Langdurige armoede verder toegenomen in 2016

© Hollandse Hoogte / Roel Burgler
Het aantal huishoudens dat vier jaar of langer van een laag inkomen moest rondkomen is verder toegenomen. In 2016 hadden 224 duizend huishoudens langdurig een laag inkomen, 15 duizend meer dan in 2015. Het risico op armoede was het hoogst in Rotterdam, Groningen en Amsterdam. Dit meldt het CBS in het rapport Armoede en sociale uitsluiting 2018.

[video: https://www.cbs.nl/nl-nl/video/fb0c13c2864c47ddb8eb4d9ce4479e35]
In totaal moesten 590 duizend huishoudens in 2016 rondkomen van een laag inkomen, oftewel 8,2 procent van alle huishoudens. Het Centraal Planbureau, dat op verzoek van het CBS een raming gemaakt heeft, verwacht dat in 2018 het aandeel huishoudens onder de lage-inkomensgrens licht daalt tot 7,9 procent.

In 2016 moesten 224 duizend huishoudens al ten minste vier jaar op rij rondkomen van een laag inkomen. Dat komt neer op 3,3 procent van alle huishoudens. In 2014 had nog 2,7 procent van de huishoudens een langdurig laag inkomen. De toename komt voornamelijk doordat meer huishoudens langdurig afhankelijk zijn van een bijstandsuitkering.

Huishoudens met (langdurig) een laag inkomen
 Laag inkomen (%)Langdurig laag inkomen (%)
20116,9
20128,0
20138,9
20148,52,7
20158,23,1
20168,23,3
2017*8,2
2018*7,9
Bron: CBS, CPB
* raming

Gepensioneerden minst getroffen door armoede

Huishoudens met een hoofdkostwinner die kort voor het pensioen zit hebben relatief vaak een langere periode met kans op armoede achter de rug. Tussen de 50 en ongeveer 65 jaar wordt een steeds groter deel wegens arbeidsongeschiktheid of werkloosheid afhankelijk van een uitkering. Met de pensionering verbetert de inkomenssituatie voor velen doordat het (volledige) AOW-pensioen boven de lage-inkomensgrens uitkomt. Bovendien hebben de meeste ouderen naast hun AOW nog aanvullend pensioen en inkomsten uit vermogen. De 65-plussers lopen van alle leeftijdsgroepen dan ook het minst risico op (langdurige) armoede.

Huishoudens met (langdurig) laag inkomen naar leeftijd hoofdkostwinner, 2016
 Laag inkomen (%)Langdurig laag inkomen (%)
2512,52,1
2611,52,3
2710,82,4
2810,42,6
2910,63,0
3011,03,4
3111,03,8
3211,14,1
3310,84,2
3410,54,0
3510,44,1
3610,44,2
3710,14,2
3810,34,3
399,94,1
4010,04,3
419,94,2
429,84,1
439,64,2
449,44,0
459,34,0
469,03,9
479,03,8
488,83,8
499,03,9
509,24,1
519,14,2
529,14,1
539,54,4
549,54,5
559,84,9
569,54,7
579,95,1
5810,15,3
5910,15,4
6010,45,7
6110,65,9
6210,96,1
6311,26,4
647,23,9
654,31,0
662,70,6
672,40,6
682,20,9
692,20,9
702,41,0
712,41,0
722,30,9
732,51,1
742,30,9
752,51,1
762,41,0
772,40,9
782,41,0
792,40,9
802,30,8
812,40,8
822,40,8
832,40,7
842,50,7
852,70,8

117 duizend kinderen langdurig in armoede

In totaal leefden in 2016 ruim 292 duizend minderjarige kinderen in een huishouden met een laag inkomen, 11 duizend minder dan het jaar ervoor. Voor 117 duizend van hen was dit het vierde jaar achtereen. Dit waren er net zoveel als in 2015. Ruim 4 op de 10 van deze kinderen groeiden op in een eenoudergezin.

Het merendeel (60 procent) van de kinderen in langdurige armoede maakte deel uit van een bijstandsgezin. Bij een kwart was betaald werk de belangrijkste inkomensbron van het gezin.

Personen in huishoudens met langdurig laag inkomen, 2016
 Hoofdkostwinner (x 1 000)Partner (x 1 000)Minderjarig kind (x 1 000)Meerderjarig kind (x 1 000)Overig (x 1 000)
Alleenstaande onder AOW-leeftijd138,0
Paar, met kind(eren)31,031,069,06,2
Eenoudergezin26,046,56,5
Paar onder AOW-leeftijd12,912,9
Paar vanaf AOW-leeftijd5,65,6
Alleenstaande vanaf AOW-leeftijd9,1
Meerpersoonshuishouden, overig1,70,81,40,22,9
 

Hoogste risico op armoede in Rotterdam

In Rotterdam had 15,3 procent van de huishoudens risico op armoede, gevolgd door Groningen (14,7 procent) en Amsterdam (14,6 procent). De kleine gemeente Rozendaal (Gelderland) had met 2,9 procent het laagste aandeel huishoudens met een laag inkomen. Grotere gemeenten hebben vaak relatief veel huishoudens met een hoger risico op armoede. Maar vooral in het noordoosten van het land zijn juist veel kleinere gemeenten met een bovengemiddeld aandeel huishoudens met een laag inkomen. Ook binnen gemeenten is het risico op armoede niet gelijkmatig per wijk en buurt verdeeld.

