Overheidsuitgaven klimaatbeleid nemen toe

In 2010 gaf de Nederlandse overheid bijna 1,3 miljard euro uit aan maatregelen die klimaatverandering moeten beperken. Het gaat met name om maatregelen die energiebesparing en de toepassing van hernieuwbare energiebronnen als windenergie bevorderen.

Stijgende uitgaven

De uitgaven om klimaatverandering te beperken zijn in de loop der jaren toegenomen. In 2007 waren deze uitgaven ruim 900 miljoen euro, 0,35 procent van alle overheidsuitgaven. In 2010 gaven Rijksoverheid, provincies en gemeenten 1,3 miljard euro uit aan preventief klimaatbeleid, ruim 0,4 procent van de overheidsuitgaven en 0,2 procent van het bruto binnenlands product. Deze uitgavenstijging werd vooral veroorzaakt door de toename van subsidies voor opwekking van hernieuwbare energie.

Uitgaven preventief klimaatbeleid

Duurzame energie en duurzame mobiliteit

Driekwart van de uitgaven van de Rijksoverheid voor preventief klimaatbeleid in 2010 waren subsidies voor duurzame energie, zoals de regeling Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie (MEP) en de Stimuleringsregeling Duurzame Energie (SDE). Ook duurzame mobiliteit, waaronder stimulering van Het Nieuwe Rijden, was een grote kostenpost in de Rijksuitgaven.
De provincies hebben in 2010 gezamenlijk 122 miljoen euro besteed aan het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen, Veel aandacht ging hierbij uit naar energiebeleid, zoals het stimuleren van energiebesparing. De gemeenten besteedden in datzelfde jaar 15 miljoen euro. Dit werd onder andere uitgegeven aan energiezuinige nieuwbouw, investeringen in het fietsbeleid en subsidies voor het aanbrengen van woningisolatie.

Verdeling uitgaven preventief klimaatbeleid, 2010 (mln euro’s)

Nederland waterland

Naast het beperken van klimaatverandering, wordt aanpassing aan de mogelijke gevolgen van klimaatverandering steeds belangrijker. Dit aanpassingsbeleid richt zich voornamelijk op waterveiligheid vanwege een stijgende zeespiegel en een hogere neerslagafvoer door rivieren als gevolg van klimaatverandering.
De totale overheidsuitgaven voor waterveiligheid zijn gestegen van 1,6 miljard euro in 2007 tot ruim 2 miljard euro in 2010. Deze stijging werd vooral veroorzaakt door een toename van de uitgaven aan waterkeringen en onderzoeksprogramma’s zoals Ruimte voor de Rivier.
Wat van dit bedrag precies de extra kosten zijn voor de waterveiligheid in het kader van klimaatbeleid is niet eenduidig te bepalen. De reguliere kosten voor het onderhoud van waterkeringen en dijken en het waterveiligheidsbeleid zijn, in het waterland dat we nu eenmaal zijn, altijd al hoog geweest.

Marjan de Kruik

Bron: Adaptation and mitigation expenditures due to climate
change of the general government 2007-2010