Olie en chemie

De prijs van ruwe aardolie is in 1998 en 1999 fors in beweging. In ruim één jaar tijd daalt de prijs van gemiddeld 20 dollar per vat in 1997 naar 10 dollar aan het einde van 1998. In de loop van 1999 stijgt hij vervolgens weer naar ongeveer 25 dollar per vat aan het einde van het jaar.

Aardolieproducten en aardgas zijn de belangrijkste grondstoffen voor de chemische (basis)industrie. De prijs hiervan is gekoppeld aan de olieprijs. De aardolieprijs is dus van groot belang voor deze bedrijfstak.

In de loop van 1998 worden de grondstoffen voor de chemische (basis)industrie aanzienlijk goedkoper. De sterk dalende olieprijzen werken door in de prijzen van de producten. Die komen nog extra onder druk door de economische crises in Azië en Rusland. Door de dalende afzetprijzen komt vanaf het tweede kwartaal 1998 de omzetontwikkeling van de chemische industrie, vergeleken met dezelfde perioden van het voorgaand jaar, negatief uit.

Na een dieptepunt in het eerste kwartaal treedt in de loop van 1999 een duidelijk herstel op. De aardolieprijzen stijgen fors. Door de marktomstandigheden kunnen de sterk stijgende grondstofprijzen echter niet direct volledig worden doorberekend in de productprijzen. De grondstofprijzen stijgen sneller dan de afzetprijzen en komen gemiddeld 4,5% hoger uit dan in 1998, terwijl de afzetprijzen gemiddeld ruim 2% lager zijn. Dit is een ongunstige ontwikkeling voor de marges per eenheid product.

Omzet chemie en prijs aardolie

Ondanks de lagere afzetprijzen neemt de omzet van de chemische industrie in 1999 met bijna 4% toe ten opzichte van 1998, tot een totaalbedrag van 58 miljard gulden. Rekening houdend met de prijsdaling is dit een volumetoename van de omzet van 6%. Voorlopige cijfers van EUROSTAT geven aan dat de Nederlandse chemische industrie daarmee in 1999 iets beter presteert dan de bedrijfstak gemiddeld in de EU doet.

Willem Heijnen