Aandeel huishoudens met laag inkomen, 2016
 Aandeel laag inkomen (%)
Appingedam10,2
Bedum4,9
Bellingwedde7,2
Ten Boer5
Delfzijl9,2
Groningen14,7
Grootegast6
Haren5,8
Hoogezand-Sappemeer10,2
Leek5,9
Loppersum7,5
Marum6,4
Almere8,7
Stadskanaal8,6
Slochteren6,2
Veendam8,4
Vlagtwedde6,4
Zeewolde6,3
Winsum6,4
Zuidhorn4,8
Dongeradeel8
Achtkarspelen7,9
Ameland5
het Bildt7,8
Franekeradeel7,8
Harlingen10,3
Heerenveen8,2
Kollumerland en Nieuwkruisland7,3
Leeuwarden12,6
Leeuwarderadeel5,1
Ooststellingwerf7,5
Opsterland7,1
Schiermonnikoog6,3
Smallingerland9,1
Terschelling5,6
Vlieland5,8
Weststellingwerf7,1
Assen9
Coevorden7,8
Emmen8,9
Hoogeveen7,3
Meppel6,9
Littenseradiel5,6
Almelo10,8
Borne4,9
Dalfsen4,3
Deventer9,1
Enschede12,5
Haaksbergen5,2
Hardenberg5,5
Hellendoorn4,6
Hengelo8,9
Kampen6,4
Losser6
Noordoostpolder6,9
Oldenzaal6,3
Ommen5,7
Raalte4,7
Staphorst4,5
Tubbergen3,9
Urk4
Wierden3,9
Zwolle8,9
Rijnwaarden6,5
Aalten4,7
Apeldoorn7,2
Arnhem13,6
Barneveld5
Beuningen5,7
Brummen5,3
Buren4,7
Culemborg6,7
Doesburg9,1
Doetinchem7,9
Druten6
Duiven5,4
Ede6
Elburg4,6
Epe5,9
Ermelo6
Geldermalsen4,6
Harderwijk7
Hattem4,2
Heerde3,9
Heumen5
Lochem5,4
Maasdriel4,9
Nijkerk4,9
Nijmegen12,4
Oldebroek4,7
Putten5
Renkum6,5
Rheden8
Rozendaal2,9
Scherpenzeel3,5
Tiel8,7
Voorst4,8
Wageningen8,3
Westervoort7,3
Winterswijk7,1
Wijchen5,8
Zaltbommel5,2
Zevenaar6,7
Zutphen9,8
Nunspeet4,8
Dronten6,4
Neerijnen4,4
Amersfoort7,5
Baarn6,2
De Bilt6,1
Bunnik3,8
Bunschoten3,7
Eemnes4,3
Houten4,1
Leusden4
Lopik4,6
Montfoort3,3
Renswoude4,5
Rhenen5,4
Soest6,5
Utrecht10,2
Veenendaal7,1
Woudenberg3,7
Wijk bij Duurstede4,7
IJsselstein5,2
Zeist8,5
Nieuwegein6,5
Aalsmeer4,3
Alkmaar8,2
Amstelveen6
Amsterdam14,6
Beemster5,2
Bergen (NH.)5,5
Beverwijk8,2
Blaricum5,2
Bloemendaal5
Castricum3,9
Diemen7,9
Edam-Volendam3,6
Enkhuizen6,9
Haarlem8,2
Haarlemmerliede en Spaarnwoude5,2
Haarlemmermeer4,9
Heemskerk6,2
Heemstede4,6
Heerhugowaard6,2
Heiloo4,8
Den Helder8,7
Hilversum8,2
Hoorn7,9
Huizen6,6
Landsmeer4,4
Langedijk4,8
Laren6,9
Medemblik4,9
Oostzaan4,2
Opmeer4,1
Ouder-Amstel5,6
Purmerend6,8
Schagen4,8
Texel5,8
Uitgeest3,6
Uithoorn5,4
Velsen6,8
Weesp7,2
Zandvoort9,1
Zaanstad8,2
Alblasserdam5,5
Alphen aan den Rijn5,4
Barendrecht4,1
Drechterland4,1
Brielle4,5
Capelle aan den IJssel9,2
Delft10,3
Dordrecht9,5
Gorinchem7,7
Gouda8
's-Gravenhage14,1
Hardinxveld-Giessendam3,8
Hellevoetsluis6,2
Hendrik-Ido-Ambacht4
Stede Broec5
Hillegom4,7
Katwijk4,9
Krimpen aan den IJssel5,2
Leerdam6,7
Leiden9,5
Leiderdorp4,7
Lisse4,5
Maassluis7,5
Nieuwkoop3,8
Noordwijk5,6
Noordwijkerhout5,5
Oegstgeest4,5
Oud-Beijerland4,4
Binnenmaas3,5
Korendijk3,4
Oudewater4,3
Papendrecht5,2
Ridderkerk5,6
Rotterdam15,3
