Wat doet Europa aan onderwijs?

Onder de nieuwe lidstaten van de EU is het aandeel hoogopgeleiden over de gehele linie lager dan in de ‘oude’ EU. Uitzondering is Litouwen, dat met 44 procent hoogopgeleiden veruit het hoogst scoort. De totale onderwijsuitgaven in de nieuwe toetreders zijn vergelijkbaar met die van de EU-15.

Hoogopgeleiden: Nederland in de pas met Europa

Het onderwijsniveau van de Nederlandse bevolking is in vergelijking met de rest van Europa redelijk hoog. In 2002 had bijna 25 procent van de Nederlandse bevolking tussen 25 en 64 jaar een hogere opleiding gevolgd. Dit houdt in dat ze met succes een hogere beroepsopleiding (hbo) of universitaire opleiding (wo) afgerond hebben. Voor de EU-15 was dit aandeel 22 procent. Met name Italië en Portugal telden naar verhouding weinig mensen met een hogere opleiding.

Aandeel hoogopgeleiden, bevolking van 25-64 jaar, 2002

Nieuwe lidstaten: grote verschillen in hoogopgeleiden

Onder de nieuwe EU-landen bestaan grote verschillen in het aandeel hoogopgeleiden. Litouwen spant de kroon: daar had in 2002 maar liefst 44 procent van de mensen tussen de 25 en 64 jaar een hogere opleiding. Ook Estland en Cyprus kenden relatief veel hoogopgeleiden.

In de overige nieuwe lidstaten lag het aandeel hoogopgeleiden echter beneden het gemiddelde van de EU-15. In Polen bijvoorbeeld, qua bevolking de grootste nieuwe lidstaat, was het aandeel hoogopgeleiden met 12 procent minder dan de helft van dat in Nederland. Ook in Tsjechië, Slowakije en Malta is het aandeel hoogopgeleiden laag.

Overheidsuitgaven Denemarken het hoogst

De totale overheidsuitgaven voor onderwijs in Nederland bedroegen in 2000 ongeveer 4,8 procent van het bruto binnenlands product (BBP). Dat is een fractie minder dan het gemiddelde van de EU-15. Denemarken gaf met 8,4 procent van het BBP het meest uit aan onderwijs, gevolgd door Zweden met 7,4 procent. In Griekenland werd 3,8 procent van het BBP uitgegeven aan onderwijs.

Onderwijs uitgaven als aandeel van het BBP, 2000

Bij de toetreders zijn de gemiddelde overheidsuitgaven voor onderwijs vergelijkbaar met die in de EU-15. In Estland waren ze het hoogst met 6,7 procent van het BBP. Ook Litouwen scoorde bovengemiddeld. In Slowakije werd 4,3 procent aan onderwijs uitgegeven.

Tanja Traag