Nederlands economie raakt in 2017 op stoom

De economische groei was voor het eerst na 2007 weer groter dan 3 procent. Opvallend is de grote positieve bijdrage van de wederuitvoer. Die bestaat echter veelal uit eerder ingevoerde kant-en-klare producten, en invoer draagt negatief bij aan de economische groei. Per saldo blijft daardoor van de groeibijdrage van de wederuitvoer niet veel over. De groeibijdrage van de uitvoer van Nederlands product is zo bekeken groter dan die van de wederuitvoer; hier staat veel minder invoer tegenover. De binnenlandse bestedingen droegen ook hun steentje bij aan de groei van het bbp. Overigens gaat ook een gedeelte van de invoer als verbruik naar de consumptie en de investeringen.

Inhaalslag Nederlandse economie

De Nederlandse economie groeide de laatste drie jaren ook harder dan de economieën van de ons omringende landen. Aan de andere kant duurde de terugval die in 2011 begon in Nederland langer en was ook dieper dan in de landen om ons heen.

In 2017 was de Nederlandse economie gemiddeld ruim 11 procent groter dan in 2009. De Duitse economie is in dezelfde periode met 18 procent gegroeid. De economie van de EU groeide met bijna 13 procent ook iets harder. Nederland is Frankrijk en België de afgelopen jaren echter wel voorbij gestreefd in termen van economische groei sinds 2009.

Spanning op arbeidsmarkt loopt op

Door de verder aangetrokken economie was 2017 voor de arbeidsmarkt een jaar van records. Er waren meer mensen aan het werk dan ooit. Ook daalde het gemiddeld aantal werklozen met 101 duizend. Zo'n grote daling is de afgelopen decennia niet voorgekomen. Het aantal openstaande vacatures steeg tot het hoogste jaaraantal na het record in 2008.

Door het oplopen van de vacatures en afnemen van de werkloosheid nam de spanning op de arbeidsmarkt toe. Tegenover elke openstaande vacature stonden in het vierde kwartaal van 2017 gemiddeld 1,8 werkloze personen. Toch was de arbeidsmarkt eind 2017 nog niet zo krap als in 2008. Toen waren er per openstaande vacature 1,3 werklozen.

Beschikbaar inkomen groeit minder hard dan het bbp

Het netto reëel beschikbaar inkomen van huishoudens is in 2017 met 1,5 procent gestegen. De inkomensgroei was voor het vierde jaar op rij positief. Wel was de groei lager dan een jaar eerder, toen het inkomen met 2,3 procent groeide. Het netto reëel beschikbaar inkomen groeide, ondanks de gespannen arbeidsmarkt, minder hard dan het bbp.

Al sinds het begin van deze eeuw is de ontwikkeling van het reëel beschikbaar inkomen ongunstiger dan die van het bbp. Dit heeft onder meer te maken met de daling van de arbeidsinkomensquote (aiq). De aiq meet welk deel van de totale toegevoegde waarde als vergoeding voor arbeid wordt aangewend. Van elke euro die in 2017 in Nederland werd verdiend, ging 75 cent naar de werknemers en zelfstandigen als arbeidsinkomen. De overige 25 cent van elke verdiende euro vormden de winsten van bedrijven, oftewel de vergoeding voor kapitaal. Aan het begin van deze eeuw ging nog 78 cent naar arbeid.

Conjunctuurbeeld begin 2018

In de eerste vier maanden van 2018 verbeterde het conjunctuurbeeld verder volgens de Conjunctuurklokindicator. Dit is het ongewogen gemiddelde van de indicatoren in de Conjunctuurklok. De indicatoren in de klok waren onverminderd in hoogconjunctuur. In de eerste vier maanden van 2018 bleven het consumenten- en producentenvertrouwen op een relatief hoog niveau.