Lange tijd lage inflatie

In de afgelopen vijftien jaar was de gemiddelde jaarlijkse prijsstijging 2,0 procent. De afgelopen tweeënhalf jaar was de inflatie in vrijwel alle maanden lager dan 1 procent. Dit is de langste aaneengesloten periode in bijna dertig jaar waarin de inflatie lager was dan 1 procent. In de periode 1986-1989 lag de inflatie ook langere tijd rond of onder 1 procent, waarvan veertien maanden negatief. De laagst gemeten inflatie in die periode was -1,3 procent.

Prijsstijging diensten sterk afgenomen in laatste jaar

Voor het bepalen van de inflatie wordt de prijsontwikkeling gemeten van goederen en diensten in Nederland en van de consumptie van Nederlanders in het buitenland. Goederen zijn al sinds januari 2014 niet meer in prijs gestegen. Producten die Nederlandse consumenten in het buitenland kopen, stijgen al drie jaar minder hard in prijs dan zij gemiddeld in de afgelopen vijftien jaar zijn gestegen.

De prijzen van diensten die consumenten aanschaffen stegen in de periode 2001-2015 gemiddeld 2,4 procent per jaar. Vanaf de tweede helft van 2015 nam de prijsstijging van diensten vrijwel continu af. In mei en juli 2016 werd de laagste prijsstijging gemeten sinds 2006.

Huren sterker gestegen dan inflatie

Huren en toegerekende huren voor het eigen woningbezit vormen een belangrijk deel van de diensten die meetellen in de berekening van de inflatie. De prijsstijging daarvan is sinds juli 2013 flink hoger geweest dan de inflatie. De huurverhoging in juli 2015 en 2016 was weliswaar lager dan die van voorgaande jaren, maar alsnog hoger dan de inflatie.

Andere diensten stegen de afgelopen jaren minder hard in prijs. Vanaf april 2016 was er gemiddeld zelfs sprake van prijsdaling. Dat is sinds 2006 niet meer voorgekomen. De prijsontwikkeling was toen zo laag omdat het gebruikersdeel van de onroerend zaakbelasting werd afgeschaft. De laatste tijd is er over een brede linie sprake van nauwelijks stijgende en zelfs dalende prijzen van diensten.

Met name communicatiediensten zoals telefoontarieven werden goedkoper. Ook vakantiereizen naar het buitenland en het verblijf in vakantie-accommodaties in eigen land gingen in prijs omlaag. Prijzen in de horeca stegen wel sterker dan het gemiddelde van de andere diensten.

Goederen al sinds 2014 niet meer in prijs gestegen

Gemiddeld zijn de prijzen van goederen na januari 2014 niet meer gestegen. Dat komt voornamelijk door de prijsdaling van energieproducten. Energie steeg de afgelopen vijftien jaar gemiddeld met 3,5 procent per jaar in prijs. Vanaf halverwege 2013 dalen de energieprijzen echter bijna onafgebroken. De leveringstarieven voor gas en elektriciteit dalen al sinds begin 2013. Maar ook autobrandstoffen werden sinds die tijd steeds goedkoper. Prijzen voor autobrandstoffen hebben een sterke relatie met de prijs van olie, die de afgelopen tijd flink gedaald is.

Voedingsmiddelen stegen de afgelopen tijd nog wel iets in prijs, maar de prijsstijging is net zoals bij energieproducten lager dan gemiddeld. De prijsstijging van andere goederen schommelt de laatste tijd rond het gemiddelde van 0,3 procent.

Ook uitgaven van Nederlanders in het buitenland goedkoper

Nederlanders geven ook geld uit in het buitenland, CBS berekent ook de prijsontwikkeling van de goederen en diensten die de consument daar koopt. Gemiddeld stegen de prijzen van goederen en diensten die Nederlanders in het buitenland aanschaffen de afgelopen vijftien jaar jaarlijks met 2,5 procent. Al drie jaar is de prijsstijging lager dan gemiddeld en de afgelopen maanden daalden de prijzen.

Inflatie zonder energie, voeding, alcohol en tabak ook laag

De prijsontwikkeling van energie en voeding fluctueert sterk en de prijzen van alcohol en tabak stijgen vaak door belastingmaatregelen. De inflatie zonder deze productgroepen is sinds medio 2015 lager dan het gemiddelde van 1,8 procent en daalde in juli 2016 naar het laagste niveau sinds begin 2006.

Inflatie negatief, maar niet voor iedereen gelijk

De inflatie wordt gemeten op basis van het gemiddelde consumptiepatroon van alle huishoudens. Individuele uitgaven van consumenten wijken vaak af van dit gemiddelde. Door bijvoorbeeld wel of niet te roken, veel of weinig met de auto te rijden of wel of niet op vakantie te gaan, is uw persoonlijke inflatie anders. U kunt deze berekenen met de persoonlijke inflatiecalculator.