100 duizend volwassenen hebben morbide obesitas

© Hollandse Hoogte
In Nederland heeft 1 procent van de 20-plussers morbide obesitas. Dat betekent dat ruim 100 duizend volwassenen lijden aan deze ernstigste vorm van zwaarlijvigheid. Dat blijkt uit nieuwe cijfers uit de Gezondheidsenquête en Leefstijlmonitor van het CBS en het RIVM, die voor het eerst zijn uitgesplitst naar de drie klassen van obesitas. In totaal heeft 14 procent in 2017 enige vorm van obesitas, ruim 2,5 keer meer dan begin jaren tachtig.

Obesitas
 Obesitas klasse 1 (% van bevolking van 20 jaar of ouder)Obesitas klasse 2 (% van bevolking van 20 jaar of ouder)Obesitas klasse 3 (morbide obesitas) (% van bevolking van 20 jaar of ouder)
19814,50,50,4
19824,10,60,4
19834,10,60,4
19844,70,40,4
19854,40,60,3
19864,30,50,4
19874,80,50,2
19884,20,60,1
19895,410,2
19905,30,80,2
199150,80,2
19925,410,3
19935,30,80,3
19946,10,90,3
19955,910,4
199660,90,3
19976,91,20,3
199871,30,3
19997,21,50,4
20007,81,50,4
20017,81,50,5
20028,21,50,5
200391,60,5
20049,11,70,7
20059,11,60,6
20069,12,10,6
200792,20,6
20088,92,10,6
20099,52,20,6
20108,91,90,8
201191,90,7
20129,22,20,8
20139,21,90,7
201410,52,40,7
201510,82,20,6
201611,42,40,7
2017112,30,9

Een aanvullende 36 procent heeft matig overgewicht. Bij elkaar opgeteld kampt 50 procent van de 20-plussers in Nederlanders met overgewicht, waar dit begin jaren tachtig nog bij 33 procent het geval was. De helft van deze toename kwam door de toename van obesitas.

Sinds 1981 worden lengte en gewicht van de Nederlandse bevolking jaarlijks uitgevraagd in een enquête. De meest gebruikte maatstaf voor overgewicht is de body mass index (BMI), het gewicht in kilogram gedeeld door het kwadraat van de lengte in meters. Bij een volwassene is sprake van overgewicht bij een BMI van 25 of hoger. Bij een BMI van 30 of hoger spreekt men van ernstig overgewicht, oftewel obesitas. Obesitas kan worden onderverdeeld in drie klassen. De grenswaarden hiervan zijn: BMI 30 tot 35 (klasse 1), BMI 35 tot 40 (klasse 2) en BMI 40 of hoger (klasse 3). Bij klasse 3 wordt gesproken van morbide obesitas.

Grootste toename bij lichtste vorm obesitas

Van de drie klassen van obesitas komt de eerste het vaakst voor. Sinds begin jaren tachtig groeide de groep mensen met obesitas van deze minst zware vorm ook het meest, van 4 naar 11 procent. De gevallen van obesitas klasse 2 en 3 namen ook toe, deze kwamen begin jaren tachtig nog zelden voor.

Vrouwen kampen vaker met obesitas

Vrouwen kampen vaker dan mannen met obesitas. Dat geldt ook voor elk van de drie obesitasklassen afzonderlijk. Van de Nederlanders van 65 tot 75 jaar is 20 procent obees, het meest van alle leeftijdsgroepen.

Obesitas, 2017
 Obesitas klasse 1 (%)Obesitas klasse 2 (%)Obesitas klasse 3 (morbide obesitas) (%)
Mannen10,21,70,8
Vrouwen11,73,01,0
20 tot 30 jaar5,20,90,6
30 tot 40 jaar8,91,61,3
40 tot 50 jaar11,72,50,7
50 tot 55 jaar12,43,70,6
55 tot 65 jaar13,42,81,3
65 tot 75 jaar15,23,80,9
75+11,21,50,9
Bron: CBS, RIVM

Minder obesitas in Nederland dan in meeste EU-landen

Een kleine meerderheid (53 procent) van de volwassen Europeanen heeft overgewicht, zo blijkt uit de meest recente EU-cijfers uit 2014. Gemiddeld had 36 procent van de 18-plussers matig overgewicht en 17 procent obesitas. In Nederland had 13 procent in dat jaar obesitas. Alleen in Italië en Roemenië was dit aandeel lager. Van de ons omringende landen komt obesitas het meest voor in het Verenigd Koninkrijk, gevolgd door Duitsland.

Obesitas in EU-28, 2014
  obesitas (% van bevolking van 18 jaar of ouder)
Malta26
Letland21
Hongarije21
Estland20
Verenigd Koninkrijk20
Tsjechië19
Slovenië19
Kroatië19
Ierland19
Finland18
Griekenland17
Litouwen17
Polen17
Duitsland17
EU-2817
Spanje17
Portugal17
Slowakije16
Luxemburg16
Frankrijk15
Denemarken15
Bulgarije15
Oostenrijk15
Cyprus15
België14
Zweden14
Nederland13
Italië11
Roemenië9

Bronnen