Conjunctuurbeeld aanzienlijk verslechterd

Het conjunctuurbeeld was eind november een stuk slechter dan eind oktober. Het zwaartepunt van de indicatoren in de Conjunctuurklok ligt op de grens van “teruggang” en “laagconjunctuur”. Het meest opmerkelijke in de klok van eind november is echter dat alle indicatoren naar beneden geschoven zijn in vergelijking met eind oktober. Negen van de vijftien indicatoren in de Conjunctuurklok presteren nog wel boven hun langjarig gemiddelde.

De economie groeit minder snel. In het derde kwartaal is de economie met 1,8 procent gegroeid ten opzichte van een jaar eerder. Dit is bijna een halvering in vergelijking met de groei in het eerste halfjaar. Ten opzichte van een kwartaal eerder groeide de Nederlandse economie niet. Het was het tweede kwartaal op rij met een nulgroei.

Het consumentenvertrouwen is in november licht afgenomen. De indicator zakte van -27 naar -29. Ook het vertrouwen van producenten in de industrie nam af; van -6,1 tot -9,1. De stemming onder de zakelijke dienstverleners verslechterde ook enigszins.

De kapitaalmarktrente bedroeg in oktober gemiddeld 4,2 procent en was daarmee 0,1 procentpunt lager dan in september. De inflatie liep terug van 3,1 procent in september naar 2,8 procent in oktober. Ook de stijging van de afzetprijzen van de industrie was met ruim 4 procent veel minder groot dan in september, toen de afzetprijzen ruim 9 procent hoger waren dan een jaar eerder.

In de periode augustus-oktober was de werkloosheid vrijwel even groot als in de periode juli-september. Het aantal banen van werknemers was in het derde kwartaal 1,4 procent hoger dan een jaar eerder. Daarmee was de banengroei wat minder krachtig dan in de eerste helft van 2008. Het aantal vacatures bleef groot. Het aantal uitzenduren was in het derde kwartaal iets lager.

Bruto binnenlands product (bbp)

Meer cijfers staan in het dossier Conjunctuur.