Gas duurder, elektriciteit goedkoper dan EU-gemiddelde
De gasprijs per kubieke meter steeg in vijf jaar tijd van 65 eurocent naar 75,4 eurocent in 2015. Dat komt vooral door de gestegen belastingen op aardgas: de basisprijs (de consumentenprijs exclusief belastingen) steeg in deze periode met 0,9 eurocent per kubieke meter, de belastingen (btw en heffingen) zijn met 9,5 eurocent gestegen.
In de 28 EU-landen was de gasprijs in 2010 gemiddeld 55,3 eurocent en in 2015 gemiddeld 69,1 eurocent. Eind 2015 waren er slechts vier EU-landen waar huishoudens meer betaalden voor een kubieke meter aardgas dan in Nederland. Dat was in Zweden, Portugal, Spanje en Italië. Huishoudens in Zweden betaalden met 1,14 euro per kubieke meter het meest van alle EU-inwoners. Alleen huishoudens in Denemarken en Zweden betaalden in 2015 hogere belastingen op gas dan huishoudens in Nederland. In Roemenië was gas het goedkoopst.
| btw | heffing | basisprijs | |
|---|---|---|---|
| Roemenië | 0,06 | 0,09 | 0,18 |
| Hongarije | 0,07 | 0 | 0,27 |
| Estland | 0,06 | 0,03 | 0,28 |
| Bulgarije | 0,06 | 0 | 0,32 |
| Litouwen | 0,07 | 0 | 0,35 |
| Kroatië | 0,09 | 0 | 0,36 |
| Luxemburg | 0,04 | 0,03 | 0,4 |
| Letland | 0,08 | 0,02 | 0,37 |
| Slowakije | 0,08 | 0 | 0,4 |
| Polen | 0,09 | 0 | 0,4 |
| Tsjechië | 0,1 | 0 | 0,47 |
| Slovenië | 0,11 | 0,06 | 0,43 |
| België | 0,1 | 0,04 | 0,47 |
| Verenigd Koninkrijk | 0,03 | 0 | 0,62 |
| Duitsland | 0,11 | 0,06 | 0,5 |
| EU28 | 0,09 | 0,07 | 0,53 |
| Oostenrijk | 0,12 | 0,07 | 0,51 |
| Ierland | 0,08 | 0,04 | 0,59 |
| Frankrijk | 0,1 | 0,05 | 0,57 |
| Griekenland | 0,08 | 0,06 | 0,59 |
| Denemarken | 0,15 | 0,28 | 0,32 |
| Nederland | 0,13 | 0,2 | 0,42 |
| Italië | 0,15 | 0,17 | 0,57 |
| Spanje | 0,16 | 0,02 | 0,73 |
| Portugal | 0,18 | 0,04 | 0,74 |
| Zweden | 0,23 | 0,29 | 0,63 |
In 2015 betaalde een gemiddeld Nederlands huishouden zo’n 1 200 euro per jaar aan aardgas.
EU-gemiddelde
De gasprijs in Nederland ligt al jaren boven het gemiddelde in de EU. De heffing in Nederland is harder gestegen dan gemiddeld. Eind 2010 was de gasprijs in Nederland bijna 10 eurocent per kubieke meter hoger dan het EU-gemiddelde, en twee jaar later zelfs ruim 14 eurocent. Eind 2015 lag de gasprijs in Nederland dus nog ruim 6 cent boven de gemiddelde gasprijs.
In Spanje is de aardgasprijs van alle EU-landen sinds 2010 het hardst gestegen. Door stijgingen van de basisprijs met ruim 30 eurocent en belastingen met 10 eurocent per kubieke meter is daar de totale aardgasprijs toegenomen van bijna 53 eurocent naar bijna 91 eurocent.
In Nederland zijn overigens nagenoeg alle huishoudens op het gasnetwerk aangesloten. Dat is in andere landen niet altijd het geval.
| Gasprijs in euro per m3 | |
|---|---|
| Hongarije | -0,2 |
| Denemarken | -0,2 |
| Slovenië | -0,06 |
| Bulgarije | -0,04 |
| Litouwen | -0,02 |
| Estland | -0,02 |
| Polen | -0,01 |
| Luxemburg | 0,01 |
| België | 0,02 |
| Slowakije | 0,05 |
| Roemenië | 0,06 |
| Tsjechië | 0,07 |
| Letland | 0,08 |
| Kroatië | 0,08 |
| Nederland | 0,1 |
| Oostenrijk | 0,11 |
| Duitsland | 0,11 |
| Zweden | 0,11 |
| Italië | 0,11 |
| EU28 | 0,14 |
| Frankrijk | 0,15 |
| Ierland | 0,19 |
| Verenigd Koninkrijk | 0,24 |
| Portugal | 0,34 |
| Spanje | 0,38 |
Nederlandse elektriciteit iets goedkoper dan gemiddeld in EU
De Nederlandse gasprijzen mogen dan relatief hoog zijn, wat elektriciteitsprijzen betreft is Nederland een middenmoter in de EU. Van alle 28 lidstaten stond Nederland vorig jaar op een twaalfde plaats, met een prijs van 18,33 eurocent per kWh, iets onder het EU-gemiddelde. Vijf jaar eerder behoorde Nederland nog bij tien duurste landen en in 2007 zelfs bij de top drie.
