Bedrijven op de beurs veel meer waard dan in de boeken

Uit panelonderzoek blijkt dat beursgenoteerde ondernemingen voor beleggers van grotere waarde zijn dan in de boeken staat. Dat komt onder meer doordat R&D vaak als kostenpost op de winst- en verliesrekening komt en vaak niet als een bezitting op de balans verschijnt, terwijl R&D een bedrijf op de beurs veel aantrekkelijker maakt. Ook worden moeilijk kwantificeerbare zaken als imago, naamsbekendheid en patenten vaak niet zo hoog gewaardeerd door accountants als door beleggers. Accountants zijn bij wet verplicht conservatief te boekhouden, waardoor de boekwaarde relatief laag blijft.

De beurswaarde is niet alleen groter dan de boekwaarde, maar ook veranderlijker. Tijdens de crash eind 2008 nam de beurswaarde sterk af en kwam deze dichter bij de boekwaarde te liggen. Hierna is de groei- en winstverwachting weer langzaam toegenomen, en daarmee het vertrouwen van beleggers. Dat deed de marktwaarde harder stijgen dan de boekwaarde. Ook hogere prijzen en een lagere rente kunnen ertoe leiden dat markt- en boekwaarde steeds verder uiteenlopen.

Verschil relatief het hoogst in 2001

Voor de onderzochte bedrijven lag de waarde op de beurs eind 2014 absoluut gezien gemiddeld 4,5 miljard euro hoger dan de boekwaarde. Eind 2008 was dat verschil 1,7 miljard euro. Eind 2000 bedroeg het verschil tussen markt- en boekwaarde 3,3 miljard euro.

Hoewel het absolute verschil tussen markt- en boekwaarde deze eeuw nog nooit zo hoog is geweest, lag het relatieve verschil aan het begin van het millennium hoger. De marktwaarde was toen zeven keer zo groot als de boekwaarde, tegen 3,5 keer eind 2014. Sinds 2000 is de boekwaarde gestaag gestegen, onder meer omdat R&D inmiddels steeds vaker als een bezitting in de boeken komt. Verder waren de marktwaarden aan het begin van deze eeuw overgewaardeerd. Hiervan lijkt de laatste jaren minder sprake. De verhouding van markt- en boekwaarde is een meer robuuste maat dan het absolute verschil, omdat deze niet gevoelig is voor inflatie.