Steeds minder buurtoverlast

ouders lunchen met hun kinderen in het groen van een ecowijk.
© Hollandse Hoogte
Buurtoverlast is een veelvoorkomend en wijdverbreid verschijnsel, maar is de laatste tijd wel afgenomen. Steeds minder Nederlanders zeggen dat het in hun buurt voorkomt en dat ze er zelf veel last van ervaren. Dat meldt het CBS op basis van cijfers uit de jaarlijkse Veiligheidsmonitor, een enquête over thema’s als leefbaarheid en overlast, veiligheidsbeleving en slachtofferschap van criminaliteit.

[video: https://www.cbs.nl/nl-nl/video/ddc4560b30f8405d88b5cc622e12a056]
In de Veiligheidsmonitor is aan Nederlanders van 15 jaar of ouder voor een dertiental vormen van overlast gevraagd of deze wel eens voorkomen in de eigen buurt, en zo ja, in welke mate ze er zelf overlast van ervaren. Deze vormen van buurtoverlast kunnen bijna allemaal worden ondergebracht in drie hoofdgroepen: fysieke verloedering, sociale overlast en verkeersoverlast.
Fysieke verloedering en verkeersoverlast (met name te hard rijden) worden in 2016 met 80 procent het vaakst door Nederlanders in hun buurt gesignaleerd, sociale overlast komt volgens ruim de helft van de ondervraagden wel eens voor. Zelf ervaren de meeste Nederlanders hinder van verkeersoverlast.
In totaal geven bijna alle Nederlanders (94 procent) aan dat overlast weleens voorkomt in hun buurt, vier op de tien (43 procent) ondervinden er zelf veel last van.

Buurtoverlast naar soort overlast, 2016
 Komt weleens voorErvaart veel overlast
Buurtoverlast totaal93,843,1
Fysieke verloedering81,221,5
Verkeersoverlast8130,6
Sociale overlast56,111,8

Vooral fysieke verloedering komt minder voor

Sinds 2005 nemen bijna alle vormen van buurtoverlast af. Zo daalde het aandeel mensen dat zegt dat bekladding van muren of gebouwen of vernieling van straatmeubilair weleens voorkomt in de eigen buurt met ongeveer een derde. Ook jongerenoverlast en agressief verkeersgedrag komen steeds minder vaak voor.
Te hard rijden is de meest voorkomende vorm van buurtoverlast. Dit soort overlast wordt de afgelopen tien jaar onverminderd vaak gerapporteerd. Overlast door buurtbewoners is de enige overlastsoort die in de beleving van de Nederlanders meer voorkomt in de eigen buurt.

Aanwezigheid van buurtoverlast, gesignaleerd door 15-plussers
 Vernieling straatmeubilairBekladding muren of gebouwenOverlast door buurtbewonersOverlast rondhangende jongerenTe hard rijdenAgressief verkeersgedrag
2005100100100100100100
20069795,3939597,797,1
200799,998,994979896,6
200897,59510697102,499,6
200992,495,811499104102,3
201087,692,511198102,8100,2
201173,784,11089499,793,8
201271,9811109299,192,7
201367,476,411488100,193,6
201465,474,21148698,589,9
201564,570,61138498,688,5
20166367,7114829987

Meer overlast ervaren door buurtbewoners

De vraag in welke mate men zelf buurtoverlast ervaart is pas sinds 2012 in de Veiligheidsmonitor opgenomen. Voor de meeste vormen van buurtoverlast is ook hier sprake van een afname. Het aandeel Nederlanders dat zelf veel overlast ervaart van bekladding van muren of gebouwen, vernieling van straatmeubilair en overlast door jongeren daalt het sterkst, terwijl overlast door te hard rijden nagenoeg gelijk blijft. Overlast door buurtbewoners is de enige overlastvorm die een stijgende tendens laat zien.

Ervaren van buurtoverlast door 15-plussers
 Straatmeubilair dat vernield is Bekladde muren of gebouwen Overlast door buurtbewonersRondhangende jongerenTe hard rijdenAgressief verkeersgedrag
2012100100100100100100
201386,492,9103,293101,3100,2
201479,882,1104,583,796,792,1
201579,171,998,87994,989,6
20167564,7106,977,196,492,1

Meeste buurtoverlast ervaren in grotere gemeenten

In de vijftig grootste gemeenten van Nederland ervaren meer inwoners veel buurtoverlast (alle 13 vormen samen) dan gemiddeld: 49 procent tegenover een landelijk gemiddelde van 43 procent. In onder meer Schiedam, Heerlen, Sittard-Geleen, Rotterdam en Den Haag wordt meer buurtoverlast ervaren dan gemiddeld in de vijftig grootste gemeenten. In onder andere Amstelveen, Oss, Leidschendam-Voorburg, Delft en Súdwest-Fryslân is de buurtoverlast juist lager dan gemiddeld.