Niet meer werkenden in Zuid-Limburg dan begin deze eeuw

Arbeiders in Heerlense ijzergieterij gieten metalen onderdelen voor vrachtwagens etc
© Hollandse Hoogte / Roger Dohmen
De werkzame beroepsbevolking van Zuid-Limburg was in 2016 vrijwel even groot als in 2003, terwijl die van heel Nederland toenam met 8 procent. De omvang van de Zuid-Limburgse bevolking nam tussen 2003 en 2016 af, in het bijzonder van Parkstad. De voorbije twee jaar groeide de economie van Zuid-Limburg wel meer dan gemiddeld. Dit meldt het CBS op basis van een maatwerkopdracht voor Limburg Economic Development (LED).

Zuid-Limburg vormt een van de vier regio’s (van de veertig) waarin de werkzame beroepsbevolking in 2016 niet hoger was dan in 2003. Binnen de regio Zuid-Limburg was het aantal werkenden in Parkstad, de regio waarin bijvoorbeeld Heerlen en Landgraaf vallen, in 2016 iets lager dan in 2003. In de andere twee regio’s in Zuid-Limburg - Maastricht Heuvelland en Westelijke Mijnstreek - was het aantal werkenden aan het eind van de periode gelijk aan dat aan het begin. Sinds 2014 is de werkzame beroepsbevolking in alle drie de Zuid-Limburgse regio’s wel iets toegenomen.

Werkzame beroepsbevolking, 2003-2016
 2016 t.o.v. 2003 (% verschil t.o.v. 2003)
Nederland7,97
Limburg1,32
Zuid-Limburg-0,35
waaronder:
Maastricht Heuvelland0
Parkstad-1,74
Westelijke Mijnstreek0

Bevolking Zuid-Limburg met bijna 5 procent gekrompen

Het niet stijgen van de werkzame beroepsbevolking van Zuid-Limburg valt samen met een krimp van de totale bevolking. Ten opzichte van 2003 nam het aantal inwoners van de regio Zuid-Limburg af met bijna 5 procent naar 600 duizend. Ook in de gehele provincie Limburg kromp de bevolking, maar minder sterk. De totale Nederlandse bevolking nam in deze periode toe met 5 procent.

De krimp van de Zuid-Limburgse bevolking is vooral sterk in Parkstad. Hier nam het aantal mensen af met bijna 18 duizend, wat neerkomt op 6,7 procent. Maar ook in de Westelijke mijnstreek, waaronder de gemeente Sittard-Geleen valt, was de krimp met bijna 5 procent hoger dan gemiddeld in Limburg. In Maastricht Heuvelland nam de bevolking beduidend minder hard af.

Bevolkingsgroei, 2003-2016
 2016 t.o.v. 2003 (% verschil t.o.v. 2003)
Nederland4,9
Limburg-2,2
Zuid-Limburg-4,6
waaronder:
Maastricht Heuvelland-1,9
Parkstad-6,7
Westelijke Mijnstreek-4,8

Werkloosheid Zuid-Limburg gemiddeld

De werkloosheid was in Zuid-Limburg in de voorbije decennia een stuk hoger dan in Nederland als geheel, maar dat verschil is de afgelopen jaren kleiner geworden. In 2016 lag de werkloosheid in Zuid-Limburg op een vergelijkbaar niveau als het landelijk gemiddelde. De netto-arbeidsparticipatie is in Zuid-Limburg met 61 procent nog wel altijd een stuk lager dan in Nederland als geheel (66 procent), maar ook wat dit betreft wordt het verschil met heel Nederland (vanaf 2010) kleiner. Ook het bbp per inwoner ligt in Zuid-Limburg met 36 duizend euro per inwoner onder het Nederlandse gemiddelde van 41 duizend euro. De positie van Zuid-Limburg is wat dit betreft overigens niet laag: van alle veertig regio’s in Nederland stond Zuid-Limburg op de vijftiende plaats. Groot-Amsterdam heeft met 76 duizend euro het hoogste bbp per inwoner.

Vooral het aantal jongeren tot 20 jaar daalde de voorbije dertien jaar in Zuid-Limburg, maar ook de groep 20- tot 65-jarigen kromp. Het aantal 65-plussers in Zuid-Limburg is in de voorbije dertien jaar gestegen, net als in de rest van Nederland. Wel was de relatieve toename kleiner dan in Nederland als geheel. Doordat de groep tot 65 jaar is gekrompen is de vergrijzing in Zuid-Limburg toch sterker toegeslagen dan in de rest van Nederland. De zogeheten grijze druk, het aantal 65-plussers ten opzichte van het aantal 20- tot 65-jarigen, ligt er op 38 procent. Voor heel Nederland is dat 31 procent. Door de relatief sterke vergrijzing overlijden er in Zuid-Limburg jaarlijks meer mensen dan dat er baby’s worden geboren. Dit is de belangrijkste reden waarom de bevolking krimpt.

Bevolkingsgroei naar leeftijd, 2003-2016
 2016 versus 2003 (% verschil t.o.v. 2003)
Jonger dan 20:
Nederland-3,8
Limburg-17,1
Zuid-Limburg-19,8
20 tot 65 jaar:
Nederland0,7
Limburg-7,1
Zuid-Limburg-8,9
65 jaar of ouder:
Nederland38,9
Limburg39,6
Zuid-Limburg31,7

Laatste twee jaar groeide Zuid-Limburgse economie bovengemiddeld

Na 2004 groeide de economie van Zuid-Limburg (afgemeten aan het bbp) trager dan die van Nederland als geheel. Het verschil nam vrijwel jaarlijks toe tot 2015, toen Zuid-Limburg een opmerkelijk goed jaar kende. De economie in de regio groeide dat jaar met 3,5 procent, waar de Nederlandse economie met 2,3 procent groeide. In 2016 was het groeicijfer voor Zuid-Limburg vrijwel gelijk aan dat van Nederland. De groei van de laatste twee jaar is vooral te danken aan de Westelijke Mijnstreek. Daar groeide de economie de afgelopen twee jaar met bijna 7 en 3,5 procent. De groei zat vooral in de bedrijfssector nijverheid en energie.

Bruto binnenlands product
 Nederland (% volumemutaties)Limburg (% volumemutaties)Zuid-Limburg (% volumemutaties)
2013-0,2-0,7-1,3
20141,40,2-0,5
2015*2,32,73,6
2016*2,22,22,1