Toekomstscenario's voor de Nederlandse bevolking
In 2050 zal Nederland volgens de bevolkingsprognose 17,6 miljoen inwoners tellen. Nu zijn dat er 16,3 miljoen. Afhankelijk van de economische groei en de ontwikkeling van de verzorgingsstaat kan de bevolking sneller of langzamer groeien. In een samenwerkingsverband tussen onderzoeksinstituten is in vier scenario’s de variatie in bevolkingsgroei onderzocht. In het scenario met de hoogste economische groei telt Nederland in 2050 ruim 20 miljoen inwoners.
Ingrijpende veranderingen in Nederland en Europa
De economische scenario’s voor de Europese Unie zijn uitgewerkt in vier bevolkingsscenario’s voor Nederland.
- Global Economy gaat uit van hoge economische groei en versobering van de welvaartsstaat. De bevolking groeit snel tot 20,3 miljoen in 2050.
- Strong Europe ziet zorg voor de zwakkeren in de samenleving samengaan met matige economische groei. De bevolking groeit relatief snel tot 19,2 miljoen inwoners in 2050.
- Transatlantic Market kent grote verschillen tussen rijk en arm. De bevolking groeit traag en ligt in 2050 op 16,8 miljoen.
- Regional Communities handhaaft de huidige verzorgingsstaat. Er is sprake van een lage economische groei. De Nederlandse bevolking gaat krimpen en komt uit op 15,1 miljoen in 2050.
Nederlandse bevolking volgens vier scenario’s
Migratie
In het Global Economy scenario komen door de hoge economische groei veel (arbeids)migranten naar Nederland. In het Transatlantic Market scenario geldt dat in mindere mate. De Strong Europe en Regional Communities scenario’s kennen door de lagere economische groei veel minder (arbeids)migranten. Wel laat Strong Europe veel gezins- en asielmigranten toe.
Geboorte
De scenario’s Global Economy en Strong Europe verwachten per vrouw gemiddeld 1,9 kind. Bij Strong Europe zorgt goede kinderopvang ervoor dat vrouwen werken gemakkelijk kunnen combineren met kinderen. Dit compenseert dat mensen het financieel wat minder goed hebben.
De andere scenario’s voorzien een lager geboortecijfer. In het Transatlantic Market scenario hebben veel paren het niet breed. Kinderopvangvoorzieningen zijn er amper. In het Regional Communities scenario leidt een lage economische groei en een hoge werkloosheid ertoe dat veel paren afzien van kinderen.
Migratiesaldo, levensverwachting vrouwen en kindertal, 2050
Sterfte
In het Global Economy scenario gaat een sterke economische groei gepaard met een gezonde leefstijl. Er zijn doorbraken in medische technieken. De hoge kosten van de gezondheidszorg zijn door de welvaart betaalbaar. In Strong Europe doet de overheid veel aan preventie en is de gezondheidszorg toegankelijk en goedkoop. Deze scenario’s voorzien voor vrouwen een levensverwachting van 85 jaar.
De andere scenario’s zijn minder optimistisch. De scenario’s Transatlantic Market en Regional Communities scenario kennen grote groepen die geen gezonde leefstijl hebben. In het Regional Communities scenario is de gezondheidszorg vooral gericht op basisvoorzieningen.
Andries de Jong
Bron: ‘‘Lange-termijn bevolkingsscenario’s voor Nederland’, De Jong (CBS) en Hilderink (RIVM)