Conjunctuurbeeld blijft stabiel
Het conjunctuurbeeld volgens de Conjunctuurklok van het CBS is van augustus op september vrijwel niet veranderd. Het economisch herstel is broos. Vanaf de zomer van 2013 tot het voorjaar van 2014 verbeterde de conjunctuur gestaag, maar sindsdien stagneert het herstel. Ook in september hielden de verbeteringen en verslechteringen in de Conjunctuurklok elkaar nagenoeg in evenwicht. Iets meer dan de helft van de indicatoren in de Conjunctuurklok verbeterde.
De Conjunctuurklok van het CBS is een hulpmiddel voor het bepalen van de stand en het verloop van de Nederlandse conjunctuur. In de conjunctuurklok komt vrijwel alle belangrijke economische informatie die het CBS tijdens de afgelopen maand cq het afgelopen kwartaal heeft gepubliceerd samen.
Conjunctuurklokindicator (ongewogen gemiddelde van de 15 klokindicatoren)
Vertrouwen consumenten en producenten afgenomen
De afgelopen maanden is het vertrouwen van de ondernemers in de industrie gedaald. In juli bereikte hun vertrouwen nog de hoogste waarde sinds juli 2011. De pessimisten zijn in september weer net in de meerderheid. Producenten zijn vooral negatiever over de verwachte bedrijvigheid en hun orderportefeuille.
Ook de stemming van consumenten is de afgelopen maanden verslechterd. In juni stond het consumentenvertrouwen op het hoogste niveau sinds november 2007. Consumenten zijn de laatste maanden vooral over de economie weer somberder. Het afnemende vertrouwen van producenten en consumenten gaat samen met de gespannen internationale politieke situatie.
Producenten- en consumentenvertrouwen, seizoengecorrigeerd
Bestedingen verbeteren wel
Consumenten hebben in juli 0,5 procent meer besteed aan goederen en diensten dan in juli 2013. In mei en juni lagen de bestedingen ongeveer op hetzelfde niveau als een jaar eerder. De stabilisatie en de lichte groei volgen op bijna drie jaar van vrijwel onafgebroken krimp. Ook de investeringen en de uitvoer groeien.
Het volume van de uitvoer van goederen was in juli 4,7 procent groter dan een jaar eerder. Dat is bijna helemaal toe te schrijven aan de wederuitvoer. Op onderdelen echter groeide ook de export van het eigen product. Zo was de export van machines, apparaten en metaal(producten) flink hoger dan een jaar eerder, door zowel meer export van Nederlands product als meer wederuitvoer.
Het volume van de investeringen in materiële vaste activa lag in juli 5,2 procent hoger dan een jaar eerder. Bedrijven en overheid investeerden vooral meer in woningen, bedrijfsgebouwen en infrastructuur.
Productie industrie groeit
De gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie was in juli 0,7 procent hoger dan in juli 2013. Vanaf oktober 2013 lag de productie van de industrie vrijwel onafgebroken hoger dan in dezelfde periode een jaar eerder.
De elektrotechnische- en machine-industrie en de basismetaal- en metaalproductenindustrie produceerden in juli aanzienlijk meer dan een jaar eerder. De productie van de voedings- en genotmiddelenindustrie lag op hetzelfde niveau als een jaar eerder, terwijl de productie van aardolie-, chemische, rubber- en kunststofindustrie kromp. De vier genoemde branches zijn samen goed voor bijna driekwart van de industriële productie.
Beeld arbeidsmarkt verbetert ook
Het beeld van de arbeidsmarkt verbetert ook. Het aantal banen van werknemers daalde in het tweede kwartaal van 2014 nog maar licht. De werkloosheid loopt al vier maanden achter elkaar terug doordat er meer mensen aan het werk gaan. In augustus was 8,0 procent van de beroepsbevolking werkloos. Daarmee blijft de werkloosheid nog wel hoog. Het aantal uitgesproken faillissementen van bedrijven en instellingen is na een piek medio 2013 fors afgenomen, maar is nog relatief hoog vergeleken met de jaren voor de crisis.
Het aantal openstaande vacatures nam in het tweede kwartaal van 2014 iets toe. Het aantal vacatures is voor het vierde achtereenvolgende kwartaal gestegen. Het totale aantal uitzenduren is in het tweede kwartaal van 2014 iets toegenomen ten opzichte van het voorgaand kwartaal. Het aantal uitzenduren stijgt al sinds het tweede kwartaal van 2013. De toename is vooral toe te schrijven aan meer langlopende uitzendcontracten in de vorm van detachering of payrolling.
Ontwikkeling van het bruto binnenlands product (seizoengecorrigeerd)
Voorzichtige groei economie
Het meest recente cijfer over de economische groei betreft het tweede kwartaal van 2014. Vergeleken met het eerste kwartaal van 2014 groeide de economie met 0,7 procent. Bij de kwartaal-op-kwartaalgroei is rekening gehouden met werkdag- en seizoeneffecten. Ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder was er in het tweede kwartaal een groei van de Nederlandse economie van 1,1 procent. De groei is vooral te danken aan de export.
De omvang van de economie was in het tweede kwartaal van 2014 ongeveer 0,3 procent groter dan in het laatste kwartaal van 2013. Ten opzichte van de hoogconjunctuur in de eerste helft van 2008 is de Nederlandse economie 2,4 procent kleiner.
Meer cijfers staan in het dossier Conjunctuur.
Voor meer conjunctuurinformatie zie: conjunctuurbericht.