Nederlandse arbeidskosten in de pas met West- Europa
De gemiddelde arbeidskosten per gewerkt uur bedroegen in 2003 voor bedrijven in Nederland bijna 27 euro. In de afgelopen jaren lagen de arbeidskosten in ons land steeds boven het EU-gemiddelde. In een aantal West-Europese landen, zoals Zweden, Denemarken, Duitsland en Frankrijk, waren de arbeidskosten echter nog hoger. In de nieuwe EU-lidstaten lagen ze flink lager.
Arbeidskosten verschillen sterk binnen EU
Naar arbeidskosten is de europese Unie grofweg in drie groepen te verdelen. In de West-Europese landen zijn de arbeidskosten het hoogst. In Zweden en Denemarken kostte een uur arbeid ruim 30 euro. Nederland neemt onder de West-Europese landen met 27 euro per gewerkt uur een middenpositie in.
De middengroep wordt gevormd door de Mediterrane landen, waar de arbeidskosten per gewerkt uur varieerden van bijna 8 euro in Malta tot ongeveer 20 euro in Italië. De derde groep bestaat uit de Oost-Europese lidstaten. Daar zijn de arbeidskosten een stuk lager. In de Baltische staten, Estland, Letland en Litouwen bedroegen de arbeidskosten per gewerkt uur 3 à 4 euro.
Arbeidskosten per gewerkt uur in de EU, 2003
Grote stijging arbeidskosten tussen 1997 en 2002
Tussen 1997 en 2002 zijn de arbeidskosten in Nederland ruim 30 procent gestegen. Deze toename was groter dan het EU-gemiddelde en hing samen met de gespannen arbeidsmarkt eind jaren negentig. In 1997 lagen de Nederlandse arbeidskosten voor West-Europa aan de lage kant. Waren de arbeidskosten in 1997 nog ruim 4 euro lager dan in Duitsland, in 2002 was dit verschil teruggelopen tot ongeveer 1,5 euro per gewerkt uur.
Van de West-Europese landen kende alleen het Verenigd Koninkrijk tussen 1997 en 2002 een grotere stijging van de arbeidskosten. Een deel van die stijging was toe te schrijven aan een waardevermeerdering van het Britse pond ten opzichte van de euro.
Ontwikkeling arbeidskosten, 1997-2002
In 2003 namen de arbeidskosten in Nederland met ruim 4 procent toe. Dit was meer dan in Duitsland en Frankrijk, waar de stijging krap 3 procent bedroeg, maar minder dan in Zweden, waar de toename 6 procent was.
Inhaalrace van nieuwe lidstaten
Opvallend is de snelle stijging van arbeidskosten in de nieuwe lidstaten van de europese Unie. Koploper is Tsjechië, waar de arbeidskosten per gewerkt uur tussen 1997 en 2002 meer dan 80 procent toenamen.
Herman Slagter en Mark Zuiderwijk