Meer vrouwen en minder jongeren lid van vakbond

In maart 2003 waren ruim 1,9 miljoen mensen lid van een vakbond. Sinds 1993 is het aantal vrouwelijke vakbondsleden met ruim 40 procent gestegen, terwijl het aantal mannelijke leden met bijna 4 procent is gedaald. Desondanks is in 2003 het aandeel vrouwen in het ledenbestand minder dan 30 procent. Jonge werknemers laten de vakbeweging links liggen, waardoor de vakbonden vergrijzen.

Meeste bonden aangesloten bij een vakcentrale

Het aantal vakbondsleden is tussen maart 2001 en maart 2003 met 9 duizend toegenomen. Van de ruim 1,9 miljoen leden is 90 procent lid van een vakbond die aangesloten is bij één van de drie grote vakcentrales FNV, CNV of MHP. De FNV is veruit de grootste vakcentrale met ruim 1,2 miljoen leden. Het CNV en de MHP zijn veel kleiner met respectievelijk 355 duizend en 169 duizend leden.

Vakbondsleden, 31 maart 2003

Toename vrouwelijke leden

De stijging van het aantal vakbondsleden is geheel toe te schrijven aan vrouwen. Het aantal vrouwelijke leden is sinds 2001 gestegen met 21 duizend. Het aantal mannelijke leden daalde met 12 duizend. Dit is een voortzetting van de bestaande trend. Vergeleken met tien jaar geleden is het aantal vrouwelijke vakbondsleden met ruim 40 procent gestegen en het aantal mannelijke met bijna 4 procent gedaald. Het aandeel vrouwen in het ledenbestand van de vakbeweging is tussen 1993 en 2003 met 7 procentpunt toegenomen tot 29 procent.

Vakbondsleden naar geslacht

In twintig jaar ledental vrouwen verdubbeld

In de afgelopen twintig jaar is het aantal vrouwelijke vakbondsleden zelfs meer dan verdubbeld. Het steeg van 238 duizend in 1983 naar 561 duizend in 2003. Deze groei is te verklaren uit de sterk gestegen arbeidsdeelname van vrouwen. In de periode 1983-2002 verdubbelde het aantal vrouwen dat tot de werkzame beroepsbevolking behoorde.

Vakbondsleden naar leeftijd

Minder jongeren, meer ouderen

In maart 2003 waren ruim 107 duizend vakbondsleden jonger dan 25 jaar en 199 duizend ouder dan 65 jaar. Vergeleken met twee jaar geleden is het aantal jongeren met 4 duizend gedaald en het aantal ouderen met 9 duizend gestegen. Ook hier is sprake van een al langer durende ontwikkeling. Sinds 1993 is het aantal vakbondsleden jonger dan 25 jaar met meer dan 40 procent gedaald, terwijl in de periode 1993-2002 het aantal jongeren in de werkzame beroepsbevolking met 45 procent is gestegen. Het aantal vakbondsleden van 45 jaar en ouder is sinds 1993 met bijna 40 procent toegenomen. Door deze ontwikkeling vergrijst de vakbeweging steeds meer.

Jo van Cruchten en Rob Kuijpers