In 2017 meeste stakingen sinds 1989
Bij de stakingen gingen 306 duizend arbeidsdagen verloren, in 2016 waren dat er nog ruim 19 duizend. De afgelopen twintig jaar is het aantal verloren arbeidsdagen niet zo hoog geweest. Ook het aantal werknemers dat betrokken was bij een staking lag flink hoger dan een jaar eerder. In 2017 waren het er 147 duizend, tegen 11 duizend in 2016.
Verloren arbeidsdagen (x 1 000) | |
---|---|
'99 | 75,8 |
'00 | 9,4 |
'01 | 45,1 |
'02 | 245,5 |
'03 | 15 |
'04 | 62,2 |
'05 | 41,7 |
'06 | 15,8 |
'07 | 26,4 |
'08 | 120,6 |
'09 | 4,6 |
'10 | 59,2 |
'11 | 22 |
'12 | 219,4 |
'13 | 19,4 |
'14 | 40,9 |
'15 | 47,6 |
'16 | 19,2 |
'17 | 306,3 |
Met uitzondering van 2016 is het aantal werkonderbrekingen sinds 2011 elk jaar gestegen. In 2017 waren het er 32, het grootste aantal in bijna dertig jaar. Vooral het aantal kortdurende stakingen nam toe (meer dan één en minder dan vijf werkdagen).
Aantal geschillen | |
---|---|
'99 | 24 |
'00 | 23 |
'01 | 16 |
'02 | 16 |
'03 | 14 |
'04 | 12 |
'05 | 28 |
'06 | 31 |
'07 | 20 |
'08 | 21 |
'09 | 25 |
'10 | 21 |
'11 | 17 |
'12 | 18 |
'13 | 24 |
'14 | 25 |
'15 | 27 |
'16 | 25 |
'17 | 32 |
Meeste stakingen in industrie en vervoer
Werknemers in de industrie en de sector vervoer en opslag staakten in 2017 het vaakst, namelijk 13 en 12 keer. In de industrie gingen zo’n 10 duizend arbeidsdagen verloren, bij vervoer en opslag waren dat er ruim 2 duizend. Bovendien kwamen in deze sectoren samen bijna 2 duizend werknemers op de been om te staken. De meest omvangrijke stakingen deden zich voor in de sector onderwijs.
Stakingen meestal uitgeroepen en beëindigd door vakbonden
In 8 op de 10 gevallen riepen vakbonden de stakingen uit. Bij 6 op de 10 stakingen waren de bonden ook betrokken bij de onderhandelingen die tot het einde van de werkonderbrekingen leidden.
De belangrijkste aanleiding om te gaan staken was een conflict vanwege de cao. Bij een derde van de stakingen was dat het geval. In bijna 30 procent van de werkonderbrekingen ging het om overige geschilpunten en in bijna 20 procent vormden loonkwesties de aanleiding om het werk neer te leggen.
Helft leerkrachten basisscholen ontevreden over salaris
De acties en werkonderbrekingen van de leerkrachten in het basisonderwijs zijn onder meer ingegeven door ontevredenheid over het salaris. Uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA), die CBS en TNO samen uitvoeren, blijkt dat in 2017 de helft van de leerkrachten in het basisonderwijs niet tevreden was over het salaris. Dat is beduidend meer dan in 2016. Het aandeel is ook aanzienlijk groter dan bij collega’s in het secundair onderwijs en de werknemers in de overige beroepen.
Niet tevreden (%) | Tevreden (%) | Heel tevreden (%) | ||
---|---|---|---|---|
Leerkrachten basisonderwijs | 2016 | 25,3 | 65,1 | 9,6 |
Leerkrachten basisonderwijs | 2017 | 50,7 | 45,6 | 3,7 |
Docenten secundair onderwijs | 2016 | 21,2 | 61,7 | 17,1 |
Docenten secundair onderwijs | 2017 | 18 | 66,1 | 16 |
Overige beroepen | 2016 | 20,2 | 64,2 | 15,6 |
Overige beroepen | 2017 | 22 | 62 | 15,9 |
Bron: CBS, TNO |
Daarnaast zijn er volgens de leerkrachten in het basisonderwijs maatregelen nodig om de werkdruk te verlichten. In 2017 vond bijna 60 procent van de leerkrachten de reeds genomen maatregelen onvoldoende, bijna 30 procent vond dat er geen maatregelen getroffen zijn om de leerkrachten te ontlasten. In 2017 vond een groter deel van de leerkrachten maatregelen nodig dan in 2016. Overigens vond ook het grootste deel van de docenten in het secundair onderwijs dat er (extra) maatregelen nodig zijn om hun werkdruk te verlichten.
Niet nodig, want het speelt hier niet (%) | Niet nodig, er zijn al voldoende maatregelen (%) | Wel nodig, genomen maatregelen zijn onvoldoende (%) | Wel nodig, er zijn nog geen maatregelen genomen (%) | ||
---|---|---|---|---|---|
Leerkrachten basisonderwijs | 2016 | 4,0 | 23,8 | 55,8 | 16,4 |
Leerkrachten basisonderwijs | 2017 | 4,0 | 11,9 | 57,1 | 27,0 |
Docenten secundair onderwijs | 2016 | 6,7 | 21,3 | 51,9 | 20,1Docenten< onderwijs |
Docenten secundair onderwijs | 2017 | 5,4 | 19,3 | 55,1 | 20,2 |
Overige beroepen | 2016 | 21,1 | 36,4 | 31,2 | 11,2 |
Overige beroepen | 2017 | 20,0 | 35,3 | 32,5 | 12,2 |
Bron: CBS, TNO |
Bronnen
- StatLine - Werkstakingen naar diverse kenmerken
- StatLine - Historische reeks werkstakingen
- Publicatie - Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA)
Relevante links
- Publicatie - De arbeidsmarkt in cijfers 2017