Conjunctuurbeeld aanzienlijk verslechterd

Het conjunctuurbeeld was eind november een stuk slechter dan eind oktober. Dit komt vooral doordat de economische groei is teruggelopen. Bijna alle indicatoren lieten een verdere verslechtering zien. Het zwaartepunt van de indicatoren in de Conjunctuurklok ligt dieper in de fase van laagconjunctuur. Dertien van de vijftien indicatoren presteren onder hun langjarig gemiddelde.

De economische groei is verder teruggelopen. Het volume van het bruto binnenlands product (bbp) was in het derde kwartaal 1,1 procent groter dan in dezelfde periode een jaar eerder. In het tweede kwartaal was er nog een groei van 1,6 procent. Ten opzichte van het voorafgaande kwartaal kromp de economie in het derde kwartaal met 0,3 procent. In de voorafgaande twee jaar groeide de economie nog telkens ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Hierbij is rekening gehouden met werkdag- en seizoeneffecten.

Het consumentenvertrouwen bleef in november vrijwel onveranderd. De stemming onder ondernemers in de industrie verslechterde. Zakelijke dienstverleners waren minder optimistisch over hun toekomstige omzet.

De kapitaalmarktrente steeg in oktober iets en kwam uit op 2,5 procent. De inflatie is met 0,1 procentpunt afgenomen. De afzetprijzen van de industrie waren 8 procent hoger dan een jaar eerder.

De voor seizoeneffecten gecorrigeerde werkloosheid steeg in oktober met 17 duizend. Er werden in het derde kwartaal minder uren gewerkt voor uitzendbureaus dan in het tweede kwartaal. Ook waren er iets minder vacatures, het aantal banen van werknemers was nagenoeg even groot.

Bruto binnenlands product (bbp)

Meer cijfers staan in het dossier Conjunctuur.