Burn-out en psychische belasting

In 2004 had ongeveer een op de tien werkenden last van burn-out klachten. Dit is evenveel als in voorgaande jaren. In het onderwijs en de horeca raken de meeste mensen opgebrand. De hoge werkdruk, de beperkte ontplooiingsmogelijkheden en de geringe zeggenschap over de eigen werkzaamheden in deze bedrijfstakken zijn hier mede verantwoordelijk voor.

Mannen en vrouwen even vaak burn-out

De werkzame beroepsbevolking telt ongeveer 7 miljoen mensen. Daarvan zijn er zo’n 700 duizend die zich opgebrand voelen. Het aandeel werkenden dat met burn-out kampt, is de laatste jaren nauwelijks veranderd. Onder vrouwen komt het even vaak voor als onder mannen. 

Werkenden met burn-out naar geslacht, 1999-2004

Vooral in onderwijs en horeca branden mensen op

Burn-out komt in sommige bedrijfsklassen meer voor dan in andere. In de periode 2001-2003 was het aandeel werkenden met burn-out klachten het hoogst in het onderwijs ((14 procent) en de horeca ((12 procent). Naar verhouding laag was het bij de financiële instellingen, waar het om 6 procent van de werkenden ging.

Werkenden met burn-out naar bedrijfstak, 2001/2003

Werkdruk en ontplooiing sterk bepalend

De kans om opgebrand te raken hangt sterk samen met psychische werkbelasting. Vooral hoge werkdruk en weinig ontplooiingsmogelijkheden zijn van invloed. Mensen met een hoge werkdruk hebben 3,4 keer zoveel kans op burn-out klachten als mensen met een lage werkdruk. Voor werkenden met weinig mogelijkheden tot ontplooiing in hun baan is de kans op burn-out 2,7 keer zo groot als voor degenen met veel ontplooiingsmogelijkheden.

Autonomie is ook relevant

Werkenden die nauwelijks zeggenschap hebben over de uitvoering van het werk, over de volgorde van de werkzaamheden en over het werktempo, hebben 1,7 keer zoveel kans om opgebrand te raken als mensen die veel zeggenschap (ofwel taakautonomie) hebben. Een vierde aspect van psychische werkbelasting, tevredenheid met de promotiekansen en de beloningen, hangt minder sterk samen met burn-out.

Onderwijs en horeca: hoge psychische werkbelasting

Voor het onderwijs geldt dat het hoge percentage werkenden met burn-out klachten grotendeels toe te schrijven is aan de hoge werkdruk, de beperkte ontplooiingsmogelijkheden en de lage taakautonomie van leerkrachten. Voor werkenden in de horeca gaat eenzelfde verhaal op.

Christianne Hupkens