Schaalvergroting groententeelt in glastuinbouw
De schaalvergroting in de teelt van glasgroenten heeft in bijna 40 jaar een enorme vlucht genomen. Het aantal telers van glasgroenten daalde vanaf 1980 van bijna 8 duizend naar 1,26 duizend in 2017, een afname van ongeveer 85 procent. De oppervlakte glasgroententeelt steeg tegelijkertijd met 7 procent naar bijna 5 duizend hectare.
| Areaal (ha) (x 1 000) | Bedrijven (x 1 000) | |
|---|---|---|
| 1980 | 4,66 | 7,86 |
| 1981 | 4,65 | 7,72 |
| 1982 | 4,65 | 7,54 |
| 1983 | 4,63 | 7,35 |
| 1984 | 4,59 | 7,17 |
| 1985 | 4,56 | 6,97 |
| 1986 | 4,53 | 6,78 |
| 1987 | 4,45 | 6,54 |
| 1988 | 4,43 | 6,31 |
| 1989 | 4,42 | 5,99 |
| 1990 | 4,45 | 5,65 |
| 1991 | 4,53 | 5,53 |
| 1992 | 4,59 | 5,39 |
| 1993 | 4,73 | 5,25 |
| 1994 | 4,50 | 4,91 |
| 1995 | 4,41 | 4,69 |
| 1996 | 4,25 | 4,41 |
| 1997 | 4,20 | 4,19 |
| 1998 | 4,31 | 4,08 |
| 1999 | 4,28 | 3,77 |
| 2000 | 4,20 | 3,43 |
| 2000 | 4,20 | 3,43 |
| 2001 | 4,27 | 3,17 |
| 2002 | 4,29 | 3,00 |
| 2003 | 4,32 | 2,83 |
| 2004 | 4,36 | 2,65 |
| 2005 | 4,44 | 2,55 |
| 2006 | 4,55 | 2,40 |
| 2007 | 4,57 | 2,21 |
| 2008 | 4,65 | 2,02 |
| 2009 | 4,83 | 1,87 |
| 2010 | 4,99 | 1,77 |
| 2011 | 4,99 | 1,69 |
| 2012 | 4,87 | 1,59 |
| 2013 | 4,89 | 1,52 |
| 2014 | 4,83 | 1,44 |
| 2015 | 4,76 | 1,39 |
| 2016 | 4,92 | 1,33 |
| 2017 | 4,99 | 1,26 |
Bedrijven met glasgroententeelt steeds groter
Een teler van glasgroenten had in 1980 nog gemiddeld 0,6 hectare in gebruik, in 2017 was dat gemiddeld 4 hectare. Vooral de laatste vijf jaar is de groei van het gemiddelde areaal hard gegaan. In de jaren 1980–2000 verliep de schaalvergroting steeds met kleine stapjes. In die tijd verdubbelde de gemiddelde oppervlakte glasgroenteteelt per bedrijf van 0,6 hectare tot 1,2 hectare. Vijf jaar geleden was dit al ruim 3 hectare en in 2017 heeft een doorsnee teler van glasgroenten al een bedrijf van 5 hectare.
| (ha) | |
|---|---|
| 1980 | 0,6 |
| 1981 | 0,6 |
| 1982 | 0,6 |
| 1983 | 0,6 |
| 1984 | 0,6 |
| 1985 | 0,7 |
| 1986 | 0,7 |
| 1987 | 0,7 |
| 1988 | 0,7 |
| 1989 | 0,7 |
| 1990 | 0,8 |
| 1991 | 0,8 |
| 1992 | 0,9 |
| 1993 | 0,9 |
| 1994 | 0,9 |
| 1995 | 0,9 |
| 1996 | 1,0 |
| 1997 | 1,0 |
| 1998 | 1,1 |
| 1999 | 1,1 |
| 2000 | 1,2 |
| 2000 | 1,2 |
| 2001 | 1,3 |
| 2002 | 1,4 |
| 2003 | 1,5 |
| 2004 | 1,6 |
| 2005 | 1,7 |
| 2006 | 1,9 |
| 2007 | 2,1 |
| 2008 | 2,3 |
| 2009 | 2,6 |
| 2010 | 2,8 |
| 2011 | 3,0 |
| 2012 | 3,1 |
| 2013 | 3,2 |
| 2014 | 3,4 |
| 2015 | 3,4 |
| 2016 | 3,7 |
| 2017 | 4,0 |
Productie kasaardbeien verdrievoudigd
Mede door innovaties zoals veredeling van groenterassen, toediening van voedingsstoffen op maat en het gebruik van groeilicht lukt het telers van glasgroenten op dezelfde oppervlakte een grotere productie te realiseren. Zo werd 25 jaar geleden per jaar nog ongeveer 40 kilogram tomaten geplukt van een vierkante meter. Inmiddels is dit ruim 50 kilogram.
