Ondernemers verwachten verdere groei in 2018
Ondernemend Nederland verwacht voor 2018 meer omzet, hogere investeringen en uitbreiding van de werkgelegenheid. Ruim 37 procent van de ondernemers voorziet een toename van de omzet. Daarentegen verwacht 7 procent een afname. Per saldo verwacht dus ruim 30 procent van de Nederlandse ondernemers volgend jaar meer omzet te behalen dan in 2017. Ook de verwachtingen voor de buitenlandse omzet zijn gunstig. Per saldo verwacht bijna 15 procent van de ondernemers hier een toename in 2018.
Ook over de ontwikkeling van de personeelssterkte zijn ondernemers positief. Per saldo verwacht bijna 18 procent het personeelsbestand in 2018 te vergroten. Dit saldo ligt hoger dan eind vorig jaar, toen per saldo 11 procent van de ondernemers positief antwoordde over de personeelsontwikkeling in 2017.
Volgens per saldo 10 procent van de ondernemers zal er in 2018 meer geïnvesteerd worden dan in 2017. In de sector verhuur van en handel in onroerend goed zijn hierover de meeste ondernemers positief. Ook in de bouw en de detailhandel is het aantal ondernemers dat een toename van de investeringen verwacht per saldo groter dan het gemiddelde van het totale bedrijfsleven.
| Personeelssterkte (Saldo % positieve en negatieve antwoorden) | Investeringen (Saldo % positieve en negatieve antwoorden) | |
|---|---|---|
| Totaal bedrijfsleven | 17,7 | 10 |
| Industrie | 13 | 10,6 |
| Bouwnijverheid | 26,3 | 19,5 |
| Autohandel en -reparatie | 6,4 | 5,4 |
| Groothandel | 20,8 | 8,4 |
| Detailhandel | 14,7 | 13,1 |
| Vervoer en opslag | 7,8 | 8,2 |
| Horeca | 19 | 10,8 |
| Informatie en communicatie | 26,4 | 4,9 |
| Verhuur en handel van onroerend goed | 7,4 | 29,1 |
| Zakelijke dienstverlening | 22,7 | 4,2 |
Verwachtingen middenbedrijf positiever
De ondernemers in het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) antwoorden vaker dan andere ondernemers positief over de verwachtingen voor 2018. Per saldo verwacht bijna 36 procent van hen een toename van omzet in 2018, tegen 25 procent bij het kleinbedrijf en 32 procent bij het grootbedrijf. Ook over de export en de personeelssterkte zijn ondernemers in het middenbedrijf positiever dan in het klein- en het grootbedrijf. Op het gebied van investeringen voorzien ondernemers in het grootbedrijf juist iets vaker groei in 2018. Op staatvanhetmkb.nl is meer informatie te vinden over de verwachtingen van het midden- en kleinbedrijf.
| Totaal bedrijfsleven (Saldo % positieve en negatieve antwoorden) | Kleinbedrijf (Saldo % positieve en negatieve antwoorden) | Middenbedrijf (Saldo % positieve en negatieve antwoorden) | Grootbedrijf (Saldo % positieve en negatieve antwoorden) | |
|---|---|---|---|---|
| Omzet | 30,4 | 25,0 | 35,6 | 32,0 |
| Buitenlandse omzet | 14,6 | 12,6 | 19,4 | 13,0 |
| Personeelssterkte | 17,7 | 16,2 | 22,5 | 15,6 |
| Investeringen | 10,0 | 8,3 | 10,7 | 11,4 |
Positieve stemming ondernemers houdt aan
Het vertrouwen van de ondernemers in het niet-financiële bedrijfsleven is sinds het begin van 2014 onafgebroken positief. Na verbeteringen in de voorgaande vier kwartalen is het vertrouwen aan het begin van het vierde kwartaal van 2017 met 13,4 iets lager dan aan begin van het derde kwartaal. Vergeleken met de afgelopen jaren staat het ondernemersvertrouwen echter nog steeds op een hoog niveau.
In de bouwsector nam het vertrouwen af van 33,5 naar 23,6. Maar nog steeds is het sentiment in deze sector het meest positief in vergelijking met andere branches. Ook in de groothandel nam het vertrouwen af met ongeveer 10 punten naar een stand van 19,9. De delfstoffenwinning is de enige sector waar het ondernemersvertrouwen negatief is.
| ondernemersvertrouwen | ||
|---|---|---|
| '08 | IV | -7 |
| 2009 | I | -24,3 |
| 2009 | II | -29,7 |
| 2009 | III | -23,5 |
| 2009 | IV | -13,5 |
| 2010 | I | -7,1 |
| 2010 | II | 0,5 |
| 2010 | III | 3,4 |
| 2010 | IV | 6,1 |
| 2011 | I | 7,2 |
| 2011 | II | 10,1 |
| 2011 | III | 3,2 |
| 2011 | IV | -4,4 |
| 2012 | I | -6,3 |
| 2012 | II | -6,8 |
| 2012 | III | -8,6 |
| 2012 | IV | -9,2 |
| 2013 | I | -10,7 |
| 2013 | II | -11,7 |
| 2013 | III | -8,7 |
| 2013 | IV | -2,7 |
| 2014 | I | 1,6 |
| 2014 | II | 4,7 |
| 2014 | III | 2,9 |
| 2014 | IV | 4,9 |
| 2015 | I | 5,6 |
| 2015 | II | 5,4 |
| 2015 | III | 8,7 |
| 2015 | IV | 7,4 |
| 2016 | I | 9,3 |
| 2016 | II | 8,8 |
| 2016 | III | 7,9 |
| 2016 | IV | 9,2 |
| 2017 | I | 14,7 |
| 2017 | II | 15,5 |
| 2017 | III | 15,9 |
| 2017 | IV | 13,4 |
Dit is een gezamenlijke publicatie van:
Bronnen
- StatLine - Ondernemersvertrouwen; bedrijfstakken
- StatLine - Conjunctuurenquête Nederland; kwartaal; bedrijfstakken