Eeuw van het aandeel

Sinds 1919 worden door of onder verantwoordelijkheid van het CBS indexcijfers berekend voor de Nederlandse aandelenmarkt. Op basis van gegevens van Life – het economisch onderzoeksbureau van de Universiteit van Maastricht – heeft het CBS het koersverloop aan het begin van de twintigste eeuw gereconstrueerd. Door koppeling met de bestaande indices is een "Koersindex van de twintigste eeuw" samengesteld. Hieruit blijkt dat over de gehele twintigste eeuw de aandelenkoersen in Nederland gemiddeld met 3,8% per jaar zijn gestegen.

Belegger moet lange adem hebben

De stemming op de Amsterdamse effectenbeurs laat in de twintigste eeuw een sterk wisselend beeld zien. In het eerste kwart van de eeuw dalen de aandelenkoersen gemiddeld met 2,5% per jaar. Met andere woorden: het pakket aandelen dat op 31 december 1899 voor 100 gulden is gekocht, is aan het eind van 1924 nog slechts 52 gulden waard.

Het ergste leed is echter nog niet geleden. Tussen 1929 en 1932 daalt de koerswaarde van de aandelen nog eens met twee derde. Ultimo 1932 heeft de belegger, inmiddels met grijze haren, nog slechts een pakket aandelen met een waarde van 23 gulden. Pas aan het eind van 1954 wordt de belegger voor zijn geduld beloond. De waarde van de fictieve portefeuille bedraagt op dat moment 119 gulden. Dit is voor het eerst weer boven de waarde van aanschaf.

Veertig keer meer waard

Daarna breekt voor de aandelenbelegger eindelijk de zon door. Van 1955 tot 1970 neemt het koersniveau gemiddeld per jaar met 5,9% toe. Na een terugval in de jaren zeventig is er sprake van een acceleratie van de aandelenkoersen. De CBS-koersindex voor aandelen stijgt in de jaren tachtig en negentig gemiddeld met 15% per jaar. In twintig jaar neemt de waarde van onze fictieve portefeuille aandelen toe van 256 gulden tot 4274 gulden.

CBS koersindex voor aandelen
(1899-1918 gebaseerd op gegevens LIFE Maastricht)

Over de gehele twintigste eeuw gerekend, zijn vanaf eind 1899 de koersen van Nederlandse aandelen gemiddeld met 4% per jaar gestegen. In een eeuw zijn de aandelen per saldo 43 keer meer waard geworden.

Paul van der Beek