Werkgelegenheid trekt aan

De werkgelegenheid is in het vierde kwartaal van 2014 verder gestegen. Dit maakt het CBS vandaag bekend in het kwartaaloverzicht van de situatie op de arbeidsmarkt. Er kwamen ten opzichte van een kwartaal eerder 42 duizend banen bij. Dit is de grootste toename in 3½ jaar. Er waren vooral meer banen voor uitzendkrachten en zelfstandigen. Ook het aantal vacatures groeide opnieuw, met 6 duizend. Dit betekent dat de situatie op de arbeidsmarkt in de loop van 2014 verder is verbeterd. Wel neemt het aantal langdurig werklozen nog steeds toe.

Grootste banenstijging in 3½ jaar

Het aantal banen van werknemers en zelfstandigen nam in het vierde kwartaal van 2014 toe met 42 duizend. Dit is de grootste stijging in 3½ jaar. In het tweede kwartaal van 2014 was er, na ruim twee jaren van banenverlies, voor het eerst weer een lichte groei van het aantal banen. In de loop van het jaar trok de banengroei verder aan: in het tweede kwartaal kwamen er 15 duizend banen bij, in het derde en vierde kwartaal waren dat er respectievelijk 22 duizend en 42 duizend.

Door de aantrekkende werkgelegenheid kwam het aantal banen in het vierde kwartaal van 2014 uit op 9,8 miljoen. Dat zijn 64 duizend banen meer dan een jaar eerder, maar nog altijd 100 duizend minder dan eind 2008.

Aantal banen van zelfstandigen niet eerder zo hoog

Het aantal banen van werknemers nam in het vierde kwartaal van 2014 met 24 duizend toe tot 7,7 miljoen. Dit zijn er bijna 300 duizend minder dan zes jaar geleden, toen het aantal banen van werknemers de hoogste stand bereikte. Het aantal banen van zelfstandigen nam met 19 duizend toe en kwam uit op 2,1 miljoen. Dit is het hoogste aantal ooit, en bijna 200 duizend meer dan zes jaar geleden.

Meer uitzendkrachten aan het werk

De banengroei van werknemers wordt vooral gedragen door uitzendkrachten. Het aantal banen bij uitzendbureaus nam het laatste kwartaal toe met 15 duizend. In één jaar tijd groeide het aantal banen in de uitzendbranche met 51 duizend. Ook in de handel, vervoer en horeca trok de werkgelegenheid aan en kwamen er 13 duizend banen bij. Andere bedrijfstakken waar de werkgelegenheid toenam, zijn de landbouw en visserij, zakelijke dienstverlening (exclusief uitzendbranche) en informatie en communicatie. In deze drie bedrijfstakken groeide de werkgelegenheid elk met ongeveer 7 duizend banen. Daarentegen daalde in de zorg het aantal banen weer verder. Het afgelopen jaar is de werkgelegenheid in de zorg met 32 duizend banen afgenomen.

Daling aantal vaste werknemers afgevlakt

De samenstelling van de werkzame beroepsbevolking is de laatste jaren verder veranderd. Sinds het begin van de economische crisis in 2008 nam het aantal werknemers met een vaste arbeidsrelatie met ruim een half miljoen af. In de loop van 2014 kwam er een einde aan deze daling. Het aantal werknemers met een flexibel contract en het aantal zelfstandigen zonder personeel neemt al jarenlang toe.

Aantal vacatures blijft stijgen

Eind 2014 waren er 119 duizend vacatures in Nederland. Dit zijn er 6 duizend meer dan een kwartaal eerder. Vergeleken met eind 2013 zijn er 22 duizend vacatures meer. Het aantal vacatures neemt al anderhalf jaar toe, in het laatste kwartaal lijkt de toename zelfs iets te versnellen. Desondanks bedraagt het aantal vacatures nog niet de helft van de recordaantallen in de hoogtijjaren 2007 en 2008.

In bijna alle bedrijfstakken is er sprake van herstel. De commerciële dienstverlening leverde met 5 duizend extra vacatures de grootste bijdrage. Binnen deze bedrijfstak waren het vooral de handel en zakelijke dienstverlening die de vraag naar arbeid opstuwden. Ook in de zorg waren er iets meer vacatures, hoewel het aantal banen afnam.

Meer vacatures vervuld

Het aantal openstaande vacatures aan het einde van een kwartaal wordt onder meer bepaald door de nieuwe vacatures die gedurende het kwartaal zijn ontstaan en de vacatures die zijn vervuld. Hoe hoger beide zijn, hoe meer beweging er is op de arbeidsmarkt. De afgelopen vijf kwartalen groeiden zowel het aantal nieuwe als het aantal vervulde vacatures gestaag. In het vierde kwartaal van 2014 kwamen er 186 duizend nieuwe vacatures bij en werden er 179 duizend vervuld. Het aantal vervulde vacatures is sinds eind 2011 niet meer zo hoog geweest.

In 2014 ontstonden er in Nederland 711 duizend nieuwe vacatures. Dat zijn er bijna 100 duizend meer dan in 2013. Het aantal vervulde vacatures was ruim 60 duizend hoger dan een jaar eerder. Het afgelopen jaar werden in het totaal bijna 690 duizend vacatures vervuld.

Aantal werklozen nauwelijks veranderd

Vergeleken met het voorafgaande kwartaal was de werkloosheid in het laatste kwartaal van 2014 vrijwel gelijk. Gecorrigeerd voor seizoeninvloeden waren er 633 duizend mensen werkloos, 2 duizend minder dan een kwartaal eerder. In de eerste maanden van 2014 liep de werkloosheid nog snel op, om vervolgens van mei tot en met augustus scherp te dalen. Ondanks de banengroei veranderde de werkloosheid in de maanden september tot en met november vrijwel niet en steeg zelfs in december. Dit komt omdat zich meer mensen aanboden op de arbeidsmarkt. In het vierde kwartaal van vorig jaar waren er ruim 30 duizend werklozen minder dan een jaar eerder. Deze daling kwam bijna volledig voor rekening van mannen en 45-minners. Bij 45-plussers was de werkloosheid nog hoger dan een jaar eerder.

Langdurige werkloosheid verder toegenomen

Hoewel de kortdurende werkloosheid al een jaar afneemt, blijft het aantal mensen dat langdurig werkloos is toenemen. In het vierde kwartaal van 2014 was bijna de helft van alle werklozen minimaal een jaar werkloos. Eind 2013 was dat nog 37 procent. Vooral bij 45-plussers is de werkloosheid vaak langdurig: van deze groep had in het vierde kwartaal van 2014 meer dan 60 procent minstens een jaar geen werk.

Beroepsbevolking in het vierde kwartaal gegroeid

De totale beroepsbevolking  (werkzaam én werkloos) was in het vierde kwartaal van 2014 groter dan een kwartaal eerder. Dit kwam doordat er meer mensen – waaronder relatief veel jongeren – die eerder geen deel uitmaakten van de beroepsbevolking zich op de arbeidsmarkt begaven en een baan vonden. Deze groei volgt op vijf opeenvolgende kwartalen van krimp van de beroepsbevolking.

Per vacature 5 werklozen

Eind 2014 waren er ruim 5 keer zoveel werklozen als vacatures. Een jaar eerder waren er voor iedere vacature nog 7 werklozen beschikbaar. Daarmee blijft de arbeidsmarkt nog steeds ruim, al loopt de spanning iets op. Medio 2008 waren er nog bijna evenveel vacatures als werklozen. Door de crisis nam de werkloosheid toe en halveerde het aantal vacatures, waardoor de spanning op de arbeidsmarkt afnam.

Bronnen:

Downloads