hectare een jaar later, een toename van 35,5 procent.

Meer biologische tuinbouw in open grond

Vorig jaar werd op bijna 3 duizend hectare aan biologische tuinbouw in de open grond bedreven. In één jaar tijd is het areaal met 9,3 procent (252 hectare) toegenomen. Er werden vooral tuinbouwgroenten geteeld. Bijna een derde van de biologische tuinbouwgroenten bestond uit komkommerachtigen, waaronder pompoenen en courgettes (672 hectare). Meer dan de helft (57,2 procent) van het totale areaal komkommerachtigen in de open grond is biologisch. Het areaal komkommerachtigen nam afgelopen jaar met 13,0 procent toe ten opzichte van 2016.

Biologische landbouwproductie
 2017* (mln kg)2016 (mln kg)
Koemelk223,18198,58
Winterpeen65,9660,27
Consumptieaardappelen59,7827,32
Kaas54,5051,14
Yoghurts e.d.37,2621,77
Zaai-uien32,8642,62
Snijmaïs32,8031,05
Rode bieten26,0215,34
Geitenmelk24,6119,49
Sluitkool13,5412,05
Pootaardappelen11,469,43
Spinazie8,698,25
Knolselderij8,312,86
Varkensvlees8,206,50
Peren4,994,19
Appels4,706,66
Tarwe4,694,69
Bloemkool4,164,37
Spruitkool3,091,71
Sla2,711,63
*Voorlopige cijfers