De basisprijs voor elektriciteit is in Nederland de afgelopen vijf jaar gedaald, terwijl die prijs in de EU gemiddeld is gestegen.
| btw | heffing | basisprijs | |
|---|---|---|---|
| Bulgarije | 0,02 | 0 | 0,08 |
| Hongarije | 0,02 | 0 | 0,09 |
| Litouwen | 0,02 | 0,02 | 0,09 |
| Malta | 0,01 | 0 | 0,12 |
| Estland | 0,02 | 0,01 | 0,1 |
| Tsjechië | 0,02 | 0 | 0,11 |
| Kroatië | 0,03 | 0 | 0,1 |
| Roemenië | 0,03 | 0,01 | 0,09 |
| Polen | 0,03 | 0 | 0,11 |
| Slowakije | 0,03 | 0 | 0,12 |
| Finland | 0,03 | 0,02 | 0,1 |
| Slovenië | 0,03 | 0,02 | 0,11 |
| Letland | 0,03 | 0,03 | 0,11 |
| Frankrijk | 0,02 | 0,03 | 0,11 |
| Luxemburg | 0,01 | 0,03 | 0,13 |
| Griekenland | 0,02 | 0,03 | 0,12 |
| Nederland | 0,03 | 0,03 | 0,12 |
| Cyprus | 0,03 | 0,01 | 0,15 |
| Zweden | 0,04 | 0,03 | 0,12 |
| Oostenrijk | 0,03 | 0,04 | 0,12 |
| EU28 | 0,03 | 0,04 | 0,14 |
| Verenigd Koninkrijk | 0,01 | 0 | 0,21 |
| Portugal | 0,04 | 0,07 | 0,12 |
| België | 0,03 | 0,02 | 0,18 |
| Spanje | 0,04 | 0,01 | 0,19 |
| Italië | 0,02 | 0,07 | 0,15 |
| Ierland | 0,03 | 0,02 | 0,2 |
| Duitsland | 0,05 | 0,1 | 0,14 |
| Denemarken | 0,06 | 0,15 | 0,09 |
Aan elektriciteit waren Nederlandse huishoudens in 2015 op jaarbasis gemiddeld bijna 580 euro kwijt.
Sinds 2011 onder EU-gemiddelde
In de tweede helft van 2010 betaalde een Nederlands huishouden voor elektriciteit 17,6 eurocent per kWh. Dat lag toen nog boven het EU-gemiddelde van 17,3 eurocent. Halverwege 2011 betaalden Nederlandse consumenten net iets minder dan gemiddeld. Eind 2015 is Nederland zelfs 2,7 eurocent per kWh goedkoper dan gemiddeld in de EU. Deense huishoudens betalen het meest. Zij betalen voor hun elektriciteit door de hoge belastingen per kWh 30,4 eurocent. Dit is bijna 9,4 eurocent meer dan gemiddeld.
| verschil | |
|---|---|
| Hongarije | -0,043 |
| Malta | -0,039 |
| Cyprus | -0,018 |
| Slowakije | -0,012 |
| Tsjechië | -0,01 |
| Zweden | -0,008 |
| Luxemburg | 0,002 |
| Litouwen | 0,003 |
| Polen | 0,004 |
| Oostenrijk | 0,005 |
| Nederland | 0,007 |
| Bulgarije | 0,013 |
| Kroatië | 0,016 |
| Finland | 0,016 |
| Slovenië | 0,021 |
| Roemenië | 0,027 |
| Estland | 0,029 |
| Frankrijk | 0,033 |
| Denemarken | 0,033 |
| België | 0,038 |
| EU28 | 0,038 |
| Duitsland | 0,051 |
| Italië | 0,051 |
| Spanje | 0,052 |
| Griekenland | 0,056 |
| Ierland | 0,058 |
| Letland | 0,06 |
| Portugal | 0,062 |
| Verenigd Koninkrijk | 0,073 |