Mensen voelen zich ongezonder bij aandoeningen en bij roken en weinig bewegen
Veel Nederlanders hebben één of meer langdurige aandoeningen. Een groot deel van hen voelt zich ook niet gezond. Een ongezonde leefstijl, zoals onvoldoende lichaamsbeweging en roken, gaan vaak ook samen met een slechtere ervaren gezondheid.
Bijna helft heeft langdurige aandoening.
Bijna de helft van de Nederlanders geeft aan één of meer langdurige aandoeningen te hebben. Vrouwen hebben hier vaker mee te maken dan mannen (53 procent tegenover 40 procent). Daarnaast hebben ouderen meer aandoeningen dan jongeren. Zo heeft 35 procent van de 20- tot 30-jarigen één of meer aandoeningen tegenover 81 procent van de 75-plussers. Veel voorkomende aandoeningen zijn bijvoorbeeld hoge bloeddruk, migraine en gewrichtsslijtage van heupen of knieën.
Aandeel met tenminste één langdurige aandoening, 2013
Aandoening beïnvloedt ervaren gezondheid
Mensen met een langdurige aandoening voelen zich vaker niet gezond. Zo ervoer 34 procent van de mensen met tenminste één aandoening en 64 procent van de mensen met drie of meer aandoeningen de gezondheid als minder dan goed. Onder mensen zonder langdurige aandoening lag dat aandeel op maar 5 procent.
Vooral met hartinfarct of beroerte minder goed ervaren gezondheid
Van de mensen van 12 jaar of ouder met één langdurige aandoening ervoeren vooral mensen die een hartinfarct of een beroerte hebben gehad hun gezondheid vaker als minder dan goed. Het gaat hier meestal om oudere mensen. Degenen die alleen chronisch eczeem hebben of psoriasis, ervoeren hun gezondheid nauwelijks vaker als minder goed dan mensen zonder aandoening. Eczeem als enige aandoening komt vooral voor bij jongeren.
Als minder dan goed ervaren gezondheid bij mensen met 1 aandoening (12 jaar of ouder), 2010/2013
Als gecorrigeerd wordt voor het effect van leeftijd, geslacht en het hebben van andere aandoeningen blijken chronische darmstoornissen het meest te zorgen voor een slechter gezondheidsgevoel. Mensen met deze ziekte hebben een bijna 4 keer zo grote kans om hun gezondheid als minder dan goed te ervaren dan mensen zonder een darmstoornis. Suikerziekte verhoogt die kans met een factor 3,6 vergeleken met mensen zonder suikerziekte.
Ervaren gezondheid slechter bij te weinig lichaamsbeweging en roken
Langdurige aandoeningen hebben de grootste invloed op hoe iemand zijn gezondheid ervaart. Daarnaast speelt leeftijd mee, maar ook het hebben van een ongezonde leefstijl. Analyse toont aan dat, rekening houdend met effecten van leeftijd, geslacht en aandoeningen, mensen die te weinig bewegen en daarbij ook roken een 2,6 keer zo grote kans op een als minder dan goed ervaren gezondheid hebben als mensen zonder ongezonde leefstijl. Ook alleen onvoldoende bewegen, zonder daarbij te roken of zwaar te drinken, heeft een sterk negatief effect.
Marieke Houben-van Herten en Jan-Willem Bruggink
Bron: StatLine,