Groene belastingen sinds 1992 verdubbeld

De ontvangsten uit groene belastingen zijn tussen 1990 en 2003 gestegen van 5,8 miljard euro naar 15 miljard euro. In 2003 droegen deze belastingen voor circa 14 procent bij aan de totale belastingontvangsten. De groene belastingen worden voor 80 procent opgebracht door de weggebruikers.

Groene belastingen, 1990–2003

Aandeel groene belastingen stabiel

Groene belastingen verhogen de prijs van milieubelastende consumptiegoederen, zoals motorbrandstoffen, auto’s en energie, en vervuilende activiteiten, zoals autorijden en het storten van afval. Het aandeel van deze groene belastingen in de totale belastingen is toegenomen van 9 procent in 1990 tot 14 procent in 1996.

Met name de verhoging van de benzineaccijns (het kwartje van Kok) en de invoering van de regulerende energiebelasting waren voor deze stijging verantwoordelijk. Sinds 1996 is dit percentage niet verder toegenomen. Er zijn in deze periode geen maatregelen genomen om het belastingstelsel verder te ‘vergroenen’.

Aandeel groene belastingen ten opzichte van de totale belastinginkomsten

Milieubelastingen kosten autobezitter jaarlijks 1 175 euro

Consumenten brachten in 2003 8,1 miljard euro (54 procent) aan groene belastingen op. Autobezitters betaalden 7,2 miljard euro in de vorm van accijnzen op brandstoffen, de motorrijtuigenbelasting, en de belasting op personenvoertuigen en motoren (BPM). Deze heffingen kostten de personenautobezitter jaarlijks gemiddeld 1 175 euro per auto.

Dit bedrag is sinds 1996 vrijwel niet veranderd. Weliswaar zijn de tarieven van de accijnzen en de belastingen op voertuigen in deze periode licht gestegen, maar daar staat tegenover dat met een auto gemiddeld minder kilometers worden gereden. De gemiddelde belastingdruk voor huishoudens met autobezit is vanaf 1996 wel licht gestegen door de toename van het tweede autobezit.

Groene belastingen per personenauto, 1990–2003

Geen groene belastingen voor lucht- en zeevaart

Bedrijven en overheid betaalden in 2003 6,9 miljard euro (46 procent) aan groene belastingen. Bedrijven in de zakelijke dienstverlening en handel leverden de grootste bijdrage, onder andere door de BPM bij de aanschaf van lease-auto’s. In de transportsector brengt het wegtransport 95 procent van de groene belastingen op. De zeevaart en de luchtvaart betalen vrijwel geen groene belastingen. De reden daarvoor is dat een accijns op stookolie en kerosine ontbreekt.

Groene belastingen naar bedrijfssector, 2002

Sjoerd Schenau

Bron: StatLine