Aantal gemeenten van 388 naar 380
In totaal vonden 6 gemeentelijke herindelingen plaats in 2018. Daarbij waren 14 gemeenten betrokken, waarvan er 11 zijn opgeheven. Op 1 januari 2018 worden de nieuwe gemeenten Midden-Groningen, het eveneens Groningse Westerwolde en het Friese Waadhoeke gevormd. Als gemeenten geheel opgaan in een andere gemeente blijft één bestaande gemeentenaam ongewijzigd, wat het geval is bij Rijnwaarden en Zevenaar in Gelderland (wordt Zevenaar) en bij Leeuwarderadeel, dat onderdeel wordt van Leeuwarden. Dat een gemeente wordt opgesplitst en ondergebracht bij een andere gemeente, komt minder vaak voor. Dat gebeurt bij Littenseradiel, dat in 2018 opgaat in Leeuwarden, Súdwest-Fryslân en de nieuwe gemeente Waadhoeke.
Gemeenteoppervlak nam afgelopen tien jaar meest toe in Friesland
In Friesland nam de gemiddelde oppervlakte van een gemeente in de periode 2007–2017 naar verhouding het sterkst toe (29 procent), gevolgd door Zuid-Holland (28 procent) en Noord-Holland (27 procent). In deze periode steeg de gemiddelde bevolkingsgrootte van gemeenten naar verhouding het meest in Noord-Holland (37 procent), Zuid-Holland (36 procent) en Friesland (30 procent). Behalve door herindelingen wordt de bevolkingsgrootte ook beïnvloed door geboorte, sterfte en migratie. In de periode 1997–2007 namen de gemiddelde bevolkingsgrootte en oppervlakte van gemeenten naar verhouding het meest toe in Drenthe en Overijssel.
| 2017 (duizend inwoners) | 2007 (duizend inwoners) | 1997 (duizend inwoners) | |
|---|---|---|---|
| Drenthe | 41 | 40,5 | 13,6 |
| Flevoland | 68 | 62,4 | 46,9 |
| Friesland | 27 | 20,7 | 19,8 |
| Gelderland | 37,9 | 35,3 | 21,9 |
| Groningen | 25,4 | 22,9 | 22,3 |
| Limburg | 33,9 | 28,2 | 20,3 |
| Noord-Brabant | 39,3 | 35,6 | 32,5 |
| Noord-Holland | 58,5 | 42,8 | 35,4 |
| Overijssel | 45,9 | 44,7 | 23,5 |
| Utrecht | 49,4 | 41,1 | 30 |
| Zeeland | 29,4 | 29,3 | 21,7 |
| Zuid-Holland | 60,8 | 44,9 | 35,2 |
| 2017 (duizend hectare) | 2007 (duizend hectare) | 1997 (duizend hectare) | |
|---|---|---|---|
| Drenthe | 22,3 | 22,3 | 7,9 |
| Flevoland | 40,2 | 40,2 | 40,2 |
| Friesland | 24 | 18,5 | 18,5 |
| Gelderland | 9,5 | 9,2 | 6 |
| Groningen | 12,9 | 11,8 | 11,9 |
| Limburg | 6,7 | 5,5 | 3,9 |
| Noord-Brabant | 7,9 | 7,5 | 7,2 |
| Noord-Holland | 8,5 | 6,7 | 5,8 |
| Overijssel | 13,7 | 13,7 | 7,6 |
| Utrecht | 5,6 | 5 | 4 |
| Zeeland | 22,6 | 22,6 | 17,2 |
| Zuid-Holland | 5,7 | 4,4 | 3,6 |
Westervoort gemeente met kleinste oppervlakte
In 2017 is Flevoland de provincie met de hoogste gemiddelde oppervlakte (40 205 hectare) en het hoogste gemiddeld aantal inwoners per gemeente (67 970). De gemeente met de grootste oppervlakte is Súdwest-Fryslân. Dat is deze gemeente sinds de oprichting in 2011. Het Gelderse Westervoort heeft de kleinste oppervlakte (784 hectare).
Gemeentelijke herindelingen in 2019
Voor 1 januari 2019 staan 9 herindelingen op de planning, waarbij ongeveer een op de tien Nederlandse gemeenten betrokken zal zijn. Groningen en Zuid-Holland krijgen hier het meest mee te maken.
Bronnen
- StatLine - Kerncijfers wijken en buurten
- StatLine - Regionale kerncijfers Nederland
- StatLine - Gebieden; overzicht vanaf 1830
- StatLine - Bodemgebruik; uitgebreide gebruiksvorm, per gemeente
- Kaart - Gemeentelijke herindelingen 1971-2018