Minimuminkomens niet verder achterop

Ruim een op de tien huishoudens in Nederland heeft een minimuminkomen. De helft van deze minima heeft een inkomen dat lager is dan 9,8 duizend euro per jaar. Dit zogeheten mediane inkomen van de minima bedroeg in 2004 iets meer dan de helft van het mediane inkomen van alle huishoudens. Deze verhouding is sinds 2000 vrijwel gelijk gebleven.

Inkomensachterstand minima vrij stabiel

In 2004 hadden bijna 660 duizend huishoudens een minimuminkomen. Hiervan was tweederde aangewezen op een uitkering of pensioen. Eenderde had vooral inkomen uit loon of eigen onderneming. Het mediane inkomen van de minima lag op 55 procent van het mediane inkomen van alle huishoudens. Sinds 2000 is dit percentage vrijwel ongewijzigd. De relatieve inkomensachterstand van de minima is dus niet opgelopen.

Mediaan gestandaardiseerd besteedbaar inkomen van de minima

Positie oudere minima relatief gunstig

In de periode 2000-2004 lag het mediane inkomen van 65-plussers met een minimuminkomen steeds rond 63 procent van dat van alle huishoudens. Ook de positie van de 65-minners onder de minima is weinig veranderd. Hun mediane inkomen lag steeds rond 53 procent van dat van alle huishoudens.
De minder gunstige positie van de minima tot 65 jaar wordt veroorzaakt doordat een relatief groot deel van deze groep inkomen uit arbeid of eigen onderneming heeft, waarvan het niveau lager ligt dan het sociaal minimum. Huishoudens van 65-plussers hebben vrijwel altijd minimaal een AOW-uitkering. Daarnaast speelt een rol dat 65-plussers sinds midden jaren negentig een beroep kunnen doen op de fiscale ouderenaftrek.

Benodigd inkomen nadert minimuminkomen

Bij de minima is het verschil tussen het feitelijke inkomen en het minimaal noodzakelijk geachte inkomen afgenomen. In 2000 lag het inkomen dat de minima naar eigen zeggen nodig hebben 6 procent onder het feitelijke inkomen. In 2004 was dit nog maar 2 procent. Gemiddeld genomen lag het feitelijke inkomen van de minima dus nog net boven het minimaal noodzakelijk geachte inkomen. Dit geldt echter lang niet voor alle minima. In 2004 gaf 42 procent van de huishoudens met een minimuminkomen aan dat hun ontvangen inkomen lager was dan wat zij minimaal nodig vonden.

Minimaal noodzakelijk geacht huishoudensinkomen van de minima als aandeel van het feitelijk inkomen

Hendrika Lautenbach en Ger Linden