Aantal mensen in de bijstand daalt verder

© ANP
Eind maart 2018 waren er 459 duizend bijstandsgerechtigden tot de AOW-leeftijd. Dit zijn er 13 duizend minder dan een jaar eerder. Voor het tweede kwartaal op rij zijn er minder bijstandsgerechtigden dan een jaar eerder. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.

De daling is alleen te zien bij personen jonger dan 45 jaar. Het aantal 45-plussers met bijstand is nog steeds hoger dan een jaar eerder. Voor het eerst sinds jaren is het aantal bijstandsgerechtigden met een niet-westerse migratieachtergrond gedaald. De instroom in de bijstand van recente asielzoekers met een verblijfsvergunning houdt wel aan.

Personen met een bijstandsuitkering, mutatie t.o.v. een jaar eerder
   Personen met een bijstandsuitkering (x 1 000 )
2013I26
2013II31
2013III31
2013IV32
2014I30
2014II28
2014III24
2014IV21
2015I17
2015II13
2015III13
2015IV15
2016I17
2016II18
2016III18
2016IV16
2017I13
2017II8
2017III6
2017IV-8
2018I-13

Daling onder 27- tot 45-jarigen houdt al langer dan een jaar aan

Dat de toegenomen werkgelegenheid nu ook begint door de werken in de bijstand, is vooral te zien bij de 27- tot 45-jarigen. Voor het vijfde kwartaal op rij zijn er in deze leeftijdsgroep minder mensen met bijstand dan een jaar eerder. De daling is in die periode ook steeds sneller gegaan. Eind maart 2017 was de daling ten opzichte van een jaar eerder nog duizend, eind maart 2018 ging het om 12 duizend.

Ook onder de bijstandsgerechtigden tot 27 jaar is er een daling zichtbaar. Deze is wel later op gang gekomen, namelijk vanaf eind 2017.

Het aantal 45-plussers met bijstand neemt nog wel toe van jaar op jaar. Eind maart 2018 telde deze leeftijdsgroep ruim 2 duizend bijstandsontvangers meer dan een jaar eerder. Het tempo van de toename neemt wel af. Een reden voor de toename is de verhoging in 2018 van de AOW-gerechtigde leeftijd met 3 maanden tot 66 jaar. Bijstandsgerechtigden tegen de AOW-leeftijd blijven daardoor langer in de bijstand, voordat ze deze verruilen voor AOW.

Personen met een bijstandsuitkering naar leeftijd, mutatie t.o.v. een jaar eerder
   45 jaar tot AOW-leeftijd (x 1 000)27 tot 45 jaar (x 1 000)Jonger dan 27 jaar (x 1 000)
2013I9,613,63,3
2013II10,815,84,8
2013III11,616,53
2013IV12,317,13
2014I12,515,12,4
2014II12,813,41,5
2014III12,510,80,7
2014IV128,50,2
2015I11,84,9-0,2
2015II10,52,2-0,2
2015III10,20,82,3
2015IV10,30,93,8
2016I111,54,1
2016II10,91,55,2
2016III10,41,76,2
2016IV9,40,36,1
2017I8,7-15,4
2017II7,2-3,13,8
2017III5,8-6,11,3
2017IV3,6-9,6-1,7
2018I2,3-11,8-3,6

Minder bijstandsgerechtigden met een niet-westerse achtergrond

Voor het eerst in negen jaar is het aantal bijstandsgerechtigden tot de AOW-leeftijd met een niet-westerse migratieachtergrond gedaald. Eind maart 2018 kwam het aantal bijstandsontvangers met deze achtergrond op 235 duizend personen uit, duizend minder dan een jaar eerder. Onder personen met een Nederlandse achtergrond of westerse migratieachtergrond is de jaar-op-jaardaling al sinds 2016 zichtbaar.

Personen met een bijstandsuitkering naar migratieachtergrond, mutatie t.o.v. een jaar eerder
   Nederlandse achtergrond (x 1 000)Westerse migratieachtergrond (x 1 000)Niet-westerse migratieachtergrond (x 1 000)
2013I14,32,69,7
2013II16,63,111,7
2013III15,93,212
2013IV15,63,513,3
2014I13,63,513
2014II11,7313
2014III9,42,412,2
2014IV71,812
2015I3,9111,6
2015II1,60,410,6
2015III0,90,312
2015IV0,60,114,2
2016I1-0,115,6
2016II0,5-0,217,4
2016III0,1-0,518,7
2016IV-1,7-0,918,5
2017I-3,2-1,417,7
2017II-4,4-1,714
2017III-5,8-1,98,9
2017IV-7,9-2,42,7
2018I-9,2-2,6-1

De instroom in de bijstand van asielzoekers met een verblijfsvergunning houdt aan. Wie in het bezit is van een vergunning en onvoldoende inkomen of vermogen heeft, kan een beroep doen op de bijstand. In 2017 zijn er ruim 13 duizend Syriërs in de bijstand gekomen. In diezelfde periode zijn er 5,5 duizend Syriërs uitgestroomd.

Instroom, uitstroom en stand bijstandsontvangers naar geboorteland, januari-december 2017
 45 tot AOW-leeftijd (x 1 000)27 tot 45 jaar (x 1 000)Jonger dan 27 jaar (x 1 000)
Nederland
Instroom17,726,220,4
Uitstroom20,232,317,9
Stand december116,581,524,5
Syrië
Instroom2,65,84,8
Uitstroom0,62,52,4
Stand december9,320,79,4
Overig
Instroom1318,77,7
Uitstroom14,621,46,3
Stand december10874,212,7

Bijna kwart van de uitstromers verbleef langdurig in de bijstand

In 2017 stroomden 118 duizend personen tot de AOW-leeftijd de bijstand uit. Van hen had 24 procent drie jaar of langer in de bijstand gezeten. Het aantal personen dat juist na een kort verblijf uitstroomt is ongeveer even groot. Zo had in 2017 bijna 26 procent van de uitstromers minder dan een half jaar bijstandsuitkering ontvangen. Uit gegevens van de Labour Market Policy Database blijkt dat ongeveer de helft van de bijstandsverlaters direct aan het werk gaat. Ook intrekken bij iemand die inkomsten heeft, een studie gaan volgen en emigreren zijn gevallen waarbij de bijstandsuitkering wordt beëindigd.

Het aandeel in de uitstroom van personen die lange tijd een uitkering hebben ontvangen, neemt duidelijk toe met de leeftijd. In 2017 ging het om bijna 5 procent van de uitstromers tot 27 jaar. Bij de 27- tot 45-jarigen en 45-plussers was dit respectievelijk 25 en 36 procent.

Uitstroom bijstandsontvangers naar duur bijstand en leeftijd, 2017
 0 tot 6 maanden (%)6 tot 12 maanden (%)1 tot 2 jaar (%)2 tot 3 jaar (%)3 jaar of langer (%)
Jonger dan 27 jaar35,825,924,39,34,6
27 tot 45 jaar24,71720,313,124,8
45 tot AOW-leeftijd19,915,317,611,335,9
Totaal25,818,520,411,723,6