Huishoudens steeds groter aandeel in nationaal inkomen

De totale inkomsten, het nationaal beschikbaar inkomen, bedroeg in 2015 bijna 505 miljard euro. Het betreft de inkomsten van huishoudens, ondernemingen en de overheid, nadat belastingen, subsidies en uitkeringen zijn verrekend. Naast beloning en winst wordt ook inkomen uit vermogen zoals dividenden of rente meegerekend bij de inkomsten. Het nationaal beschikbaar inkomen is het bedrag dat vrij is om te consumeren, te investeren of te sparen.

Meer zelfstandigen en minder premies

Het aandeel van huishoudens in het nationaal inkomen steeg de afgelopen vier jaar onder meer doordat het aantal zelfstandigen toenam. Hierdoor namen de totale inkomsten van huishoudens relatief sterk toe. Ook betaalden ze minder sociale premies.

De pensioenpremies gingen omlaag door zowel de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd en de versobering van de pensioenopbouw, als de verhoging van de maximale heffingskorting op inkomstenbelasting en premies in 2014. Daarnaast daalde het premiepercentage op de Wet langdurige zorg door een beperktere dekking. 

Minder inkomsten voor bedrijven

De netto-inkomsten van niet-financiële ondernemingen zijn de afgelopen jaren zowel relatief (aandeel in nationaal inkomen) als absoluut afgenomen. Hoewel de binnenlandse winst na 2012 sneller toenam dan de jaren daarvoor, daalden de winsten die bedrijven hadden uit buitenlandse dochters na 2012 nog sterker.

Onder andere door de olieprijs kunnen de buitenlandse winsten van enkele grote Nederlandse multinationals sterk schommelen. Door de omvang van deze bedrijven zijn zulke schommelingen van grote invloed op de ontwikkeling van de inkomsten. Een andere reden waarom de netto-inkomsten daalden, is dat bedrijven meer dividend uitkeerden aan hun aandeelhouders. Hierdoor viel het inkomen lager uit en bleef er minder over voor bijvoorbeeld investeringen.