Inkomsten in de landbouw gestegen

De inkomsten per arbeidsjaar in de landbouw stegen in 2017 met 22,9 procent. Wel staan deze inkomsten de laatste twintig jaar onder druk. Dat is mede het gevolg van een minder gunstige prijsontwikkeling van landbouwproducten, de toename van het aanbod op de wereldmarkt en de hogere kosten van onder meer diervoeders en aardgas.

Tussen 1995 en 2017 steeg de productie met 26 procent, terwijl de inkomsten met een stijging van 10 procent achterbleven.

Energiekosten hoger, gewasbescherming en kunstmest goedkoper

Het volume van de landbouwproductie groeide in 2017 met 0,5 procent. Dit kwam vooral door de hogere afzet van akkerbouwproducten, mede door de afschaffing van het suikerquotum. Vooral door de gemiddeld hogere afzetprijzen lag de productiewaarde in de landbouw 7,7 procent hoger dan in 2016. Door de toename van de productiewaarde stegen de inkomsten fors. Dat kwam ook doordat de waarde van het verbruik in dezelfde periode met 3 procent minder hard steeg.

Door een stijging van de aardgasprijzen lagen de energiekosten in de landbouw in 2017 ruim 10 procent hoger dan in 2016. Ook de prijzen van diervoeders waren dit jaar hoger vergeleken met een jaar eerder. Gewasbeschermingsmiddelen en kunstmeststoffen daalden juist het laatste jaar in prijs.

Melkprijs fors hoger

De waarde van de dierlijke productie steeg in 2017, na een lichte daling een jaar eerder. Het productievolume nam dit jaar weliswaar met bijna 2 procent af, maar de gemiddelde afzetprijs steeg met 16 procent vergeleken met 2016. Dit komt vooral doordat de melkprijs met 25 procent steeg. In 2016 was het prijsniveau laag door het grote aanbod van melk vanwege de afschaffing van het melkquotum op 1 april 2015.

Evenals het jaar ervoor werden varkens in 2017 met meer dan 10 procent flink duurder mede door de aanhoudende vraag naar varkensvlees.

Consumptie-eieren duurder, afzet daalt

De afzet van consumptie-eieren daalde met 7,5 procent, als gevolg van de fipronilcrisis die in het derde kwartaal van 2017 uitbrak. Een aantal leghenbedrijven kreeg een productieblokkade opgelegd en eieren werden vernietigd. Volgens de berekeningen van Wageningen Economic Research ligt de totale directe schade bij de getroffen leghenhouders tussen de 35 en 45 miljoen euro. De bedrijven die buiten schot bleven zagen hun inkomsten wel stijgen door de hogere afzetprijzen. De prijs van consumptie-eieren steeg in 2017 met bijna 18 procent vergeleken met een jaar eerder.
De productie van consumptie-eieren is goed voor 6 procent van de productiewaarde van de dierlijke sector.

Veel meer suikerbieten

De ontwikkeling van de plantaardige productie in Nederland wordt sterk beïnvloed door die van de grootste sector, planten en bloemen. De productiewaarde hiervan is goed voor bijna de helft van de productiewaarde van de totale plantaardige sector. De productiewaarde van planten en bloemen nam in 2017 met bijna 5 procent toe. Dit is volledig toe te schrijven aan de stijging van de prijzen.

Akkerbouwers hadden in 2017 een positief jaar. De prijs van graan lag 2 procent hoger en er werd bijna 6 procent meer geoogst dan in 2016. De prijzen van groenten lagen evenals vorig jaar ongeveer 7 procent onder het niveau van het voorafgaande jaar. Aardappelen daalden ook in prijs, maar fruit werd wel flink duurder mede doordat een flink deel van de oogst verloren ging door vorst tijdens de bloei.

Vergeleken met een jaar eerder nam de oogst van suikerbieten in 2017 met bijna 40 procent toe. De suikerbietenoogst van 2016 was de laatste die onder het suikerregime van de EU geteeld en afgezet werd. In 2017 werd het suikerquotum afgeschaft en kon in de EU onbeperkt suiker worden geproduceerd. De Nederlandse productie breidde uit, waardoor de suikerbietenprijs daalde.