Provincies begroten 0,9 miljard euro minder uitgaven dan 3 jaar geleden
Provincies begroten 6,1 miljard euro aan lasten in 2016. In 2013 was dit nog 7 miljard euro. De provincies hebben de afgelopen drie jaar welzijnstaken zien wegvloeien. De taken op het terrein van verkeer en vervoer laten juist een stijging zien. Dit meldt CBS op basis van onderzoek naar de begrotingscijfers van provincies voor 2016.
Welzijnstaken provincies naar andere overheden
In 2016 verwachten provincies 0,4 miljard uit te geven aan taken op het gebied van welzijn. Dit is 1,4 miljard minder dan in 2013. Drie jaar geleden waren de provincies nog verantwoordelijk voor de uitvoering van de jeugdhulpverlening en de bekostiging van regionale omroepen, beide onderdeel van het beleidsterrein welzijn. De jeugdhulpverlening, waar de provincies in 2013 nog 1,2 miljard euro voor begrootten, valt sinds 2015 onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten.
Daarnaast is in 2014 de mediawet gewijzigd en is de zorgplicht en het budget van 143 miljoen euro voor de regionale omroepen van de provincies naar het Rijk overgeheveld.
In tegenstelling tot het wegvloeien van welzijnstaken naar andere overheden hebben de provincies op het beleidsterrein verkeer en vervoer er juist meer taken bijgekregen. Door de opheffing van de zogeheten plusregio’s hebben de provincies Gelderland, Noord-Brabant, Utrecht en Overijssel vanaf 2015 een grotere rol in de regionale bereikbaarheid. Hiervoor ontvangen zij meer geld van het Rijk, ongeveer 250 miljoen euro. Daarnaast ramen provincies 500 miljoen euro meer voor wegaanleg en -onderhoud dan 3 jaar eerder.
Bijna 3 miljard euro voor verkeer en vervoer
In 2016 verwachten de provincies bijna 3 miljard euro uit te geven aan verkeers- en vervoerstaken. De uitgaven voor een goede regionale bereikbaarheid lopen per provincie sterk uiteen. De provincies Gelderland, Friesland, Noord-Brabant en Utrecht zijn verantwoordelijk voor meer dan de helft van de totale lasten.
De 447 miljoen euro van Gelderland in 2016 is onder meer bestemd voor groot onderhoud van het eigen wegennet (N301, N302 en N813), verbetering van spoorwegovergangen en uitbreiding van stationsvoorzieningen. De hoge uitgaven van de provincie Friesland (428 miljoen euro) komen doordat de provincie in 2016 bijna 300 miljoen euro versneld afschrijft op grote infrastructurele investeringen. Noord-Brabant wil in 2016 ruim 400 miljoen euro besteden aan onder meer de knelpunten Wilhelminakanaal, N69 en N279-Noord. De raming van 336 mln euro voor verkeer en vervoer van de provincie Utrecht hebben onder meer te maken met de werkzaamheden voor de Uithoflijn (tram) en de bijdragen aan het programma VERDER. In dit programma werken regio en Rijk samen om de bereikbaarheid en mobiliteit in Midden-Nederland te verbeteren.
Meer dan de helft begroting gedekt door motorrijtuigenbelasting en provinciefonds
Het grootste gedeelte van de ruim 6 miljard euro aan verwachte uitgaven in 2016 dekken provincies met de uitkering uit het provinciefonds (2,2 miljard euro) en de opbrengsten van de motorrijtuigenbelasting (1,5 miljard euro). Verder hebben provincies ongeveer een kwart aan overige baten. Dit zijn onder meer inkomsten uit dienstverlening, rente- en dividendinkomsten en ontvangen subsidies. Bij elkaar opgeteld teren de provincies in 2016 bijna 1 miljard euro in op hun eigen vermogen.