Huishoudens trekken zich terug uit de obligatiemarkt

Huishoudens hebben sinds 2009 een groot deel van hun obligaties verkocht. Eind september 2014 bezaten Nederlandse huishoudens in totaal 10,3 miljard euro aan obligaties plus kortlopende schuldbewijzen. Dit is 1,8 miljard euro minder dan aan het begin van 2014. Eind 2008 bezaten huishoudens nog 27,6 miljard euro aan schuldbewijzen. De waarde van beursgenoteerde aandelen en aandelen in beleggingsfondsen die huishoudens bezitten, nam in de eerste drie kwartalen van 2014 wel toe. Deze stijging hangt vooral samen met opgelopen koersen in die periode. Dit maakt het CBS vandaag bekend.

Waarde schuldbewijzen in het bezit van huishoudens, eindejaar cijfers

Afname waarde obligatiebezit komt vooral door verkopen

De waarde van de schuldbewijzen in het bezit van huishoudens kan veranderen door aan-  en verkopen, maar ook door koersontwikkelingen en herwaarderingen. De afname na 2008 van de totale waarde van schuldbewijzen in het bezit van huishoudens komt geheel doordat huishoudens deze per saldo verkochten. Dat de populariteit van obligaties is afgenomen, hangt samen met de sterk gedaalde rente. Eind 2008 bedroeg de rente op de toen uitgegeven tienjarige Nederlandse staatsobligatie nog 3,65 procent, tegen 1,15 procent op 30 september 2014. Dit is lager dan de rente op tienjarige spaardeposito’s die de meeste banken aanbieden.

Schuldbewijzen in het bezit van huishoudens, mutaties ten opzichte van een jaar eerder

Waarde beursgenoteerd aandelenbezit huishoudens omhoog

De totale waarde van beursgenoteerde aandelen plus aandelen in beleggingsfondsen in het bezit van huishoudens is in de eerste drie kwartalen van 2014 verder gestegen. Eind september bedroeg zij ongeveer 94 miljard euro, bijna 13 miljard meer dan eind 2013. Ook in 2012 en 2013 steeg de waarde van het beursgenoteerd aandelenbezit van huishoudens. De toenames vanaf 2012 kunnen grotendeels worden toegeschreven aan koersstijgingen. In 2014 was er ook een fors positief saldo van aan- en verkopen, maar dit kwam grotendeels door de omwisseling van niet-beursgenoteerde Rabobank Ledencertificaten voorbeursgenoteerde Rabobank Certificaten in januari.

Waarde beursgenoteerde aandelen en  aandelen in beleggingsfondsen in het bezit van huishoudens, eindejaar cijfers

Pensioenfondsen en buitenlandse partijen kopen wel Nederlandse staatsobligaties

Hoewel schuldbewijzen dus steeds minder voorkomen in de beleggingsportefeuille van huishoudens zijn zij via pensioenfondsen nog altijd van groot belang voor hun(toekomstig) vermogen. Pensioenfondsen hebben zowel in de eerste drie kwartalen van 2014 als in de drie voorgaande jaren per saldo obligaties en kortlopende schuldbewijzen aangeschaft. Dat pensioenfondsen hier wel in blijven beleggen, hangt mede samen met regels omtrent hun beleggingsmix. Daarnaast zijn de pensioenverplichtingen door de gedaalde rente toegenomen. Pensioenfondsen moeten hier grotere financiële bezittingen tegenover stellen, die zij deels vinden in de aanschaf van obligaties. Ook buitenlandse partijen hebben zich massaal op de veilig geachte Nederlandse staatsobligaties gestort.

Bron: StatLine