De gemiddelde productie van glasgroenten steeg tussen 2000 en 2017 met ongeveer 36 procent. De productie van aardbeien onder glas verdrievoudigde bijna (177 procent), de productie van courgettes verdubbelde ruim (138%). Ook de productie van tomaten (75 procent) en aubergines (61 procent) is flink gegroeid.
| Tomaat (mln kg) | Komkommer (mln kg) | Paprika (mln kg) | Aubergine (mln kg) | Aardbeien (onder glas en tunnels) (mln kg) | |
|---|---|---|---|---|---|
| 2000 | 520 | 410 | 285 | 33 | 15 |
| 2001 | 550 | 425 | 295 | 31 | 15 |
| 2002 | 555 | 433 | 310 | 33 | 16 |
| 2003 | 595 | 430 | 315 | 39 | 16,5 |
| 2004 | 655 | 435 | 318 | 41 | 15,5 |
| 2005 | 660 | 440 | 345 | 41 | 17 |
| 2006 | 680 | 440 | 318 | 40 | 19,5 |
| 2007 | 685 | 430 | 320 | 41 | 21 |
| 2008 | 730 | 425 | 335 | 43 | 21,2 |
| 2009 | 800 | 435 | 370 | 46 | 20,5 |
| 2010 | 815 | 435 | 365 | 46 | 21,4 |
| 2011 | 825 | 430 | 365 | 46 | 24 |
| 2012 | 805 | 410 | 345 | 47 | 24,4 |
| 2013 | 855 | 400 | 325 | 48 | 27 |
| 2014 | 900 | 440 | 340 | 51 | 29 |
| 2015 | 890 | 405 | 360 | 53 | 28,6 |
| 2016 | 900 | 370 | 365 | 54 | 32,5 |
| 2017* | 910 | 400 | 370 | 53 | 41,5 |
| *Voorlopige cijfers | |||||
Gestandaardiseerde opbrengst glastuinbouw ruim 2 miljoen euro
De glasgroententeelt is één van de drie landbouwsectoren waar de omzetgroei in de laatste 17 jaar boven de 1 miljoen euro uitkwam. In 2000 bedroeg de gestandaardiseerde omzet op een doorsnee bedrijf met glasgroententeelt nog 570 duizend euro, in 2017 was dat opgelopen naar ruim 2 miljoen euro.
Tien bedrijven hebben 10 procent glasgroentenareaal
Van de gespecialiseerde glasgroentenbedrijven hadden de tien grootste in 2017 bij elkaar 486 ha in gebruik, dit is ongeveer 10 procent van de totale oppervlakte glasgroenteteelt in Nederland. In 2000 hadden de tien grootste telers met 115 hectare nog 3 procent van de oppervlakte glasgroenten in bezit. Op gespecialiseerde glasgroentebedrijven werken gemiddeld 18 personen. Op de tien grootste gespecialiseerde glasgroentebedrijven werken gemiddeld ruim 170 personen.
De omzet van gespecialiseerde glasgroentebedrijven steeg sinds het jaar 2000 van ongeveer een half miljoen euro per jaar naar ruim 2 miljoen euro (2017). De omzet van de tien grootste glasgroentebedrijven steeg van ongeveer 5 miljoen euro in 2000 naar ruim 21 miljoen euro in 2017.