Duitsland doet het beter op de arbeidsmarkt dan westerburen

In vergelijking met Nederland en België heeft de arbeidsmarkt in Duitsland het in de afgelopen tien jaar veel beter gedaan. Als enige van deze drie landen zag Duitsland de werkloosheid sinds 2005 vrijwel voortdurend afnemen. In Duitsland was de werkloosheid in september 2015 4,5 procent, in Nederland 6,8 procent en in België 8,7 procent. Dit meldt CBS.

De werkloosheid heeft zich in Nederland, Duitsland en België vanaf 2005 heel verschillend ontwikkeld. Nederland begon met de laagste werkloosheidscijfers, maar zag sinds het begin van de crisis de werkloosheid stijgen. In België is er na tien jaar, met een aantal schommelingen, vrijwel evenveel werkloosheid. Duitsland had in 2005 op dit gebied de slechtste papieren, maar inmiddels de beste.

Duitsland: vrijwel constante daling

Met 11,2 procent was het werkloosheidscijfer in Duitsland in 2005 verreweg het hoogst, Nederland had met 4,3 procent het laagste aandeel werklozen. Vanaf dat moment is in Duitsland een vrijwel constante daling ingezet, met een kleine onderbreking in 2008, het eerste crisisjaar.

Voor Nederland en België betekende 2008 een keerpunt van dalende werkloosheidscijfers naar stijgende. In Nederland zette pas begin dit jaar de daling in. In België schommelde de werkloosheid steeds rond de 8 procent. In september 2015 was de werkloosheid nauwelijks gestegen, vergeleken met 2005. Maar in dat jaar was België nog middenmoter, in 2015 heeft het land van de drie landen het hoogste percentage.

Regionale verschillen in 2014

Wat betreft de werkloosheid in de grensregio’s liet de grens met Duitsland in 2014 een ander beeld zien dan die met België. De oostgrens van Nederland vormt de scheidslijn tussen hogere percentages aan de Nederlandse en lagere aan de Duitse kant. Uitzondering daarop was het district Düsseldorf, waar de percentages op hetzelfde niveau lagen.

Aan weerszijden van de grens met Vlaanderen lagen de werkloosheidspercentages in 2014 op een vergelijkbaar niveau. In België loopt de scheiding tussen de regio’s met hoge en lagere werkloosheid gelijk met de taalgrens. In Wallonië is aanzienlijk meer werkloosheid.
Nederlands Limburg, dat in het zuiden grenst aan Wallonië, kent daardoor de grootste grensverschillen. De provincie heeft regio’s als buren die ongeveer hetzelfde werkloosheidsniveau hebben, maar ook regio’s met lagere en flink hogere percentages. 

Duitsland kende in 2014 regionaal aanzienlijke verschillen. Het zuiden had het laagste werkloosheidspercentage, het oosten – de voormalige DDR – het hoogste. Berlijn was een uitschieter, met een werkloosheidspercentage van bijna 10 procent. In het westen, tegen de grens met Nederland, en het zuiden van de Bondsrepubliek, lagen de percentages vrijwel overal lager dan in Nederland.
Nederland kent veel minder regionale verschillen dan de buurlanden. De werkloosheid is er gelijkmatiger over het land verdeeld.

Nederland laagste langdurige werkloosheid

Als het gaat om langdurig werklozen, blijft het percentage in Nederland (39 procent in 2014) onder dat van de beide buurlanden. In België zit gemiddeld de helft van het aantal werklozen langer dan een jaar zonder werk. De arbeidsmarkt in België verschilt ook met die in Nederland en Duitsland door de lage bruto-arbeidsparticipatie. Dat wil zeggen dat minder mensen beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt, omdat ze niet kunnen of willen werken.

In Duitsland was in 2014 het aandeel langdurig werklozen 44 procent. In sommige Belgische en Duitse regio’s kwam de langdurige werkloosheid boven de 60 procent.