Voorzichtig herstel vlinderstand

Een vlinder op een bloem
Nadat de vlinderstand decennia lang alleen maar achteruitging, zijn er nu tekenen van een voorzichtige ommekeer. Vanaf 2006 gaan er voor het eerst sinds de start van de vlindertelling begin jaren negentig iets meer soorten dagvlinders in aantal voor- dan achteruit. De totale vlinderstand in Nederland is desondanks stabiel gebleven. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van CBS en de Vlinderstichting op het Compendium voor de Leefomgeving.

Tussen 2006 en 2015 is het aantal vlinders van twintig verschillende soorten toegenomen. Dat zijn er bijna twee keer zo veel als de elf soorten waarvan het aantal afnam. Bij de overige 21 soorten dagvlinders bleef de stand gelijk, of was met het vlindermeetnet de trend niet vast te stellen. Over de hele periode vanaf 1992 waren er juist meer soorten waarbij de populatie afnam (23), dan waarbij het toenam (16).

Trend

Vooral herstel  onder zeldzame en bedreigde soorten

Met name een aantal zeldzame en bedreigde soorten, zoals de grote parelmoervlinder, kleine heivlinder en zilveren maan, vertonen een voorzichtig herstel nadat ze tien jaar geleden hun dieptepunt bereikten. Van deze vlinders was er rond 2006 nog maar 10 procent of minder van de populatie uit begin jaren negentig over.
Er zijn echter ook zeldzame  soorten die nog steeds in aantal achteruitgaan, zoals de bruine eikenpage. Maar ook de argusvlinder, twee decennia geleden nog een vlinder die je overal kon tegenkomen, is nu bijna overal verdwenen.

Natuurbescherming en klimaatverandering

Er is de afgelopen jaren veel gedaan aan natuurbescherming, gericht op het herstel van de leefgebieden van een aantal bedreigde vlinders. Hiermee zijn nieuwe kansen gecreëerd voor deze bedreigde soorten. Daarnaast heeft klimaatverandering gezorgd voor een lichte temperatuurstijging. Vlinders zijn koudbloedige dieren die in veel gevallen profiteren van warmere zomers. Door hun korte levenscyclus kunnen vlinders snel reageren op veranderde leefomstandigheden.

populatie

Totale vlinderstand laatste jaren stabiel

De totale vlinderstand in Nederland is de laatste tien jaar stabiel gebleven. Daarvoor ging de vlinderstand steeds achteruit. De zeldzame soorten die nu weer licht toenemen, hebben de laatste tientallen jaren een groot verlies gekend. Naast daling van hun populatieaantal is ook de verspreiding over het land sterk ingeperkt. Dit geldt voor het merendeel van de dagvlinders die gedurende de afgelopen decennia in aantal achteruit zijn gegaan, ook voor de meer algemene soorten. Deze achteruitgang was nog volop aan de gang toen De Vlinderstichting in 1990 samen met het CBS begon aan het Landelijk Meetnet Vlinders. Het aantal vlinders is nu nog iets meer dan 60 procent van wat het toen was.

Bronnen