Verdere daling geregistreerde misdrijven en verdachten

Politie- en forensisch onderzoek bij woning waar schietpartij is geweest
© Hollandse Hoogte
De geregistreerde criminaliteit is in 2016 opnieuw gedaald: er werden door de politie minder misdrijven geregistreerd en minder verdachten aangehouden dan het jaar ervoor. Deze daling werkt door in nagenoeg de hele strafrechtelijke keten, waar onder andere politie, Openbaar Ministerie en Rechtspraak toe behoren. Ook de slachtofferenquête laat een dalende lijn in de criminaliteit zien. Dit zijn slechts enkele trends uit de publicatie Criminaliteit en rechtshandhaving van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC), het CBS en de Raad voor de rechtspraak, in samenwerking met het Openbaar Ministerie en de Nationale Politie. De publicatie is gebaseerd op een nieuwe analyse van deels eerder gepubliceerde cijfers.

Een deel van de omvang van de criminaliteit blijft buiten beeld van de huidige registraties. Zo is de aangiftebereidheid laag, wordt maar een klein deel van de cybercriminaliteit meegeteld, en wordt in de slachtofferenquêtes alleen gevraagd naar veelvoorkomende vormen van (cyber)criminaliteit. Verder laat ondermijning zich nog niet vertalen in de cijfers. Het gaat vaak om slachtofferloze delicten (bijvoorbeeld drugshandel), of er is een lage aangiftebereidheid vanwege angst voor represailles. Het WODC en het CBS onderzoeken deze fenomenen momenteel, om hier meer zicht op te krijgen.

Geregistreerde misdrijven naar soort misdrijf
 Overige misdrijvenVerkeersmisdrijvenGewelds- en seksuele misdrijvenVernielingen en misdrijven tegen openbare orde en gezagVermogensmisdrijven
200741,3169125,2242,8725,5
200839,3163,7120,3233721,4
200940,8156,2120,3213,1724,1
201039,6143,9115,8186715,6
201140,5146,7114,1182,2723,2
201240,9136,9110,5162,4704,3
201339131,3103,5141,1690,6
201438,1122,298,5135,4631,5
201534,9114,792,5122,6614,1
201632,911490115,5576,5

In 2016 registreerde de politie bijna 930 duizend misdrijven. Dat waren er 5,1 procent minder dan het jaar ervoor, en 29 procent minder dan in 2007. De daling is te zien bij vrijwel alle typen misdrijven, maar is met een halvering ten opzichte van 2007 het sterkst bij vernielingen en misdrijven tegen de openbare orde en gezag. Bij de grootste categorie, vermogensmisdrijven, was de afname 21 procent. Sinds medio 2015 vallen hieronder ook de meldingen van misdrijven bij het Landelijk Meldpunt Internet Oplichting (LMIO).

Ook minder verdachten

In 2016 registreerde de politie 270 duizend verdachten van een misdrijf. Dat waren er 11 procent minder dan het jaar ervoor, en 46 procent minder dan in 2007. Het ging in 2016 om 182 duizend verschillende personen, verdachten kunnen immers binnen een jaar van meerdere misdrijven verdacht worden. De geregistreerde jeugdcriminaliteit is sinds 2007 harder gedaald dan de criminaliteit door volwassenen. Van alle registraties van verdachten in 2016 betrof 12 procent een minderjarige, in 2007 was dit nog 20 procent.
De cijfers over 2016 zijn voorlopig, en omdat er in 2017 ook nog zaken worden opgelost zal het definitieve aantal verdachten hoger uitkomen. De verschillen met het jaar ervoor en met 2007 zullen dan kleiner worden.

Verdachten en zaken in de strafrechtelijke keten
 Totaal geregistreerde verdachtenAls verdachte geregistreerde personenAfgedane zaken door Openbaar MinisterieAfgedane zaken door rechter
2007496,6323,5281,6131,1
2008471309,4275,9131,5
2009423,4294,1268,2131
2010406,5274,7222,2113,5
2011397,8269,6239,4109,4
2012373,5252,2240,4104,2
2013350,4234,2224,3104,6
2014327,3219,2221,8102,1
2015301,2200,6203,9106,4
2016268,3182,2202,594,4

Aantal afgedane zaken gedaald

De daling in het aantal verdachten zien we ook terug bij het aantal door het Openbaar Ministerie en de Rechtspraak afgedane zaken. Zo handelde het OM 203 duizend zaken af in 2016, 1 procent minder dan in 2015 en 28 procent minder dan in 2007. In 2016 deed de rechter 94 duizend zaken af, 11 procent minder dan in 2015 en 28 procent minder dan in 2007.

In de publicatie Criminaliteit en rechtshandhaving bundelen het WODC, het CBS en de Raad voor de rechtspraak, in samenwerking met het Openbaar Ministerie en de Nationale Politie, de beschikbare statistische informatie over criminaliteit en het optreden van politie en justitie tegen criminaliteit.
De publicatie is bedoeld als statistisch naslagwerk en bestemd voor een breed publiek: politiek, beleid, pers, wetenschap en onderwijs. De publicatie beschrijft ontwikkelingen in de periode 2007–2016 en bevat nieuwe analyses van cijfers die deels eerder zijn gepubliceerd. De onderliggende gegevens zijn in aparte Excelbestanden beschikbaar met daarin ook gegevens van vóór 2007.