Tuinders zorgen voor goed landbouwjaar
De inkomsten per arbeidsjaar in de landbouw staan de laatste twintig jaar onder druk als gevolg van de minder gunstige prijsontwikkelingen van landbouwproducten, de toename van het aanbod op de wereldmarkt en de hogere kosten van onder meer diervoeders en aardgas. Terwijl de productie van de Nederlandse landbouw tussen 1995 en 2016 met 24 procent steeg, daalden de inkomsten van landbouwbedrijven per arbeidsjaar met 4 procent. Zoals gezegd stegen die inkomsten in 2016 overigens wel, met bijna 8 procent ten opzichte van een jaar eerder.
| Productievolume | Landbouwinkomsten per arbeidsjaar | |
|---|---|---|
| 1995 | 100 | 100 |
| 1996 | 99,4 | 94,2 |
| 1997 | 103,5 | 103 |
| 1998 | 101,6 | 89,5 |
| 1999 | 105,8 | 82,9 |
| 2000 | 107 | 85,7 |
| 2001 | 103,8 | 87,5 |
| 2002 | 104,2 | 77,7 |
| 2003 | 104,3 | 82,2 |
| 2004 | 108,7 | 75,4 |
| 2005 | 108,6 | 77,5 |
| 2006 | 109,5 | 93,6 |
| 2007 | 112,5 | 91,4 |
| 2008 | 116,3 | 82,2 |
| 2009 | 118,4 | 69,5 |
| 2010 | 119,8 | 89 |
| 2011 | 119,5 | 77,3 |
| 2012 | 119,2 | 83,6 |
| 2013 | 120,6 | 94,1 |
| 2014 | 121,8 | 90,4 |
| 2015 | 122,8 | 89,2 |
| 2016* | 124 | 96 |
Lagere kosten diervoeders en energie
In 2016 groeide het volume van de landbouwproductie met 1 procent. Dit kwam vooral de hogere afzet van veehouderijproducten. Door de gemiddeld lagere afzetprijzen lag de productiewaarde in de landbouw op hetzelfde niveau als een jaar eerder. De inkomsten (toegevoegde waarde) stegen omdat de waarde van het verbruik met 1,7 procent daalde. De energiekosten waren flink lager omdat de prijzen voor energie fors daalden. Ook waren de prijzen van diervoeders lager. De prijzen voor plant- en pootgoed en gewasbeschermingsmiddelen en de veterinaire kosten stegen.Planten en bloemen bloeien
De ontwikkeling van de plantaardige productie in Nederland wordt sterk beïnvloed door die van de grootste sector, planten en bloemen. De productiewaarde hiervan bedraagt bijna de helft van de productiewaarde van de totale plantaardige sector. De productiewaarde van planten en bloemen nam in 2016 met 3 procent toe. Dit is volledig toe te schrijven aan de stijging van de prijzen.
Akkerbouwers hadden merkbaar last van ontwikkelingen op de internationale markt. Voor graan werden 3 procent lagere prijzen gerealiseerd als gevolg van een graanoverschot op de wereldmarkt. De prijzen van groenten lagen zelfs 7 procent onder het niveau van vorig jaar door het aanbodoverschot in Europa. Alleen aardappelen en fruit daalden niet in prijs.
| Prijsmutatie | Volumemutatie | |
|---|---|---|
| Melk | -10 | 7,5 |
| Verse groenten | -7 | -2,9 |
| Rundvee | -6,9 | 6,5 |
| Pluimvee | -6 | 5,2 |
| Eieren | -5,5 | 0 |
| Suikerbieten | -5 | 12 |
| Granen (incl. zaaigoed) | -3,1 | -17,3 |
| Voedergewassen | 1,8 | -2,2 |
| Fruit | 2,2 | 0,9 |
| Planten en bloemen | 3,3 | -0,1 |
| Varkens | 11,3 | 1,7 |
| Aardappelen (incl. pootgoed) | 14,6 | -2,7 |
Varkens fors duurder, melkprijs weer lager
De waarde van de dierlijke productie steeg in 2016 licht, na een daling van drie jaar op rij. De productie nam met 5 procent toe, de gemiddelde afzetprijs daalde met 3 procent. De prijs van melk daalde met 10 procent. Varkens werden dit jaar maar liefst 11 procent duurder door de sterk gestegen vraag uit Azië naar varkensvlees.
De ontwikkeling van de totale dierlijke productie wordt sterk beïnvloed door wat er gebeurt in de melksector. De melkproductie is goed voor meer dan 40 procent van de productiewaarde van de dierlijke sector. Weliswaar is er 8 procent meer melk geproduceerd, maar de prijsdaling als gevolg van het grote aanbod op de wereldmarkt was groter en daardoor daalde de waarde van de productie. Op 1 april 2015 werd het melkquotum afgeschaft. Vanaf dat moment kon onbeperkt worden gemolken. De melkveestapel is flink toegenomen, wat ervoor zorgt dat het verloop in de veestapel ook toeneemt. Hierdoor kwam in 2016 extra rundvee beschikbaar voor de slacht.
Bronnen
- StatLine - Landbouw; opbouw inkomen en arbeidsvolume, nationale rekeningen:
- StatLine - Landbouw; output goederen en diensten, nationale rekeningen:
- Agrimatie