408 Nederlandse gemeenten in 2013
Het aantal gemeenten in Nederland is per 2013 weer kleiner dan het voorgaande jaar. Doordat tien gemeenten gefuseerd zijn tot drie nieuwe gemeenten komt het totale aantal gemeenten op 408. Het gemiddelde aantal inwoners per gemeente neemt hierdoor toe van ruim 40 duizend tot bijna 41 duizend.
Gemiddeld aantal inwoners per gemeente gestegen
In 1988 hadden Nederlandse gemeenten gemiddeld iets meer dan 20 duizend inwoners. Drie kwart van de gemeenten had toen 20 duizend inwoners of minder. Een vijfde had zelfs minder dan 5 duizend inwoners. De tien gemeenten die nu gefuseerd zijn hadden in 2012 elk minder dan 20 duizend inwoners. De nieuw gevormde gemeenten Schagen en Goeree-Overflakkee hebben nu beide bijna 50 duizend inwoners. Het nieuwe Molenwaard, een fusie van Graafstroom, Liesveld en Nieuw-Lekkerland, komt net boven de 20 duizend inwoners uit.
In 2013 heeft nog maar een derde van de Nederlandse gemeenten minder dan 20 duizend inwoners. Bijna de helft heeft nu tussen de 20 en 50 duizend inwoners. In de nieuwe kabinetsplannen ligt de gewenste ondergrens voor gemeenten op 100 duizend inwoners. In 2013 voldoen 27 gemeenten daaraan.
Gemeenten in Nederland naar gemeentegrootte, 1988 en 2013
Nederland heeft na Denemarken de grootste gemeenten
Nederland heeft in verhouding tot de meeste andere Europese landen veel inwoners per gemeente. Van de geselecteerde Europese landen heeft alleen Denemarken gemiddeld meer inwoners per gemeente dan Nederland. Sinds een grote herindeling in 2007 telt Denemarken 98 gemeenten, met gemiddeld ruim 56 duizend inwoners. Meer dan de helft van de Deense gemeenten heeft tussen de 20 en 50 duizend inwoners. Nog eens een derde is een maatje groter, met 50 tot 100 duizend inwoners. Slechts 8 gemeenten hebben minder dan 20 duizend inwoners. In Nederland zijn dat er 142. Qua oppervlakte zijn de Deense gemeenten vier keer zo groot als de Nederlandse.
Gemiddeld aantal inwoners per gemeente in enkele Europese landen
De Zweedse gemeenten zijn qua inwonertal nog het meest vergelijkbaar met de Nederlandse. In 2010 woonden er in de 290 Zweedse gemeenten gemiddeld ruim 30 duizend mensen. Iets meer dan de helft van de gemeenten had minder dan 20 duizend inwoners. Zweedse gemeenten zijn qua afmeting wel een stuk groter dan Nederlandse. Hun gemiddelde oppervlakte bedraagt bijna 1 500 vierkante kilometer, tegen gemiddeld 100 vierkante kilometer voor Nederlandse gemeenten.
Hilde Keuning
Bronnen:
• Gemeentelijke indeling op 1 januari 2013
• StatLine, Historisch overzicht gebieden