Vinex-wijken zijn relatief rijk en kinderrijk

Op 26 juni 1991 kwam de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra uit. Hierin werden uitbreidingsgebieden voor steden vastgelegd, de zogeheten Vinex-locaties. In de hierop volgende Vinex-periode (1995-2005) zijn ruim 680 duizend woningen aan de woningvoorraad toegevoegd, waarvan 418 duizend in Vinex-regio’s (VROM, 2007). De Vinex-wijken zouden wonen, werken en voorzieningen aan de rand van steden combineren en hierdoor de druk op de grote stad moeten verlichten.

Wie wonen er tegenwoordig in Vinex-wijken? En wijkt de bevolkingssamenstelling in Vinex-wijken af van die in de steden en in de rest van Nederland?

81 Vinex-wijken in 56 gemeenten

In 2014 woonde bijna een op de twintig inwoners (789,5 duizend) in een van de 81 Vinex-wijken. Deze wijken liggen in 56 gemeenten, en tellen 271 buurten. Het overgrote deel is te vinden in de Randstad. Zeeland is de enige provincie zonder Vinex-wijk. De grootste Vinex-locatie is Leidsche Rijn in Utrecht met ruim 56 duizend inwoners in 2015.

Bewoners van Vinex-buurten

Veel kinderen in Vinex-wijken

Een kwart van de inwoners van Vinex-wijken is jonger dan 15 jaar. In grote steden is dit gemiddeld 17 procent. De iets oudere jongeren (15 tot 25 jaar) in Vinex-wijken vormen 10 procent van de bevolking. Bewoners van Vinex-wijken zijn ook relatief vaak tussen 25 en 45 jaar oud (34 procent). Ouderen wonen niet zo vaak in Vinex-locaties. Van de Vinex-bewoners is 7 procent 65-plusser. In grote steden is dit 15 procent, in Nederland 17 procent.

Zoals de leeftijdsverdeling van de bewoners van Vinex-wijken al doet vermoeden, bestaat meer dan de helft van de Vinex-bewoners uit jonge gezinnen met kinderen. Dit is een groot verschil met steden, waar een derde van de huishoudens een gezin met kinderen is. In de grote gemeenten bestaat bijna de helft van de huishoudens uit één persoon; in Vinex-wijken is dit 22 procent.

Relatief veel hoge inkomens in Vinex-wijken

Relatief veel huishoudens in Vinex-wijken hebben een hoog inkomen. Bij een indeling van huishoudensinkomens in Nederland in vijf even grote groepen, valt in Vinex-wijken een derde van de huishoudens in de hoogste inkomensgroep. Dat zijn er tweemaal zo veel als in de steden. In Vinex-wijken wonen ook relatief veel tweeverdieners. Huishoudens met een laag inkomen wonen vaker in steden dan in Vinex-wijken.

Relatief veel koopwoningen

Twee op de drie woningen in Vinex-wijken zijn koop-, een op de drie een huurwoning. In Nederland ligt het aandeel koop- en huurwoningen met 56 en 43 procent een stuk dichter bij elkaar. In steden is gemiddeld nog niet de helft (47 procent) een koopwoning.

Gemiddelde WOZ-waarde Vinex-woning is 254 duizend euro

De gemiddelde WOZ-waarde van woningen in Vinex-wijken is met 254 duizend euro (in 2014) een stuk hoger dan die van 211 duizend euro gemiddeld in Nederland. In de 36 grootste gemeenten is de gemiddelde WOZ-waarde 192 duizend euro.
De Vinex-buurt met de duurste woningen ligt in Hoofddorp en is onderdeel van de Vinex-wijk Floriande. De 164 woningen in deze buurt hadden in 2014 een gemiddelde WOZ-waarde van 637 duizend euro.

Vinex-bewoners vaker dan gemiddeld van niet-westerse herkomst

Vinex-wijken zijn geen ‘witte’ wijken. Van de inwoners is 17 procent van niet-westerse herkomst, gemiddeld in Nederland is dat 12 procent. In Vinex-wijken wonen relatief veel mensen van Surinaamse komaf. Tussen Vinex-wijken bestaan grote verschillen in de herkomst van de bewoners. De Vinex-wijken rond de vier grote steden zijn een afspiegeling van deze steden, en er wonen ook meer mensen van allochtone herkomst.