Rijswijk8,2
Schiedam10,4
Sliedrecht6,3
Cromstrijen3,5
Albrandswaard4,2
Westvoorne4,8
Strijen3,6
Vianen5,2
Vlaardingen9,6
Voorschoten5,1
Waddinxveen4,7
Wassenaar6,6
Woerden4,7
Zoetermeer7,5
Zoeterwoude3,2
Zwijndrecht6,9
Borsele4,5
Goes6,6
West Maas en Waal4,9
Hulst5,1
Kapelle3,9
Middelburg8,3
Giessenlanden3,7
Reimerswaal5,1
Zederik3,9
Terneuzen6,8
Tholen5,8
Veere4,5
Vlissingen9,9
Lingewaal4,5
De Ronde Venen4,7
Tytsjerksteradiel5,9
Aalburg4,6
Asten5,3
Baarle-Nassau5,5
Bergen op Zoom8,1
Best4,4
Boekel3,7
Boxmeer5,3
Boxtel6
Breda8,3
Deurne5,7
Pekela9,2
Dongen4,6
Eersel4,2
Eindhoven9,9
Etten-Leur5,7
Geertruidenberg5
Gilze en Rijen5,6
Goirle4,9
Grave5
Haaren4,1
Helmond9,7
's-Hertogenbosch8,4
Heusden5,3
Hilvarenbeek4,2
Loon op Zand5,3
Mill en Sint Hubert4,1
Nuenen, Gerwen en Nederwetten4,7
Oirschot3,9
Oisterwijk5,2
Oosterhout6,4
Oss6,6
Rucphen5,5
Schijndel4,5
Sint-Michielsgestel4,2
Sint-Oedenrode4,5
Someren5,3
Son en Breugel4,3
Steenbergen5,3
Waterland3,6
Tilburg10,1
Uden6,2
Valkenswaard5,9
Veghel5,1
Veldhoven4,6
Vught5,5
Waalre4,4
Waalwijk6
Werkendam4,3
Woensdrecht5,4
Woudrichem4,2
Zundert5,7
Wormerland4,9
Onderbanken7,5
Landgraaf8,2
Beek5,1
Beesel4,5
Bergen (L.)5,7
Brunssum8,6
Gennep5,5
Heerlen12,7
Kerkrade11,4
Maastricht11,2
Meerssen4,6
Mook en Middelaar4,4
Nederweert4,2
Nuth4,8
Roermond10
Schinnen4,8
Simpelveld5,1
Stein4,4
Vaals11,4
Venlo9,3
Venray6,8
Voerendaal4
Weert6,6
Valkenburg aan de Geul7,2
Lelystad9,7
Horst aan de Maas4
Oude IJsselstreek6,2
Teylingen4,3
Utrechtse Heuvelrug6
Oost Gelre4,4
Koggenland4,3
Lansingerland4
Leudal4,7
Maasgouw4,7
Eemsmond9,1
Gemert-Bakel5,7
Halderberge4,5
Heeze-Leende3,7
Laarbeek4,3
De Marne7,9
Reusel-De Mierden3,9
Roerdalen4,9
Roosendaal8
Schouwen-Duiveland5,7
Aa en Hunze5,1
Borger-Odoorn6,6
Cuijk6
Landerd5
De Wolden4,9
Noord-Beveland6,2
Wijdemeren5,1
Noordenveld5,8
Twenterand5,6
Westerveld5,6
Sint Anthonis4,2
Lingewaard4,6
Cranendonck5
Steenwijkerland6,7
Moerdijk4,7
Echt-Susteren5,8
Sluis6,1
Drimmelen3,7
Bernheze4,2
Ferwerderadiel7,5
Alphen-Chaam3,7
Bergeijk4,2
Bladel4,3
Gulpen-Wittem5
Tynaarlo4,8
Midden-Drenthe6
Overbetuwe5,1
Hof van Twente5,2
Neder-Betuwe5,4
Rijssen-Holten4,3
Geldrop-Mierlo6,4
Olst-Wijhe5,5
Dinkelland3,9
Westland5,1
Midden-Delfland3,6
Berkelland5,1
Bronckhorst4,7
Sittard-Geleen9,3
Kaag en Braassem4
Dantumadiel7,5
Zuidplas4,8
Peel en Maas4,2
Oldambt9,8
Zwartewaterland4,6
Súdwest-Fryslân8
Bodegraven-Reeuwijk4,1
Eijsden-Margraten4,1
Stichtse Vecht5
Menameradiel5,2
Hollands Kroon5,3
Leidschendam-Voorburg7,2
Goeree-Overflakkee4,3
Pijnacker-Nootdorp4,3
Molenwaard3,9
Nissewaard7,4
Krimpenerwaard5
De Fryske Marren6,5
Gooise Meren6,4
Berg en Dal6,9
Montferland5,9
Menterwolde7,6